Şanghay’da prototipi kullanılmaya başlanan Moby Mart adlı mini market, fütürist bir şehir hayatına yakışan bir yenilik. Hiçbir çalışanı ve kasası olmayan mobil market, ürünlerini tazelemek için depoya kendi başına gidebiliyor. Dahası, siparişleri müşterinin ayağına kadar getirebiliyor. Yani, kendisini.
Moby fikrinin arkasındaki Wheelys firması, geleceğin marketi olarak adlandırdıkları Moby’nin Çin’in için en gerekli yeniliklerden biri olduğuna inanıyor. Mobil market, özellikle çöl ve kırsal alandaki Çinlilere şehirlilerin erişebildiği yiyecekleri taşıyacak. Pratik alışveriş imkanı da özellikle şehirlilerin hızlı tüketim ihtiyacını karşılayacak.
Siparişinizi evinize getirecek
Moby’i kullanabilmek için, yapay zekalı market için hazırlanan uygulamayı indiriyor ve kapıyı onunla açıyorsunuz. Hologram benzeri bir hologram sizi karşılıyor. Alışveriş esnasında alacaklarınızı taramadan geçirebiliyor veya akıllı sepete ekleyebiliyorsunuz. Ardından, aldıklarınız ile Moby’i terk ediyorsunuz. Ödeme otomatik olara kredi kartınızdan çekiliyor. Kısaca, Amazon Go tarzı son derece pratik bir modil ödeme sisteminden bahsediyoruz.
Moby, sadece pratik bir ödeme sisteminden fazlasını sunuyor. Sürekli taze yiyecek ve ürün bulundurduğu gibi siparişlerinizi yapay zekasını kullanarak hazırlayabiliyor. Dahası, çağırmanız halinde evinizin kapısı önüne park ediyor. Terliklerinizde çıkıp birkaç dakikada istediklerinizi sepete attıktan sonra elinizi cüzdanınıza atmadan eve tekrar girmiş oluyorsunuz. Bir tüketici daha ne ister?
Wheelys, bir sonraki adım için küçük teslimatlar yapacak alışveriş drone’ları üzerinde çalışıyor.
Şehir ve kırsal hayatının zorluklarını aşmak için birebir
Sanılacağı gibi Wheelys Çin merkezli bir girişim değil. Tersine, İsveç merkezli firma Moby projesini Çin’in Hefei Üniversitesi ile geliştiriyor. Amaç, tüketiciler için hayatı biraz daha kolaylaştırmaktan çok Şanghay’ın kirası aşırı yüksek kaosu andıran sokaklarında yaşam maliyetini düşürmek. Kentteki hayat pahalılığı, birkaç sokağın bir araya gelip kendi marketlerini kurmalarına sebep oluyor. Ancak bir marketin kira ve çalışan ücreti gibi maliyetleri bu çözümü de uzun vadeli kılmıyor. Moby de burada kendini gösteriyor.
Wheelys, adını mobil kahve standlarıyla duyurmuş bir firma. Indiegogo üzerinden yürüyen bir proje olan mobil kahve dükkanları, maddi gücü yetersiz olan girişimcilere Starbucks gibi markalara karşı mücadele etme şansı vermeyi amaçlıyor. Kitle üretimle maliyeti düşürülmesi amaçlanan stantlar, güneş panelleri ile elektrik motorları ve taşıdıkları tüm ekipman için enerji topluyor.
Kendi başının çaresine bakan dükkanlar konusunda bir başlangıç yapan Wheelys, 2016’da yine İsveç merkezli Näraffär firmasını satın almış. Çalışanı olmayan dükkan teknolojisini bu şekilde elde eden Wheelys, Hefei Üniversitesi’nin yardımıyla otonom, mobil dükkan seviyesine geçmiş.
Wheelys kurucularından Tomas Mazetti, Moby ile bir zamanlar ana yolların kenarlarında bekleyen süper marketlerin yerini doldurabileceklerini söylüyor. İsveç’in kuzeyinde büyüyen Mozetti, şehre göç ile bu tür marketlerin yok olduğunu, şimdi küçük yerleşim birimlerinin süpermarketlere en az bir saat erişim mesafesinde olduğunu söylüyor. Moby, Çin’in kırsal alanları veya İsveç’in ıssız köşeleri gibi yerlerde köylerin bir araya gelerek satın alabileceği yenilikçi bir çözüm olarak beliriyor.
Eksiğini e-ticaret kapayacak
Moby’lerin mevcut versiyonları uzaktan kumanda ediliyor veya bir sürücü ile hareket ediyor. Otonom özellikleri henüz geliştirilme aşamasında. Tamamen otonom hale geldiklerinde, Moby’ler depolara giderek stok yenileyebilecek. Daha da önemlisi, birbirleri arasında ürün tedariki yapabilecekler. Mazetti, “Eğer birinde süt, diğerinde yumurta bitmişse, kendi aralarında takas ile bu sorunu giderebilecekler” diyor.
Moby’nin sundukları ise günlük tüketim ihtiyacını karşılayacak ürünler. Mazetti, “Bir yazıcıya, elektrikli süpürge için bir parçaya hatta hindiye ihtiyacınız olabilir. Bunları da e-ticaret ile karşılamak mantıklı” notunu düşüyor.
Wheelys’in Şanghay’ı seçmesinin ana sebebi de kentin mobil ödemede dünya birincisi olması değil. Burada zaten bir üretim hattına sahip olmaları. Mazetti, “Sanki dünyanın ilk otomobilini yapıyor gibiyiz… Tam olarak hazır hale gelmesi için daha çok test yapmalıyız” diyor.
Moby’nin 2018’de satışa hazır hale gelmesi bekleniyor. Sahip olduğu özellikleri eksiksiz yerine getirirse, markaların e-ticarette hızlı tüketim çılgınlığını karşılamak için hayata geçirdiği ufak dükkanların en rağbet göreni olabilir.
