İnsanlık Dünya’dan ayrılmak için çalışmalarını arttırdıkça, Güneş Sistemi’nin uyduları da huzursuzlanıyor. Mars’ın uydusu Phobos’un birkaç milyon yıl içinde parçalara ayrılacağının açıklanmasının ardından, benzer bir haber de Uranüs’ün yörüngesinden geldi.
Voyager 2 ve yer teleskoplarıyla toplanan veriler, Cressida’nın başını çekeceği bir ‘isyan’ sonucunda Uranüs’ün birkaç uydusunun tarih olabileceğini gösteriyor. Gökbilimciler Uranüs’ün halkalarıyla olan ilişkisini inceleyerek Cressida’nın kütlesini hesaplamayı başarmıştı. Uranüs’ün neredeyse yan yatmış olması yeterince tuhaf değilmiş gibi ‘çobanlığını’ Cressida’nın yaptığı Eta halkası da çemberden çok bir üçgeni temsil ediyor. Ancak bir milyon yıl içinde bu durum değişebilir. Sebebi, Ay’ın sadece 300 binde bir kütlesindeki Cressida’nın bir diğer uydu ile çarpışma olasılığının bulunması.
Uranüs’ün bugüne dek tespit edilmiş 27 uydusu, birbirlerine son derece yakın konumlarda hareket ediyor. NASA’nın Voyager 2 ile on yıllar önce elde edilen yetersiz gözlemleri ile Cressida’nın net bir görüntüsüne sahip değiliz. Gökbilimciler buna rağmen kütlesi ve yörüngesini hesapladıkları uydunun Desdemona ile çarpışmasını bekliyor. Dahası, bu Uranüs’ün yörüngesindeki çarpışmaların henüz ilki olacak. Simülasyonlar Cupid ve Belinda’nın da 1,000 yıl ile 10 milyon yıl arasındaki bir zaman diliminde birbirine gireceğine işaret ediyor.
Mars’ın uydusu Phobos parçalara ayrılıyor
Ne zaman yakından bakacağız?
Uranus, şüphesiz Güneş Sistemi’nin en gizemli ve büyüleyici gök cisimlerinden bir tanesi. Güneş ışınlarından uzak kalması, yer teleskopları ile uydularının gözlemlenmesini zorlaştırıyor. En büyük uyduları Oberon ve Titania (adını bir Shakespeare öyküsünden alır) ilk kez İngiliz astronom William Herschel tarafından 1787’de keşfedilmişti. Desdemona ve Cressida’nın aralarında yer aldığı 10 uydu, 1986’da eğik gezegenin yanından geçen Voyager-2 tarafından tespit edildi. Hubble, zamanla bilinen uydu sayısını 27’ye çıkardı.
Uranüs’ün yörüngesindeki hareketliliği birileri görebilecek mi bilmek güç. Ancak ömrümüz sona ermeden Cressida ve Desdemona gibi küçük uydulara yakından bakma şansımız olabilir. NASA, kısa süre önce fazlasıyla gözardı edilen buz devleri Uranüs ve Neptün’ü gözlemleyecek bir uzay görevi hakkında planlarını sunmuştu. Buz devlerine 2040’lı yıllarda ulaşması beklenen uzay aracına kadar, yeni nesil yer ve uzay teleskopları merakımızı (umuyoruz) biraz giderecek.
