Apple’ın uzay üssünü andıran yeni kampüsüne ait çizimlere yaklaşık iki yıldır rastlıyoruz. Apple gibi hizmet ve ürünlerinin yanı sıra çalışan sayılarıyla da giderek büyüyen teknoloji devleri, yaratıcılıklarına ev sahipliği yapacak yeni kampüsler tasarlıyor. Apple, Amazon, Google ve Facebook’un detayları belli olan yeni kampüsleri, teknoloji devlerin itici gücü olan vizyonları hakkında da açık bir görüş veriyor.
Robot inşa etmeye başlayan Google, insansız hava aracı geliştiren Amazon, yapay zeka laboratuvarları kuran Facebook ve giyilebilir teknolojilere iyi bir başlangıç yapmaya hazırlanan Apple, kapitalizmin bile sınırlarını zorlayan devlere dönüştü. Google, Virgin Galactic ve Microsoft’un da ortak olduğu Plantary Resources (Gezegen Kaynakları) şirketiyle asteroit madenciliğine de el attı. ABD’li devleri yakından izleyen Samsung ise grafen araştırmalarıyla elektronikte çığır açmaya hazırlanıyor.
Teknolojiyi, dolayısıyla dünyayı yönlendiren şirketlerin vizyonlarını bugün en iyi temsil eden yönleri, birkaç yıl içinde hayata geçirmeyi planladıkları kampüsleri. Her türlü ihtiyacı karşılayan bir kasabadan, devasa biyoteknolojik kubbelere kadar uzanan yeni nesil teknoloji kampüsleri, bizleri bekleyen fütürist gelecek hakkında da bir sinyal veriyor: Neden bir sonraki kampüsler uzayda inşa edilmesin?
Campus 2
Detayları Cupertino Belediyesi’nde saklı olan Apple kampüsüne ait bilgiler, geçtiğimiz yıl iyice çoğaldı. 2.6 milyon metrekareye yayılması planlanan ‘Campus 2’ye ait çizimler, açıkçası beklenenden daha etkileyiciydi.
Çizimlerde, 492 metrelik çapıyla Pentagon’dan bile büyük olan ana binanın uzay dairesine benzeyen görünümü, devasa otoparkın detayları, içeriden dışarıdaki bahçeye taşan kafeterya ve cam bir hol aracılığıyla ulaşılan yeraltı oditoryumu gözler önüne serildi.
Cupertino’nun kuzeyinde yer alacak kampüsün ‘ana gemisi’, 176 dönümlük alan kaplayacak. Dört katlı dev dairenin altında, iki bin araçlık kendi otoparkı bulunacak. Ağırlıklı olarak Ar-Ge projeleri için kullanılacak olan Campus 2, tam 13 bin mühendisin ofisi olacak. Silikon Vadisi’nin dört bir yanında gezinecek shuttle’lar, gece gündüz mühendisleri taşıyacak.
Apple’ın mali şefi Peter Oppenheimer, Ekim 2013’te San Jose Mercury News’e yaptığı açıklamada, ‘ekip çalışması ve entegrasyonu sağlamak için kare veya dikdörtgen yerine, yürümesi daha kolay olay daire şeklini tercih ettiklerini’ belirtti. İster uçan daire, ister donut deyin, Apple’ın yeni kampüsü efsane CEO Steve Jobs’ın deyişiyle ‘dünyanın en iyi ofisi’ olacak gibi.
Amazon’un biyo-kubbleri
Amazon’un, merkezi olan Seattle’da üç yeni dev ofis binası inşa etmek istediği geçtiğimiz yıldan bu yana biliniyor. Ancak Apple’dan etkilenmiş olmaları muhtemel Amazon yöneticileri, üç dev kule değil, kubbe istiyor.
Seattle’da üç caddeyi kaplayacak kubbeler, toplamda 3 milyon metrekarelik bir alana yayılacak. Çizimlere bakanlara Açlık Oyunları filmlerindeki hayatta kalma mücadelesi verilen dev kubbeyi hatırlatan cam kuleler, belediyeden onay çıkması halinde inşa edilecek.
Uzunlukları 130-150 metre arasında olacak cam kubbeler, içlerinde yetişkin ağaçlar bulunduracak. Doğal olarak turistlerin de ilgi göstereceği kubbelerin etrafı kamuya açık olacak. Hatta, kubbelerin dışında mağazalar açılması olasılığı da var.
Amazon, kubbelerin etrafına 3 metre genişliğinde bisiklet yolu yapmayı da düşünüyor. Kubbeler ile çevredeki diğer binaları ise birbirinde köpek parkları ayıracak. Çalışanların dev bir kemer halindeki kapıdan içeriye adım atacakları cam kuleler, adapte olması zor bir ofis olabilir.
Yeni Googleplex
Googleplex kampüsünün yer aldığı Mountain View’den bisiklet mesafesinde inşa edilecek yeni tesis, Apple ve Amazon’un projelerine göre daha küçük: Sadece 1 milyon metrekare. Ancak Google, yeni kampüsünün inşa edilme amacıyla büyüklüğü birinci planda tutmadığını da belirtti. Google ‘Yeşil Ekip Operasyonları ve Yenilikleri’ birimin başında yer alan David Bennett, ‘çevresel sürdürülebilirliği sağlayacakları, en sağlıklı çalışma ortamını oluşturacaklarını’ belirtti. Öyle ki, tuvaletlerin kanalizasyon sisteminden bağımsız, atığı gübreye dönüştüren özellikte olması planlanıyor.
Google’ın yeni kampüsü, ne kubbe ne de dairelerden oluşacak. Tersine, bumerang şeklindeki, Bay View adı verilen 42 dönüm araziyi kaplayacak binalar düşünülmüş. Amazon’un kubbelerini de tasarlayan Seattle merkezli NBBJ şirketinin mimarı olduğu 9 bumerang, dokuz kat içerecek.
Kampüsün mimari özellikleri, dağınık görünümünde yatıyor. Sabah ve öğlen güneşinin neden olduğu ısıyı azaltmak için binaların doğu ve batıya bakan köşeleri daralacak şekilde tasarlanmış. Çalışanlar arasındaki yürüme mesafesini maksimum 2.5 dakika kılmak için de, binalar köşelerden uzanan merdivenlerle birbirine bağlanıyor.
İş verimliliğini artırmak için, bumerang binaların genişliği sadece 24 metre olacak. Çalışanlar birbirlerine son derece yakın olacak ve herkes ve her nesne doğal ışıktan yararlanacak. Kafeterya, oyun odaları ve uyku kabinleri doğal ışık ve temiz havadan en çok faydalanacak şekilde tasarlanacak. The Next Web’in verdiği bilgiye göre, 3500-5000 bin çalışana ev sahipliği yapacak yaklaşık 5 milyar dolar bütçeli ‘güneş mabedinin’ açılışı, bir yıl ertelenerek 2016’ya sarktı.
Anton Menlo
Çalışanları için yeni bir tesis inşa edeceğini geçtiğimiz yıl duyuran bir diğer teknoloji devi Facebook. Ancak Facebook’un bir kampüs değil, bir kampüs inşa ettiğine dikkat çekmek lazım. Anton Menlo adı verilen kasaba projesinde San Francisco merkezli St. Anton Partners ile çalışan Facebook, temel olarak işten eve dönme sıkıntısı çeken çalışanlarının derdine çözüm sunmak istiyor.
Business Insider’ın verdiği bilgiye göre, 580 bin metrekarelik alana yayılacak kasabada 394 daire bulunacak. Dairelerden 35’i stüdyo, 208’i tek yatak odalı, 139’u çift yatak odalı ve 12 tanesi de üç yatak odalı olacak.
İnşasına Ekim 2013’te başlanan 120 milyon dolarlık Anton Menlo, 24 ay içinde tamamlanacak. Çalışan kasabası tamamlandığında, sosyal aktiviteler ve temel ihtiyaçlar için ayrılmış 1225 metrekarelik tesisler de hizmete sunulacak.
Facebook merkezinin bulunduğu Menlo Park’ta yer alacak Anton Menlo, cafe, süpermarket ve bar içerecek, bisiklet tamircisi bile bulunacak. Dahası, köpek parkı, hayvanlara özel spa merkezi ve köpek gezdirme hizmeti sunulacak. Yoga ve fitness tesisi kapalı havuzlarla bütünleşecek, dev teraslarda manzaralı eğlence mekanları inşa edilecek.
ABD’li analistler, sanayi devriminin en üretken olduğu 20’inci yüzyılda fabrikaların inşa ettiği işçi kasabalarının, Facebook’la bir nevi geri döndüğünü belirtiyor. Ancak 21’inci yüzyılın kasabası, geçmişten şüphesiz çok farklı.
Samsung’un asma bahçeleri
ABD merkezli teknoloji devlerinin ardından, rakiplerinden asla geri kalmayacak Güney Koreli Samsung’da yeni bir kampüs projesi peşinde. Silikon Vadisi’ndeki varlığını artırmayı amaçlayan Samsung, aynı zamanda gelecek nesillere ilham verecek fütürist bir merkez istiyor.
San Jose’de inşa edilecek kampüs, iki tane 10 katlı kule içerecek. Ar-Ge tesislerinin ağırlıkta olacağı kampüste ayrıca bir veri merkezi ve bir ‘temiz oda’ bulunacak. Basketbol sahaları, oyun alanları ve kafeteryalar sosyal etkileşimi güçlendirecekken, ekip çalışmasını artırmak için kampüs geneline dağılmış ‘takım işbirliği alanları’ yer alacak.
1 milyon metrekarelik alana yayılacak olan Samsung kampüsü, yüksek maaşlı 2500 çalışan için ofis görevi görecek. Kulelerde, ofislerin dışındaki koridorların ve yürüme alanları açık olacağı gibi bahçelerle donatılacaklar. Çeşitli çiçek ve bitkilerle donatılacak olan koridorlar, parkta yürüyüş hissi kazandıracak. Ofisler, atriyum ve lokantalarla birleşecek. Bahçeler ve sosyal mekanlarla iç içe düşünülen tasarımdaki amaç, çalışanları sürekli enerjik tutarak iş verimliliğini artırmak.
Amazon ve Google gibi yeşile son derece uyumlu olması istenen Samsung kampüsünün dış yüzeyi beyaz metal ve camdan oluşacak. Bu şekilde, güneşten gelen yüksek ısının engellenmesi ve ofislerin doğal gün ışığıyla dolması sağlanacak. 2015’in ortalarında tamamlanması beklenen kampüsün mimarı, anlaşılacağı gibi yine NBBJ. Hangi firmanın kampüsü en güzel olacak tartışılır ama yüzü en çok gülen firma çoktan belli.