Uluslararası Radyo Astronomi Araştırma Merkezi (ICRAR) tarafından gerçekleştirilen çalışma, nadir gözlemlenen bir karadelik faaliyetinin tespit edilmesini sağladı. Avustralya’nın Curtin Üniversitesi’nden Astrofizikçi Dr. Gemma Anderson, bir süper dev karadeliğin yıldız yuttuğunu ortaya koyan jet akıntıları gözlemlediklerini açıkladı.
Anderson, “Bir galaksinin merkezindeki süper dev karadeliğin bir yıldızı yutması nadir gözlemlenen bir olay. Bugüne kadar muhtemelen 20 defa tespit edildi” ifadesini kullandı.
Science dergisinde yayımlanan araştırma, karadelikler hakkında geçmişte elde edilen bulguları doğrulayan bilgiler içeriyor. Anderson, “Karadelikler hakkında bildiklerimiz, bir yıldızı parçalara ayırdıkları zaman bir jet akımı oluşturmaları gerektiği. Ancak bugüne kadar sadece çok güçlü sistemlerde bu gözlem yapılmıştı. Nihayetinde, daha normal bir karadelik faaliyetinde jet akımı yakaladık” dedi.
Süper dev karadeliğin yıldızı parçalaması esnasında Güneş’in 10 milyar yılda ürettiği enerji oluştu.
Üzerindeki ilk gözlemleri ABD’nin Johns Hopkins Üniversitesi’nden Dr. Sjoert van Velzen’in yaptığı karadelik, Dünya’dan 300 milyon ışık yılı mesafede bulunan bir galakside yer alıyor.
Akşam yemekleri daha iyi gözlemlenecek
Karadeliğin akşam yemeğini inceleyen ICRAR üyesi Dr. Jams Miller-Jones, karadeliğin yıldızı parçalara ayırdığı süreçte uzaya ‘Güneş’in 10 milyar yılda üreteceği kadar enerji’ saçıldığını belirtti. Miller-Jones, ‘süper dev karadeliklerin yemek yedikten sonra jet akımları oluşturduklarını düşündüklerini, en son gözlemde bunun doğrulanmasını sağlayan etkenin ise karadeliğin Dünya’ya yakınlığı olduğunu’ belirtti.
Bir diğer önemli faktör ise gökbilimcilerin keşfedilmesinden üç hafta sonra yakın takibe aldıkları karadeliği doğru zamanlamayla gözlemlemesi oldu. Miller-Jones, “Önemli olanın doğru zamanda yeterli hassasiyetle gözlem yapmak olduğunu anlamış olduk” ifadesini kullandı.
Dr. Anderson, karadelik üzerindeki çalışmalara 4 PI SKY ekibiyle Oxford Üniversitesi’nde başladığını ve Batı Avustralya’ya taşınmasının ardından devam ettiğini söyledi. Anderson, karadeliğin ilk olarak gökbilimciler tarafından ‘assassin‘ olarak okunan All-sky Automated Survey for Supernovae (ASAS-SN) projesinde tespit edildiğini, ardından Britanya’daki Arcminute Microkelvin Imager (AMI) radyo teleskobuyla veri toplandığını söyledi.
Anderson ve meslektaşları, Avustralya ve Yeni Zelanda’nın başını çektiği Square Kilometre Array (SKA) radyo teleskop projesiyle süper dev karadeliklerini akşam yemeği yerken çok daha iyi gözlemleyebileceklerini söyledi.
