Stephen Hawking’in ölmeden önce kaleme aldığı son makale, kara deliklere düşen bilgiye ne olabileceğini değerlendirirken ilginç bir olasılığı da göz önüne alıyor: Çoklu Evren Teorisi.
Kapalı bir kürenin içine bir cisim koyduğunuzu hayal edin. Her ne yaparsanız yapın cismi oluşturan yapılar, kürenin içinde kalmaya devam eder. Bu kuantum teorisidir. Kuantuma göre ‘evrendeki bir bilgi asla yok olmaz’. Şimdi ise kürenin içine bir kara delik koyduğunuzu hayal edin. Olay ufkuna giren ışığı bile çekebilen kara deliklerin, kuantum teorisine göre kütlesinin artması gerekiyor. Ancak Stephen Hawking’in araştırma ve teorisine göre, kara delikler “Hawking Radyasyonu” denilen bir enerji üretir.
Kara delikler Hawking radyasyonu ürettiğinde, enerjisini kaybeder ve zamanla buharlaşıp yok olur. Yani taşıdığı tüm bilgilerle birlikte eninde sonunda ortadan kaybolur. Öyleyse, bilgi Hawking radyasyonu ile sızmıyor ve kara delik kayboluyorsa tüm bilgilere ne oluyor? İşte size paradoks.
Kara Deliklere Düşen Bilgiye Ne Oluyor?
Stephen Hawking’in ölümünden birkaç gün önce tamamladığı belirtilen “Kara Delikte Bilgi Yitimi (Entropi) ve Yumuşak Saçlar” makalesi, Cambridge ve Harvard Üniversitesi’nde birlikte çalıştığı bilim insanları tarafından düzenlenerek yayımlandı.
Stephen Hawking’e göre bilgi, kara delikten geçmiyor, süper döngü dediğimiz aşamada “olay ufku” denilen yerde saklanıyor. Hawking’e göre kara delikler top gibi yuvarlak cisimler değillerdir fakat onları top gibi tasvir edersek olay ufku, topun yüzeyinde kalan kısmıdır. Süper döngü aşamasında bilgiler olay ufkunun çevresindeki fotonlar tarafından kaydediliyor, yani bilgi kaybolmuyor.
Kara deliğe atılan bir maddenin ne olacağı sorusunu yanıtlayan Hawking, iki farklı ihtimalden bahsetti. Bu ihtimallerden ilki, açıkladığı üzere olay ufku içerisinde sıkışıp kalacağı şeklinde olurken bir diğeri de, maddenin kara delik aracılığıyla başka bir evrene ulaşacağı oldu. Her iki ihtimalde de artık maddeye erişmenin mümkün olamayacağını belirtti. Hawking’in bahsettiği ikinci ihtimal, Hawking’in yine öldükten sonra yayımlanan ‘Çoklu Evren’ teorisi ile uyuşmaktadır.
Çoklu Evren Teorisi Doğru Mu?
Stephen Hawking’in hayatını kaybetmeden önce Thomas Hertog ile üzerinde çalıştığı son araştırması, yaşadığımız evrene benzer başka evrenler de olabileceği önermesinde bulunuyor.
Modern fizik, evrenin nasıl oluştuğuna dair birden fazla teori öne sürüyor. Bunların başında gelen teori, Big Bang (Büyük Patlama) sonrası hızlı genişleme evresi ‘kozmik enflasyon’ ile yeni evrenlerin oluştuğunu ve bu evrenlerinde uzayda dağıldığı önermesinde bulunuyor.
Hertog ve Hawking’in yeni makalesi ise bu teoriyi bir adım öteye taşıyor ve uzayın farklı fizik kurallarının geçerli olduğu ‘cep evrenler ile dolu olduğu’ teorisi yerine, bu alternatif evrenlerin birbirinden farklı olmadığını ortaya koyuyor.
Bu sayede bilgi, kara delik fotonlarında kaydedilerek veya farklı bir evrene geçerek kaybolmamış oluyor. Araştırma ayrıca, paralel evrenlerin olduğuna dair kanıt bulunabilmesi için de astronomların yoluna ışık tutuyor.
