Scott Kelly’nin boyu uzayda 5 santim uzadı

Kozmonot Mikhail Kornienko ile Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (UUİ) 340 gün geçirdikten sonra bu ay başında Dünya’ya dönen astronot Scott Kelly, eskisinden çok daha genç ve daha uzun.

NASA’dan yapılan açıklamaya göre, Kelly Dünya’ya yaklaşık 5 santim uzamış olarak döndü. Yerçekimsiz ortamda bir çekim gücü olmamanın etkisiyle, omurganın 7,5 santimetreye kadar uzayabildiği biliniyor. Öte yandan, Scott Kelly ikizi Mark Kelly’e karşı elde ettiği boy avantajını uzun süre koruyamayacak. Yeniden yerçekimi etkisine girmesiyle Kelly’nin boyu zamanla eski halini alacak.

Boyunun yanı sıra, Kelly geride kalan 340 günde Dünya’daki versiyonuna kıyasla çok az da olsa gençleşmeyi başardı. Einstein’ın görelilik teorisine dayanan fiziğe göre Kelly, ikizinden veya Dünya’da kaldığını varsayacağımız halinden saniyenin 100’de birinden çok az daha genç.

‘Zaman genişlemesi‘ kapsamında, eğer iki cisim farklı hızlarda hareket ediyorsa, zaman yavaş ilerleyen nesne için daha hızlı geçer. Quartz tarafından yapılan hesaplamalara göre, saatte 27 bin kilometre hızla hareket eden UUİ’de 340 gün geçiren Kelly, aynı süreyi Dünya’da geçirecek versiyonundan yaklaşık 8,6 milisaniye daha genç.

En kritik faktör ‘sıvı’

Yerçekimsiz ortamın sunduğu zorlukların üzerine bir de radyasyon yiyen astronotlar, kemik erimesi yaşamamak için günde en az 2,5 saat spor yapmak zorunda. Uzaydaki en büyük sorunlardan biri ise vücut sıvıları.

Yerçekimi olmadığı zaman, kan ve diğer vücut sıvıları bacaklardan vücudun yukarına yönleniyor. Kalp organlara yeteri kadar kan pompalasa da, bacaklara Dünya’da olduğu gibi yeterli kan gönderilemiyor. Sonuç olarak, bacaklardaki damarlar kalbe kanı göndermek için olması gerektiği kadar çalışmıyor ve zamanlar ‘tembelleşiyor.’

Yaşanan tembelleşme, yönün belirlenemediği, aynı zamanda görüş zorluklarının baş gösterdiği uzayda astronotların hareketini daha da zorlaştırıyor. Fiziksel zorluklar, sadece organları değil, genetiğe ve bağırsaklardaki mikroplara kadar iniyor. RNA ve bağırsaktaki mikropların işleyişine kadar yaşanan etkiler, yeterli spor yapılmadığı takdirde kas ve kemikleri zayıflatıyor.

Kelly, Kornienko ve diğer UUİ mürettebatı, belli aralıklarla uzay istasyonundaki Chibis donanımı ile vücut sıvılarının dağılımını dengeledi.

Sonuçlar 2017’de belli olacak

Kelly, bir yıllık görevi öncesinde vücuduna ait numuneler aldı ve uzayda bulunduğu sürede karşılaştırma yapmak için belli aralıklarla bunu yapmaya devam etti. Kelly’den elde edilen bulguların en büyük özelliği, ikiz kardeşi Mark ile doğrudan karşılaştırma yapmanı imkanı sunması.

Ortaya çıkacak değerler, Kelly’nin 340 gün boyunca yerçekimsiz ortama nasıl adapte olduğunu ve yaşadığı fiziksel değişimleri gözler önüne serecek. Elde edilecek bulgular sayesinde, yerçekimsiz ortamda yaşanan değişim ve rahatsızlıkların genetik tabanlı olup olmadığı anlaşılacak.

Kelly, Dünya’ya dönmesinin ardından aylarca mahrum kaldığı tuvalet ve duşun yanı sıra saatler süren akşam yemeklerinin de tadını çıkarmaya başladı. Ancak kendisini kısa süreli dinlenmenin ardından yine aylar sürecek testler bekliyor. Yapılacak analizlerin sonucu ise en erken 2017’de anlaşılacak. Mars yolcuları için büyük önem taşıyan analizlerin son derece titiz yapılması gerektiğini unutmayalım. Bir gün uzaya çıkma şansımız olursa, sahip olacağımız konforun sağlanmasında Kelly ve Kornienko’nun büyük rolü olacak.