Her galakside olduğu gibi Samanyolu’nun çekirdeğinde de teorik olarak bir süper dev karadeliğin yattığı biliniyor. Astronomların küresel alandaki çabasıyla ilk kez görüntüsünü yakalamak için uğraştığı Sagittarius A*, henüz görülemese de varlığına ait ilk kesin delili sundu.
Şili’de yer alan VLT radyo teleskop dizinini kullanan astronomlar, karadeliğin “geri dönüş olmayan” noktasında yutulan gazlara ait görüntü yakalamayı başardı. “Olay ufku” olarak bilinen noktada tespit edilen gazların karadeliğin içine çekilme sürati, ışık hızının %30’u olarak ölçüldü.
Astronomy&Astrophysics dergisinde yayımlanan araştırmada yer alan Oxford Üniversitesi’nden Josephine Peters, “materyalin yutulmadan önce karadelik ile temas edebileceği en yakın noktayı gözlemlediklerini” ifade etti. Peters, Sagittarius A*’nın Dünya’ya en yakın süper dev karadelik olduğunu ancak “astronomik canavarı” daha yeni yeni tanımaya başladıklarını söyledi.
Einstein’ın teorisi Samanyolu’nun merkezindeki karadelik ile doğrulandı
Samanyolu’nu gözleyen yıldız: S2
Dünya’dan 25,000 ışık yılı ötede yer alan Sagittarius A* Güneş’in yaklaşık 4.1 milyon, Dünya’nın ise 1.3 trilyon katı kütleye sahip.
Astronomlar en son gözlemde Avrupa Güney Gözlemevi’nin (ESO) kontrol ettiği VLT’ye bağlı GRAVITY cihazını kullandı. Gözlemde Sagittarius A*’nın etrafını saran materyal diskinden yayılan kızılötesi radyasyon tarandı. Nihayetinde karadeliğin olay ufkunun civarında ışık hızının %30 süratle gerçekleşen üç parlama tespit edildi.
Yapılan tespit Sagittarius A*’nın varlığına dair ilk kesin delil olurken, ışığın bile kaçamadığı olay uykuna düşmekte olan materyalin gözlemlenebileceği en son noktayı gözler önüne serdi. Elde edilen verilerin tabanında ise Einstein’ın Görelilik Teorisi yatıyor. Teoriye göre olay uykunda tespit edilen reaksiyon, karadeliğin çekim alanına yaklaşan bir gök cismi tarafından tetikleniyor. Bu aşamada, Sagittarius A*’yı hareketlendiren nesne S2 olarak bilinen yıldız oldu.
Astronomların Sagittarius A*’nın etrafında olup bitenleri takip etmek için kullandığı yer göstericiyi temsil eden S2, her 16 yılda bir karadeliğin çekim alanına sokuluyor. Araştırmada yer alan Max Planck Enstitüsü’nden Oliver Pfuhl, “S2’yi dikkatle takip ederken Sagittarius A*’yı da inceliyoruz. Bu esnada üç parlak işareti yakalamak bizim için büyük şans oldu” ifadesini kullandı.
Pfuhl, GRAVITY cihazının sahip olduğu inanılmaz hassasiyet sayesinde karadeliğin materyal diskindeki süreci gerçek zamanda takip edebildiklerini söyledi.
Sagittarius A* ve diğer süper dev karadelikler hakkında birçok yeni bilgiye ulaşmamızı sağlayacak araştırmalar, karadeliğin görülebilir ışıktaki ilk görüntüsünün elde edilmesiyle yepyeni bir boyuta ulaşabilir.
Samanyolu’nun merkezindeki karadeliğe ait görüntü elde edildi
