Plüton görevinin yıldönümü için seçilen 10 fotoğraf

Plüton ve uydularının arasından 14 Temmuz 2015 tarihinde geçerek bir ilke imza atan New Horizons, bugün Kuiper Kuşağı’ndaki yeni hedefine doğru ilerliyor.

New Horizons’ın Kuiper Kuşağı’nın başlangıç noktası Plüton’da ortaya çıkardığı bilinmeyenlere bir göz atalım:

Dev buzul akıntılar

Plüton’un kalbinde yatan Sputnik Planum ovasında keşfedilen girdap görünümlü aydınlık ve karanlık yapılar, yüzeydeki su-buzun zamanla girinti-çıkıntılara doğru aktığına işaret etti. Milyonlarca yıldır yaşandığı düşünülen ve Plüton’un aktif bir jeolojiye sahip olduğuna kanıt oluşturan akıntılar, tıpkı Dünya’daki buzulların hareketine benziyor.

Pürüzlü buzul kıyılar ve karlı çukurlar

New Horizons tarafından elde edilen bu etkileyici görüntüde, pürüzlü yüksek alanlar görülebiliyor. Fotoğrafın alt sağ tarafında kalan ve Krun Macula olarak adlandırılan alan, Plüton’un buzul ovalarına ait bir kısmın sınırını oluşturuyor.

Mavi Gökyüzü

New Horizons Ralph/Multispectral Visible Imaging Camera (MVIC) kamerasının elde ettiği görüntü, Plüton’un yüzeyini kaplayan mavi renkli sis tabakasını gösteriyor. Plüton atmosferinde yüksek irtifalarda oluşan sisin, doğası gereği Satürn’ün uydusu Titan’da görülen sise benzediği düşünülüyor.

Esrarengiz Charon

Plüton’un yarıçapına sahip olan Charon, bu haliyle cüce gezegenin en büyük uydusu. Gökbilimciler cansız ve kraterlerden delik deşik bir uydu beklerken, New Horizosn fotoğraflarında dağlar, kanyonlar, erozyon izleri ve birçok renk tonu barındıran yüzeye sahip bir uydu belirdi. Charon’un saahip olduğu kanyonların nasıl oluştuğu halen muamma.

Plüton yüzeyine yakından bakış

New Horizons’ın Plüton’a dair en etkileyici fotoğraflarından biri, uzay aracı Güneş’e dönük haldeyken çekildi. Günbatımına yakın bir anda çekilen fotoğraf, Plüton’un yüzeyindeki bozuk dağlık alanlar ile buzul düz ovalarını gözler önüne seriyor. Arkadan vuran ışık sayesinde, Plüton’un seyrek ancak kilometre yükselen atmosferine ait katmanlar görülebiliyor.

Plüton ve Charon’un renklendirilmiş görünümü

NASA’nın en büyük uğraşlarından biri saatler, günler, haftalar süren fotoğraf düzenlemeleri. Plüton ve Charon’a ait bu fotoğrafta da iki gök cisminin renk ve parlaklıları aralarındaki benzerlik ve farklılıkları gözler önüne sermek için düzenlendi. Charon kırmızı bir kutup noktasına sahipken, Plüton’un ekvator kısmının kırmızılığı göze çarpıyor.

Yılan sırtı benzeri yüzey

Plüton’un yüzeyi sadece birkaç fotoğrafla özetlenemeyecek kadar farklı yapılar sergiliyor. Bir tanesi de deseni yılan derisine benzeyen alanlar. Pul benzeri yapıların güney ve kuzeye yönelmesiyle ortaya çıkan yılan deseni, New Horizons verilerine göre 500 metre yüksekliğe ulaşabiliyor. Aralarındaki mesafe 3-5 km arasında değilen pullyu desenler, bu özellikleriyle Plüton üzerindeki en dik yapıları temsil ediyor.

Plüton’un kalbi

14 Temmuz 2015 tarihini akıllarda canlandıran görüntü, Plüton’un kalbi olacak. Güneş Sistemi’nin ucundaki soğuk bir köşede yatan buzul bir gök cisminin üzerinde yer alan koskoca kalp, asronomi tarihindeki keşifler arasında ayrı bir anlam taşıyor.

Yaklaşık 1,600 km genişliğindeki kalp, ekvator kısmında yer alan karanlık alanlar ile doğudaki karmaşık yapılar ile sınırlanıyor. Kalbin içerdiği alanın neredeyse pürüzsüz olması, Plüton’un aktif jeolojik faaliyetlerine işaret ediyor.

Tepeleri karla kaplı dağlar

Plüton’a ait Dünya benzeri bir diğer görünüm, Cthulhu (kuh-THU-lu) adı verilen bölgedeki karla kaplı zirveler. Plüton’un ekvatorun yarısını kaplayacak kadar uzananan Chultu, Sputnik Planum’un nitrojen buz ovalarının batısından başlıyor. Yaklaşık 3.000 km uzunluğundaki ve 750 km genişliğindeki Cthulhu, ABD’nin Alaska eyatinden çok az daha büyük.

Plüton’un bileşenlerini gösteren haritalar

New Horizons üzerinde yer alan güçlü bilimsel donanımlar, Plüton’un kimyasal anatomisinin nasıl göründüğü hakkında da bol bol bilgi topladı. Ralph donanımında yer alan Linear Etalon Imaging Spectral Array (LEISA) ile toplanan verilerin ışığında hazırlanan haritalar, metan (CH4), nitrojen (N2) ve karbon monoksit (CO) ile buz-su (H2O) dağılımını gösteriyor.