Mars toprağında Viking uzay araçları ile başlayan keşif bugün Opportunity ve Curiosity öncülüğünde devam ediyor. Bugüne dek Mars’ın jeolojisi hakkında fazlasıyla bilgi toplamayı başaran keşif araçlarının ardından, bir sonraki aşama daha zorlu arazileri keşfetmek.
Pop-Up Flat Folding Explorer Robots, yani PUFFER projesi, gelecekte Mars’ın tepelerinde rahatlıkla dolaşacak, nehir havzalarına inecek, düz ovalarında hız yapacak ve yanardağlarının içine göz atacak robotik uzay araçlarının en yenisini temsil ediyor.
NASA Jet İtki Laboratuvarı’nda (JPL) geliştirilme aşamasında olan PUFFER’lar, tasarımını origamiden alan esnek keşif araçları olacak. Minivan büyüklüğündeki Curiosity’nin adım atmaya cesaret edemeyeceği zorlu yüzeylerde kolayca hareket edebilecekler.
Adından da anlaşılacağı gibi PUFFER’lar katlanabilme özelliğine sahip. Bu sayede taşıma yükü olarak çok daha kolay yolculuk edebilecekler ve Ay, Mars, Europa ve Titan gibi gök cisimlerine indiklerinde açılarak göreve hazır hale gelecekler. Dev keşif araçlarına kıyasla çok daha düşük maliyetli ve küçük olacak mikro robotlar, Dünya dışındaki mağaraları, lav kraterlerini, buzul çatlakları ve diğer yok edici ve dar alanları keşfedecekler.
En atletik keşif robotu
NASA, hızla ilerleyen projenin ne aşamada olduğunu göstermek için geçtiğimiz hafta içinde birkaç video yayımladı. Görüntüler çift tekerli keşif araçlarının dar alandaki yüksek manevra kabiliyetini ve esnekliğini gözler önüne seriyor.
PUFFER’lar, ABD’nin robotik teknolojisinin geldiği boyutu özetleyen prototipler de denebilir. Üç metre yükseğe sıçrayabilen mini robotlar, aynı mesafeden zarar görmeden serbest düşüş gerçekleştirebiliyor. 45 derecelik bayırları zor da olsa tırmanabiliyor. Dahası, kaygan zeminlerde tekerlerini belli pozisyonlara sokarak dengesini koruyabiliyor.
Zorlu arazilerdeki esnekliğinin yanı sıra, PUFFER’lar uzun mesafeleri Curiosity gibi araçlara kıyasla çok daha hızlı kat edebiliyor. Günde rahatlıkla 250 metre mesafe kat edebilen PUFFER’lara kıyasla, Curiosity’nin 100 metre ilerlemesi haftalar sürebiliyor.
Birçok kez kullanılabilecekler
Uzay keşfinde maliyetleri süper azaltacak ve görevlere hazırlık süresini kısaltacak yeniden kullanılabilir roketler gibi mikro robotları da büyük keşif araçlarının gerektirdiği zaman ve maliyeti ortadan kaldıracak.
UC Berkeley Biomimetic Millisystems Laboratvarı ve Distant Focus firmasının ürünü olan PUFFER’ların tasarımı, donanımların katlanarak uzay araçlarına yüklenebilmesini hedefliyor. Bu sayede gezegen ve uydulara gönderilerek keşif robotları görevlerini tamamladıktan sonra toplanıp tekrar göreve hazır hale getirilecek. Sonuç olarak, yer keşifleri için gereken süre ciddi oranda azalacak.
PUFFER’ların, ana üs görevi görecek bir keşif aracı ile hedeflerine inmesi planlanıyor. Keşif aracı ihtiyacı olduğunda robotları indirecek ve seçilen bölge keşfedilecek.
Düşünmesi bile çok eğlenceli olan bu projenin ilk denemelerini Ay’da yapacağı neredeyse kesin gibi. Bu noktadan sonra akla gelen ilk soru, PUFFER’ları taşıyacak uzay aracının neye benzeyeceği.
