İnsanlığın 21’inci yüzyılda koloni haline getirmeyi planladığı iki adresten biri olan Mars, son yıllarda yörünge ve yerden yapılan keşifler sayesinde bilim insanlarına çok önemli bilgiler sundu. Özellikle Curiosity uzay aracının son altı yılda elde ettiği bilgiler, Mars’ın kolonileşme sürecini baştan yazdı. Nihayetinde InSight görevi uzay keşfinin geleceğini belirleyecek kritik adımlardan biri olacak. O zaman InSight ne yapacak bir göz atalım:
InSight görevinin amacı nedir?
InSight uzay aracı, Mars’ın derinlikleri inceleyecek hassas donanımlara sahip ilk keşif aracı olma özelliğini taşıyor. Görevin amacı Mars yerkabuğu, manto ve çekirdek katmanlarının kalınlık, yoğunluk ve boyutunu ölçmek ve ilgili bilgiler toplamak. InSight ayrıca Mars’ın iç katmanlarından ne kadar ısı yükseldiğini tespit edecek. Bu sayede, Güneş Sistemi’ndeki kayalık gezegenşerin evrim süreci hakkında yeni bilgilere ulaşılacak.
InSight görevi ne kadar sürecek?
Görev süresi kısaca iki Dünya yılı olarak belirlendi. Gün olarak belirtirsek 728 Dünya günü veya 708 Sol (Mars günü).
InSight görevini diğer Mars görevlerinden farklı kılan nedir?
Insight, Mars yörüngesinde ve yüzeyinde görev yapan uzay araçlarının faaliyetlerini tamamlayıcı etki görecek. Temel özelliği ise Mars’ın derinliklerini incelemek için tasarlanmış olan ilk robotik keşif aracı olması. Mars’ın yerkabuğu, manto ve çekirdek katmanlarını inceleyecek InSight, kayalık gezegenlerin nasıl oluştuğu sorusunu cevaplarken tektonik faaliyetlerin ve meteor çarpmalarının etkisini de inceleyecek. Ek olarak, Mars’ın içindeki ısı akışını ve Güneş etrafındaki hareketi esnasında yaşanan titreşimi ölçecek. Kısaca sadece yerin derinlikleri ile sınırlı kalan değil ancak Kızıl Gezegenin küresel yapısı ve hareketini analiz eden bir görev olacak.
Görevin adı nereden geliyor?
InSight’ın açılımı “Interior Exploriation using Seismic Investigations, Geodesy and Heat Transport.” Yani Sismik Taramalar, Yer Ölçümler ve Isı İletimi kullanan İç (Yapı) Keşfi” diyebiliriz. InSight aynı zamanda kelime anlamı ile bir şeyin iç yüzünü ortaya çıkarma, anlama anlamını taşıyor.
Mars’a iniş ne zaman?
26 Kasım 2018 TSİ 23:40.
NASA InSight’ın saniye saniye Mars’a iniş süreci
InSight Mars’ta nereye inecek?
InSight “Elysium Planitia” adı verilen bölgeye iniş yapacak. 4,5 derece kuzey enlemi ve 135,0 doğu boylamında yer alan iniş noktası belirlenen görev için en ideal noktayı temsil ediyor: Düz, pürüzsüz ve ekvatora yakın.
InSight ve Curiosity arasındaki mesafe ne olacak?
InSight’ın iniş noktası, Curiosity’nin keşiflerine devam ettiği Gale Krateri’nden yaklaşık 600 kilometre mesafede yer alıyor.
InSight neden Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssü’nden ateşlendi?
5 Mayıs 2018 tarihinde ateşlenen InSight, NASA’nın bir gezegen görevi için Vandenberg Hava Kuvvetleri Üssü’nü kullandığı ilk uzay aracı oldu. NASA normalde Florida’da yer alan Kennedy Uzay Merkezi’ni kullanıyor çünkü Dünya’nın Doğu’ya dönüyor olması ateşlenen uzay aracının itki kuvvetini artırıyor. Vandenberg üssü ise California eyaletinde, yani ABD’nin Batı Yakası’nda kalıyor. InSight’ın ateşlendiği Atlas V-401 roketi, taşıma yükü ile güneye doğru uçabilecek güçte olduğu için tercih edildi. Aynı zamanda, Mars-Dünya konumuna göre ateşlemenin yapılması gereken beş haftalık süreç içinde Vandenberg daha uygundu.
InSight fotoğraflarını nereden takip edebilirsiniz?
NASA’nın hazırladığı ve zamanla ham fotoğraflar ile dolacak sayfaya göz atmak isterseniz tıklayın.
InSight üzerinde kaç donanım yer alıyor?
InSight üç donanım taşıyacak. Bunlar sismometre (SEIS), ısı aracı (HP3) ve radyo bilim donanımı (RISE). Sismometre (depremölçer) Mars’ın iç dinamiklerini inceleyek. Isı aracı gezegenin ısı akışını inceleyecek. RISE ise Mars’ın hareketi esnasında Kuzey Kutup bölgesinin titreşimlerini ölçecek.
Mars depremleri nasıl tespit edilecek?
SEIS donanımı Mars’ın yerkabuğunda hareket eden sismik dalgaları tespit edebilme özelliğine sahip. Söz konusu dalgaların Mars depremleri (marsquakes) sebebiyle oluşup oluşmadığı incelenecek. Bilim insanları bugüne dek Mars’ın Dünya’daki gibi depremler yaşadığına dair bulgular elde etti. Ancak Mars depremleri Dünya’daki gibi tektonik plakaların hareket etmesinden ziyade volkanik faaliyetler ve yerkabuğundaki çatlaklardan kaynaklanıyor olabilir. Ayrıca, meteor çarpmaları da marsquakes sebebi olabilir. InSight, bu faktörlerin hepsini inceleyecek.
InSight ne kadar derine inecek?
InSight’ın taşıdığı Heat Flow and Physical Properties Probe (Isı Akışı ve Fiziksel Özellikle Sondası – HP3) Mars yüzeyini yaklaşık beş metre kazacak. Bu derinlik, Curiosity ve geçmişteki keşif araçlarının yaptığı kazıların çok ötesine geçmiş olacak. InSight, Mars’ın derinliklerine inerek gezegenin iç ısısını ölçecek ve termal geçmişini ortaya çıkarmaya çalışacak.
InSight Mars’ta ne kadar mesafe kat edecek
InSight bir keşif aracı kategorisine girse de mobil değil. Yani bir “iniş aracı” demek yeterli olur. Donanımlarının titizlikle çalışabilmesi ve Mars’ın derinliklerini dinlemesi için InSight’ın sabit kalması gerekiyor. Bu yüzden olabildiğince pürüzsüz bir iniş alanına inecek ve indiği noktada konumlanacak.
InSight’ın ağırlığı ne kadar?
Kendisi 360 kg. Uzunluğu 6 metre, genişliği ise 1,56 metre. Robotik kolunun uzunluğu ise 1,8 metre. InSight’a enerji verecek iki güneş panelinin genişliği ise 2,2 metre.
Robotik kol InSight’ın bilimsel faaliyetleri için temel görev görecek. Ucunda beş parmaklı bir kıskaç olacak robotik kol, bilimsel donanımları taşıyıp yerlerini değiştirecek. Robotik kol ısı akışı sondasını yere kuracak. HP3 adlı sonda, Mars yüzeyini beş metre delecek ve derinliklerde ısı ölçümü yapacak. Robotik kol aynı zamanda depremölçer SEIS donanımını yere kurmak için kullanılacak.
İniş platformunda, güvertenin hemen altında yer alan ve Instrument Context Camera (ICC), yani Donanım Bağlam Kamerası ise 120 derecelik balık gözü görüş alanına sahip. Kamera InSight’ın çalışma alanına ait genel görünüm sağlayacak. Her iki kamera 1,024×1,024 piksel çözünürlüğe sahip.
InSight’ın güç kaynağı ne?
Güneş enerjisi. Robotik keşif aracı iki güneş paneli ile Mars’ın bol radyasyonlu ısısını sınırsız enerjiye dönüştürecek.
