Astronomlar, NASA’nın kısa süre önce emekliye ayrılan SOFIA ‘hava gözlemevinden’ geriye kalan verileri inceleyerek ilk kez asteroidlerin yüzeyinde su tespit etti.
Asteroidlerin yüzeyinde ilk kez su varlığını doğrulayan bilim insanları, suyun Güneş Sistemi’ndeki oluşumu ve dağılımı hakkında yeni ipuçlarına ulaştı. Keşif, bütçe sebebiyle çalışmalarına son verilen Kıızlötesi Gözlemler için Stratosferik Gözlemevi (SOFIA) tarafından toplanan veriler ile ortaya çıkarıldı. Bir uçağın taşıdığı gözlemevi, yüksek irtifalarda gökyüzünü gözlemlemek için kullanılıyor ve NASA ile Almanya Uzay-Havacılık Merkezi tarafından yönetiliyordu.
SOFIA’nın FORCAST (Soluk Nesne Kızılötesi Kamerası) tarafından Iris ve Massalia adı verilen iki asteroid üzerinde yaptığı gözlemler, yüzeylerinde su varlığına tespit eden spesifik bir ışık dalgaboyu ortaya koydu. Sonuçların açıklandığı araştırma yapılan açıklamada, “asteroidlerin gezegen oluşum süreçlerinden geriye kaldığı ve bileşenlerinin güneş nebulasının neresinde oluştukları ile bağlantılı olduğu” belirtildi. Yapılan keşif ile suyun Dünya’ya nasıl ulaştığı hakkında da daha net bilgilere ulaşma şansımız olabilir.
Su molekülleri geçmişte düzenlenen Dünya’ya numune taşıma görevlerinde tespit edilmişti. SOFIA, su moleküllerinin ilk kez asteroid yüzeyinde de bulunduğunu ortaya çıkardı. Geçmişteki benzer bir gözlemde, SOFIA Ay’ın güney yarımüresindeki en büyük kraterlerinden birinde de su izine rastlamıştı. Ay’ın yüzeyindeki tespitin ardından astronomlar benzer gözlemleri asteroidler üzerinde yapmaya karar verdi ve önemli bir sonuç daha elde edildi.
Henüz geçtiğimiz yıl sonuçları açıklanan Ay gözlemlerinde, SOFIA 1 metreküplük alanda yaklaşık 0.354 litre su tespit etmişti. Ay’ın yüzeyinde saklı kalan suyun içinde bulunduğu materyal ile kimsayal bağ içinde olduğu anlaşılmştı. Aynı durum, asteroidlerin yüzeyindeki su molekülleri için de geçerli. En son keşifte, suyun astereoid yüzeyinde silikat tarafından emildiği düşünülüyor.
Sırasıyla 199 ve 135 kilometere çapındaki Iris ve Massalia, Güneş’ten 2.39 astronomik birim (1 AU=Güneş-Dünya mesafesi) mesafede yer alıyor.
Araştırmada, kuru silikat asteroidlerin Güneş’e yakın oluştukları, buzul materyallerin ise çok daha uzak mesafelerde bir araya geldiği belirtildi. Güneş Sistemi’nin iç kısımlarındaki suyun Güneş’in ısısıyla buharlaştığına kanısı yaygınken, elde edilen yeni bulgular suyun ve diğer elementlerin Güneş Sistemi’nde nasıl oluştuğu ve yayıldıkları konusunda yeni bilgiler sunacak.
Planetary Science Journal dergisinde yayımlanan araştırmada, Iris ve Massalia gibi asteroidlerin oluşumlarından milyonlarca yıl sonra bile silikat veya muhtemel diğer materyaller içinde su varlığını koruyabileceği anlaşılmış oldu. Dahası, Dünya’ya suyu taşıyan gök cisimlerinin muhtemelen asteroidler olduğu kanısı da giderek güçlendi.
Kaynak: Space.com
Ana görsel: NASA/Carla Thomas/Southwest Research Institute
