OSIRIS-Rex uzay aracı Eylül 2016’da tarihi bir görev için ateşlendi. Amacı, Bennu adı verilen asteroidden numune toplayarak Dünya’ya getirmek. Başarılı olursa, Japon Hayabusa görevinin ardından Güneş Sistemi’ndeki asteroidlerden ikinci kez örnek elde etmiş olacağız.
Bennu’nun bir ikinci önemi, 2135 yılında Dünya’ya çarpma riskinin bulunması. Dünya’dan şu an yaklaşık 86 milyon kilometre mesafede yer alan Bennu, saatte 100.000 km hızla bize doğru ilerliyor. Simülasyonlar, 117 yıl sonra asteroidin Dünya’ya çarpma ihtimalini 2700’de bir olarak gösteriyor. Peki bu ihtimale karşı ne yapmalıyız?
Asteroidleri rotalarından çıkarmak için çeşitli yöntemler üzerinde kafa yorulsa da, Bennu yeterli mesafede iken onu milyonlarca parçaya ayırmak mantıklı olabilir. NASA da Dünya’ya doğru gelen asteroidleri nükleer patlama ile ortadan kaldıracak bir uzay aracı üzerinde çalışıyor. Yani uydu görünümlü bir nükleer bomba.
HAMMER adı verilen uzay aracı, ABD Ulusal Nükleer Güvenlik İdaresi, NASA ve ABD Enerji Bakanlığı’nın iki silah laboratuvarı arasında yapılan işbirliğine dayanıyor. Amaç, HAMMER ile 8.8 tonluk “çarpma aygıtını” (impactor) asteroide taşımak veya nükleer silah ile onu rotasından çıkarmak.
700 kiloton gücündeki asteroid 190 bin km yakınımızdan geçti
Tehdit artık fazlasıyla ciddiye alınıyor
Lawrance Livermore Ulusal Laboratuvarı’ndan David Dearborn, “Eğer asteroid yeterince küçükse ve erkenden tespit edersek çarpma aygıtı kullanabiliriz… Ancak bir gök cisminin hızını değiştirmek için kısa bir vaktimiz olduğunda çarpma aygıtı nükleer opsiyon kadar esnek değil” ifadesini kullandı.
4.6 milyar yıldan bu yana düzenli olarak asteroitlerin hedefi olan gezegenimiz, her ne kadar atmosferi tarafından korunsa da her an büyük bir tehdit yaşayabilir. Rusya’nın Çelyabinsk kenti üzerinde Şubat 2013’te patlayan meteor, o ana kadar fark edilmemişti. Binden fazla kişinin yaralanmasına neden olayın ardından asteroit tehdidine karşı küresel endişe ciddi oranda arttı.
NASA Dünya’ya Yakın Nesneler Çalışmaları Merkezi’nin önümüzdeki 100 yıl içinde Dünya’ya çarpabilecek asteroidler listesinde 73 gök cismi bulunuyor. Büyüklükleri otobüsten stadyuma kadar değişen asteroidlerden çarpma ihtimali en yüksek olan 410777. Söz konusu ihtimal ise 1,600’de bir. Ne kadar düşük olsa da, eğer bir asteroidin Dünya ile çarpışma rotasında olduğunu çok geç bir zamanda fark edersek elimizde bir plan olmak zorunda.
Dünya 100 megatonluk patlama ile yok olabilir
Bennu = 1.15 milyar tonluk patlama
MIT çarpışma uzmanı Richard Binzel, “Akıllı insanlar asteroit riskini ciddiye alıyor ve ne yapılabileceği hakkında ciddi şekilde düşünüyorlar… HAMMER, akla yatan opsiyonlardan bir tanesi” ifadesini kullandı.
490 metre çapında ve 80 milyar ton ağırlığında olan Bennu, Dünya’ya benzer dairesel bir yörünge üzerinde ilerliyor. 2135’te bize çarpması halinde 1.15 milyar tonluk enerji ortaya çıkacak. Bu miktar, Dünya’daki en güçlü hidrojen bombasından 23 kat daha yüksek. Eğer asteroidin vurulmasına karar verilirse, OSIRIS-Rex’in izlediği rota HAMMER için de kullanılacak.
Bu noktada çok daha kolay bir yöntem de öne çıkıyor. Bennu’ya saatte 35.000 km ile art arda çarpacak uydular göndermek ve rotadan çıkmasını sağlamak. Bu seçenek Bennu’yu yavaşlatacak olsa da, asteroidin rotasını değiştirip Dünya’nın öteki tarafına çarpmayacağını garanti etmiyor. Dahası, kozmik fırtınalar ile Jüpiter gibi devlerin çekim gücü asteroidlerin rotalarında beklenmedik değişimlere neden olabiliyor.
Binzel, “En önemli faktör zaman… Eğer daha fazla olsaydı bu sorun daha kolaylaşırdı” diyor. Bana sorarsanız, gezegendeki binlerce nükleer başlıkları uydulara yükleyip asteroit avlamak hiç de mantıksız olmaz. Hem Dünya’yı korumuş, hem de nükleer silahlardan arındırmış oluruz.
Yıldızlararası uzaydan ziyaretimize gelen ilk gök cismi: Oumuamua
nam-ı diğer Oumuamua.’ [ESO]
