Bilim insanları, tüm dünyada yayılmaya devam eden koronavirüs türünü temsil eden Covid-19’un insan hücrelerini öldürdüğü anların görüntülerini yakaladı.
Aralık 2019’da Çin’de ortaya çıkan ve hızla yayılmaya devam eden koronavirüsün insan bağışıklık sistemi ile yaşadığı etkileşime ait mikrobiyolojik görüntüler elde edildi. Görüntülerde, Covid-19 salgınından sorumlu olan SARS-CoV-2 patojeni görülüyor.
ABD Ulusal Alerji ve Salgın Hastalıklar Enstitüsü (NIAID) tarafından yayınlanan siyah-beyaz görüntüler, bilgisayarda sahte renklerle düzenlendi. Tarama görüntü mikroskobu ile çekilen görüntüler, bu işlem öncesinde NIAID Fort Detrick araştırma merkezinde büyütüldü.
NIAID tarafından verilen bilgiye göre, görüntülerde bir insan hücresi üzerindeki yüzlerce SARS-CoV-2 virüs parçacıkları (nokta benzeri küçük yapılar) görülüyor. ABD’li bir hastanın hücrelerinden çekilen görüntüler, saldırı altındaki hücrenin apoptoz, yani ölüm safhasında olduğuna işaret ediyor.
Görüntülerde açıkça görüldüğü gibi, koronavirüs insan hücresi yanında oldukça küçük kalıyor. Bir koronavirüs parçacığı sadece 120-160 nanometre çapında. Bu büyüklüğüyle bir ışık mikroskobu ile değil ancak elektron mikroskobu ile görülebiliyor. Elektron mikroskopları ışık yerine taranan hedef üzerine elektron demeti gönderiyor. Elektronların yansıması sonucunda görüntü ortaya çıkıyor.
Koronavirüs, tek bir RNA zinciri (bir nevi sarmal bir merdivene benzeyen DNA’nın yarısı) ve onu saran çift katmanlı lipit (yağ) ve protein çıkıntılarından oluşuyor.
İlk kez 2000’li yılların başında tespit edilen koronavirüsler adını sahip oldukları bu çıkıntı halindeki proteinlerden alıyor. Taç benzeri görünümü nedeniyle İngilizce bu anlamı temsil eden “crown” kelimesinden türeyen coronavirüs, Latince “corona” olarak yazılıyor.
Görüntülerde SARS-CoV-2’nin oldukça küçük olduğu görülse de neden olduğu zarar fazlasıyla yüksek. Virüs, üzerindeki protein çıkıntıları ile saldırdığı hücrenin zarına tutunuyor. İçeri girdikten sonra ele geçirdiği hüreyi çoğalmak için kullanıyor ve binlerce kopyasını oluşturuyor. Binlerce işgalci ile mücadele edemeyen hücre nihayeyinde ölüyor. Ölmesi ile binlerce virüs parçacığı vücuda saçılıyor. Ardından, fotoğraflarda gördüğünüz mikrobiyolojik kaos yaşanıyor.