Yukarıda yer verdiğimiz görselde korona virüse dair en son vaka sayısına ilişkin bilgiler yer almakta. Şimdiki korona yazı serimizde “bu virüse karşı kısaca ne gibi önlemler almamız gerekmekte ve virüsten korunmak adına ülkemizde hangi maske çeşidini nasıl kullanmalıyız,” bu gibi sorulara yanıt vereceğiz.
Maskeyi ne zaman ve nasıl kullanmamız gerek?
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) halkı bilgilendirme amaçlı yayınladığı videosuna bağlı kalarak sizleri bilgilendirme mecburiyetindeyiz:
- Öksürme ve hapşurma belirtisi gösteriyorsanız maske takmanız zaten bir şart.
- Maskeler yalnızca alkol bazlı hijyenik bir ürün veya sabun, ve ek olarak su ile sık sık el temizliği ile birlikte kullanıldığında etkilidir.
- Bir maske takıyorsanız onun nasıl kullanılacağını ve uygun şekilde kullanım dışı bırakıp çöpe atılacağını bilmeniz gerekmekte.
Bir maske nasıl takılır, kullanılır, çıkarılır ve atılır!
- Maskenizi takmadan önce, ellerinizi alkol bazlı hijyenik bir ürünle veya sabun ile ovaladıktan sonra su ile iyice temizleyin.
- Ağız ve burnu maske ile örtün ve yüzünüzle maske arasında boşluk olmadığından emin olun.
- Maskenizi kullanırken maskeye dokunmaktan kaçının; eğer ki dokunduysanız, ellerinizi alkol bazlı hijyenik bir ürünle veya sabun ile ovaladıktan sonra su ile iyice temizleyin.
- Maskeyi nemli/rutubetli olduğu anda yenisiyle değiştirin ve tek kullanımlık maskeleri tekrar kullanmayın.
- Maskeyi çıkarmak için: Arkasından çıkarın (maskenin önüne dokunmayın); derhal kapalı bir çöp kutusuna atın ve ellerinizi alkol bazlı hijyenik bir ürünle veya sabun ile ovaladıktan sonra su ile iyice temizleyin.
Türkiye’de maske kullanımı: Hangi maske türü tercih edilmeli ?
Sanılanın aksine yukarıdaki görselde gördüğünüz klasik bir ameliyat maskesi Corona, Influenza, H1N1 gibi virüslere karşı bir koruma sağlamıyor ya da engellemiyor. WHO’nun kendi çalışanları için yaptığı bir açıklamaya göre maske seçimi konusunda;
ABD Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü (NIOSH) sertifikalı N95, Avrupa Birliği (AB) standart FFP2 veya eşdeğeri kadar koruyucu bir maske korona virüsünden ve türevlerinden korunmamız için belirlenmiş en uygun maskedir.
Bu standart maskeler, solunum filtre parçacıklarının minimum yüzdesini belirler. Örneğin; bir maske FFP2 derecesine sahipse, 0,3 mikron çapında veya daha büyük partiküllerin en az %94’ünü filtreler. Ancak pratikte %94 ile %99 arasında bir filtre uygulayacaktır. Genellikle bu tip kesin rakamlar üretici tarafından ürün açıklamasında belirtiliyor.
Bunların haricinde en iyisi diyebileceğimiz; ABD’de P100 ve Avrupa’da P3 olarak derecelendirilen, ABD için %99.97 ve Avrupa için ise %99.95 olarak belirtilen GVS Elipse filtre maskesidir.
NOT: Bilinenin aksine bu virüsler açık havada herhangi bir bulaşıcılık göstermezler. Hava sirkülasyonunun olmadığı alanlar ise asıl dikkat edilmesi gereken alanların başında gelmektedir.
Uygulanması gereken diğer şeyler:
Ellerinizi düzenli yıkama ve sterilize etme
Özellikle dışarı çıktıktan sonra ve yemekten önce mutlaka el yıkama işlemini atlamamalısınız.
Telefonunuzu sterilize edin
Çoğu insan telefonunu gün içinde sıklıkla kullandığından, onu sterilize etme işlemeni neredeyse hiç yapmamakta. Telefonunuzu ve benzeri öğeleri/aletleri temizlemek için antibakteriyel mendiller kullanmak iyi bir seçenek olacaktır.
Düzenli olarak dokunduğunuz diğer öğeleri dezenfekte edin:
- Bilgisayar aksesuarları (klavye, fare vs.)
- Ev, araba vb. anahtarları
- Yeniden kullanılabilir su şişeleri
- Arabanızın direksiyonu
- Giysilerinizin cepleri
- Kapı kolları ve aklınıza gelebilecek benzeri şeyler.
Yüzünüze dokunma miktarınızı azaltın!
Söylemesi yapmaktan daha kolay olsa da, her gün yüzümüze sıkça dokunduğumuzu düşünürsek bunu azaltmanın bir yolunu mutlaka bulmalısınız.
Bağışıklık sisteminizi sağlıklı tutun
Sağlıklı bir bağışıklık sistemini ayakta tutmanın bazı yollarını yazacak olursak:
– UYKU | Yeterli kalitede uyku alın. Çoğu insan için yeterli kelimesi 7-8 saat anlamına gelmekte. 2004 tarihli bir literatür incelemesinde, “uyku yoksunluğunun bağışıklık tepkisi üzerinde önemli bir etkisi” olduğu ve “bağışıklık sisteminin hayati bir parçası olarak görülmesi gerektiği” sonucuna varılmış.
– EGZERSİZ | Düzenli egzersiz yapmak kesinlikle bağışıklık sisteminizi ayakta tutabilecek bir unsurdur.. Tabii aşırıya kaçmadığınız sürece.
Not: *Ateşinizin yükseldiğini hissediyorsanız, sıcaklığınız yüksek derecelere çıkmadıkça ağrı kesicilere başvurulmaması tavsiye edilenler arasında yer alıyor.
Microsoft kurucu ortağı, milyarder ve vakıf yardımları ile bilinen Bill Gates’in virüs hakkındaki açıklamaları:
New England Tıp Dergisi‘nde yer alan makalede Gates; “O kadar da kötü olmadığını umuyoruz, ancak aksini öğrenene kadar olacağını varsaymalıyız,” diyor. Bill Gates‘in makalesinde yer alan metne bağlı kalarak bazı çarpıcı açıklamalarını paylaşmak isterim:
- > “Bu virüs mevcut sağlık sorunu olan yaşlı insanlar dışında sağlıklı yetişkinleri de öldürebilir.”
- > “Covid-19 oldukça etkili bir biçimde bulaşıyor. Hastalığı kapmış ortalama bir kişi, virüsü -büyük bir artış oranı ile- iki veya üç kişiye daha yaymakta.”
- > Virüsün ölüm oranının tipik bir grip salgınından daha yüksek olduğunu belirtmiştir.
- > “Bir hastanın aldığı bakım kalitesine bağlı olarak, virüsün ölüm oranı yüzde 0,7 ila yüzde 4 arasında değişebilir.”
- > “Virüsün ortalama tahmini ölüm oranının şu anda yaklaşık yüzde 1 olduğunu söyledi.”
Kaynak: FLC | NewEnglandJournal | TheHill | Wikipedia
