Pazartesi, Kasım 25, 2024
More

    Karayip Denizi’nin ‘ıslığı’ uzaydan duyuldu

    Bilim insanları Karayip Denizi’nin derinliklerinde akıntı hareketleri ve sualtı coğrafyasının etkileşimiyle oluştuğu düşünülen esrarengiz bir ses keşfetti. Piyanodaki en düşük sesli notadan 28 oktav daha düşük olan ses, Dünya’nın manyetik alanında neden olduğu bozulmalar aracılığıyla tespit edildi.

    Araştırmacılar, Güney Amerika, Orta Amerika ve Karayip Adaları tarafından yarı yarıya hapsedilen Karayip Denizi’nin ‘dev bir ıslık gibi olduğunu’ belirtti.

    Geophysical Research Letters dergisinde yayımlanan araştırmada, sesi oluşturan etkenin ‘120 günde bir tekrarlanan, çok yavaş hareket eden ve yeniden oluşan dalga düzeni’ olduğu ifade edildi.

    Rossby dalgası‘ olarak bilinen döngü, deniz tabanındaki basınç ile birleşerek tabandan yansıyan, insan kulağının duyamadığı bir ses oluşturuyor.

    Araştırmada yer alan Britanya Ulusal Okyanus Merkezi’nden Chris Hughes, Livescience’a yaptığı açıklamada, “Düdüğü üflediğinizde hava içi ve dışında yayılır ve bir dalga oluşturur… Karayip Denizi’nde ise suyun denizin içi ve dışına salındığını söyleyebiliriz. Su kütlesi zamanla değiştikçe, hareket eden kütlenin Dünya’nın manyetik alanı üzerinde oluşturduğu etkiyi tespit edebiliriz” ifadesini kullandı.

    https://youtu.be/gj9pB0rI08w

    Okyanusun hareketleri

    Bilim insanlarının ilginç keşfi, okyanuslarda zaman içinde yaşanan kütle değişimlerini ölçmeyi amaçlayan ‘Weighing the Ocean‘ projesinde ortaya çıktı. Okyanus suyunun kütlesinde yaşanan değişimler, uydular tarafından Dünya’nın manyetik alanında oluşan küçük değişimler olarak tespit ediliyor.

    Bilimsel donanımlarla yapılan ölçümler, tek bir detay dışında Karayip Denizi’nin tabanındaki basıncın yıl boyunca normal olduğunu gösterdi.

    Yüzlerce analiz noktasının tarandığı son derece detaylı bilgisayar modelleri, Rossby dalgasının Karayip Denizi’nde yavaş ama düzenli bir döngüde gerçekleştiğini ortaya çıkardı.

    Denizi boylu boyunca geçen akım, batı sınırında yok olduktan sonra yine doğuda beliriyor. Bu döngü, her 120 günde bir tekrarlanıyor.

    Karayip Denizi’ndeki ıslık iklim olaylarını daha iyi anlamamızı sağlayabilir.

    [NASA]
    [NASA]

    Körfez Akıntısı hakkında yeni bilgi sunabilir

    Karayip Denizi’nin tabanında oluşan insan kulağına uzak bir nota, oldukça enteresan olmasının yanı sıra bilim insanlarına deniz seviyesindeki değişim ve sel riski konusunda tahmin yapma şansı verebilir.

    Hughes, akıntının 120 günde bir tekrarlanması sayesinde Güney Amerika kıyısı boyunca deniz seviyesini belirlemekte daha başarılı olabileceklerini belirtti. Uzun zaman ölçeklerinde ‘ortalama deniz seviyesini’ bilmek, fırtınalar ve diğer iklim olaylarının neden olacağı hızlı değişimlere daha hazırlıklı olmayı sağlayabilir.

    ‘Rossby ıslığı’ Dünya’nın iklim döngüsü üzerinde de oluşturabilir. Akım Karayip Denizi’ni terk etmesinin ardından Meksika Körfezi’ne giriyor ve Körgez Akıntısı’nın parçası haline geliyor. Böylece, iklim sisteminde büyük bir yeri bulunan hızlı ve güçlü Atlantik Okyanusu akımına dahil oluyor.

    Hughes, ‘ıslık etkisinin Karayip Denizi boyunca ilerlediği esnada akımdan enerji çektiğini ve Körfez Akıntısı ile tüm iklim sisteminin işleyişi üzerinde etkisi olabileceğini’ ifade etti.

    Henüz yüzde 90’ından fazlası karanlıkta olan okyanuslarda daha neler dönüp bittiğini çözmeye vaktimiz olacak mı, bilinmez.

    EN COK OKUNANLAR

    İlgili Makaleler