Bilim insanları, evrenin başlangıcı kabul edilen Büyük Patlama’nın sadece birkaç dakika sonrasında neler yaşandığını anlayabilmek için bir döteryum çekirdeğine protonlar ateşledi.
Vücudumuzun yanı sıra yaşadığımız gezegenin, gezegenimizi barındıran Güneş Sistemi’nin ve tüm evrenin oluşmasını sağlayan “yıldız tozu”nun sırrı, Büyük Patlama’nın ardındaki ilk birkaç dakikada yatıyor.
Evrenin Başlangıcını Anlayabilme Çabası
Evrenin ilk dakikalarında neler yaşandığını anlayabilmek için İtalya’nın Gran Sasso dağının derinliklerindeki laboratuvarda simülasyon gerçekleştirildi.
Nature dergisinde yayımlanan araştırma, zamanın başlangıcı kabul edilen noktada yaşanan nükleer füzyonu deneysel ortamda oluşturarak döteryumun hangi hızda yandığını anlamaya odaklandı.
Gerçekleştirilen deneyin amacı, Büyük Patlama ile bağlantılı hesaplama ve tahminlerin geçerliliğini sınamak ve Büyük Patlama teorisinde revize gerekli olup olmadığını anlamaktı.
İtalya Ulusal Nükleer Fizik Enstitüsü’nde araştırmalar yapan Carlo Gustavino, “Elde ettiğimiz sonuçların parçacık ve nükleer fizikçilerin fazlasıyla dikkatini çekeceğinden eminiz” ifadesini kullandı.
Büyük Patlama nükleosentezi ile oluşan döteryum miktarı ile döteryumun diğer atomik formlara hangi hızlarda dönüştüğünü anlamak, kozmosun kökenlerini barındıran bulmacada önemli parçaları temsil ediyor. Bilim insanları, evrenin oluşumunu doğrudan gözlemleme şansına sahip olmadığı için bu tür bulgulara şiddetle ihtiyaç duyuyor.
Bir Dağın Derinliklerinde Yatan Laboratuvar
Kozmik ışınların neden olduğu parazitlerden dolayı ölçümler yapmak zorlaştığı için bilim insanları için başarılı simülasyonlar gerçekleştirmenin en iyi yollarından biri derinlere inmek. Derinler derken, sadece birkaç metre yeterli değil.
Yeraltı Nükleer Astrofizik Laboratuvarı (LUNA), Gran Sasso dağının bir kilometreden daha derin bir noktasında yer alıyor. Araştırmacılara göre, konumu sayesinde Büyük Patlama deneylerinde kozmik ışınların neden olduğu parazitlenmeyi “bir milyon kat” azaltıyor.
LUNA araştırmacıları, gerçekleştirilen deneyde parçacık hızlandırıcısı kullanarak döteryum çekirdeğine saniyede milyarlarca proton ateşledi. Yıllar boyu düzenlenene deneylerin ve yapılan analizlerin ardından bilim insanları sonuca ulaştı: Simülasyonu yapılan reaksiyonda tespit edilen reaksiyon hızı, Büyük Patlama’da döteryum yanmasını inceleyen diğer deneylerdeki benzer sonuçları veriyordu.
Araştırmacılar açıklamarında, “Evrenimizi anlamaya yönelik atılan küçük bir adım, her zaman bilimsel hesaplamalar ve tahminler ile uyuşmayan gizem ve gerçeklikler ile dolu… Belki de cevap yeni fizikte veya astrofiziksel süreçleri daha iyi açıklayan bir anlayışta yatıyor” ifadesini kullandılar.
Kaynak:
