Kilisenin Ortaçağ’da Avrupa’da nasıl korku salan bir baskı ve nüfuz uyguladığını tarihi az çok bilen herkes bilir. İnsanların 50 metre ötesinden geçen papaza selam vermediği için işkence gördüğü bir dönemde birçok kadının da cadı olmakla suçlanarak Avrupa’nın dört bir yanında yakıldığı da bir gerçek. Büyücülük ve şeytanla cinsel ilişkiye girmekle suçlanan Lilias Adie, en azından yakılmaktan kurtulmuş talihsiz bir kadın. Kendisi 1704 yılında gönderildiği hapiste kazığa bağlanarak yakılmayı beklerken öldü.
BBC Radio Scotland tarafından düzenlenen Time Travels programı, Cadılar Bayramı’nda Lilias Adie’yi yeniden canlandırmayı seçti. Dundee Üniversitesi adli tıp uzmanları ile yapılan çalışmada, Adie’nin kafatasına ait görüntüler kullanılarak 3D heykeli hazırlandı. Açıkçası ortaya çıkan görüntüye bakıldığında insan şaşırmadan edemiyor. Karşınıza kazıkta yakmak isteyeceğiniz bir kadından çok çocuklara masal okumaktan hoşlanan bir teyze görünümü çıkıyor.
Antik Mısır’ın savaşta ölen ilk kralı
Sonuna kadar direndi
Adli tıp uzmanlarının verdiği bilgiye göre, Adie 60’lı yaşlarının sonunda, çelimsiz ve görme bozukluğu olan bir kadındı. Buna rağmen fiziksel ve psikolojik olarak güçlü bir yapıya sahipti. Tarihçi ve sunucu Louise Yeoman’a göre Adie kendisi gibi bir grup kadınla toplantılara katılıyordu. Her biri, kimliklerini gizlemek için maske takıyordu. Adie, işkence altındaki sorgusunda toplantıya katıldığı kişilerin ve kendisinin cadı olduğunu reddetti.
Adie, kendisini sorguya çekenlere masum olduğu bilinen kadınların isimlerini vererek toplantıya katılan arkadaşlarını korudu. Böylece kendisi ile aynı sonu yaşamalarına mani oldu.
İnsanın en eski fosili
‘Kötülük göremedim’
Adie’nin suratını canlandıran ekibin başında yer alan Dr. Christopher Rynn, “Deri katmanını oluştururken tanıdığınız insanlara benzettiğiniz biri ortaya çıkıyor. Ardından yüz ifadelerini ve fotoğrafa özgü dokuları yerleştiriyorsunuz” dedi.
Rynn, bugüne dek ‘cadı’ olmakla suçlanan ilk İskoç kadının suratını yeniden canlandırarak bir ilke imza attı. Bunun önemi, Rynn’in ifade ettiği gibi korkunç şartlar altında hayatını kaybetmiş bir kadının yaşadıklarını anlayabilmek:
“Hikayesine baktığım zaman yaşadığı dönemin kurbanı olan bir insan gördüm. Bu yüzden suratı ortaya çıktığında hoş olmayan veya kötülüğü yansıtan bir ifade yerleştirmenin anlamı yoktu.”
Buradan anlaşıldığı üzere tarihi önyargılar bir kişinin suratını canlandırırken devreye girebilir. Bu aşamada her adli tıp uzmanı Rynn gibi tarafsız davranmalı.
