InSight keşif aracı 26 Kasım 2018 günü Mars’ın ekvatora yakın bölgesi Elysium Planitia’ya iniş yapacak. Mars’ın en düz ve kayalıklardan arınmış alanlarından biri, 850 milyon dolarlık uzay aracının hasar görmeden iki yıl çalışması için oldukça mantıklı bir seçim. Peki InSight’ın ineceği alanın sınırları neden oval şekille belirlendi?
InSight görevini yöneten NASA Jet İtki Laboratuvarı’ndan Matt Golombek, uzay aracının 130x27km genişliğindeki alanın herhangi bir noktasına inebileceğini belirtti. Ancak beklentiler, InSight’ın oval alanı olabildiğince ortalaması.
Neden oval derseniz, sebebi Mars atmosferi. Atmosferi Dünya’nın %1’i yoğunluğunda olan Mars’a süper bir süratla giren uzay araçlarının iniş alanları doğal olarak bu şekli öne çıkarıyor. Dahası, 2 milyar dolarlık Curiosity’e kıyasla InSight daha az gelişmiş ve daha ucuz bir iniş sistemi kullananacak. Nihayetine iniş bölgesinin oval sınırlar içinde olması iki sebebe bağlanıyor:
InSight’ın Mars atmosferine giriş açısı ve iniş esnasında yaşayacağı, şiddeti net olarak öngörülemeyen sarsıntı.
InSight uzay aracının saniye saniye Mars’a iniş süreci
İlk sinyal gelene kadar rahat yok
Yüksek süratle bir gezegenin atmosferine giren uzay araçları yavaşlamak için yeterli miktarda hava ile temas etmek zorunda. Bu gerçekleşirken yanarak yok olmamaları ve en son basamakta da yere çakılmamaları gerekiyor (Maalesef Ekim 2016’da Schiaparelli’nin başına bu gelmişti).
InSight atmosfere giriş esnasında yaşayacağı aşırı ısınmayı önlemek için 1,500 dereceye kadar dayanıklı ısı kalkanı taşıyor. Uzay aracı atmosferde yaşayacağı sürtünmeyi de minimuma indirmek için 12 derecelik bir açıyla alçalmaya başlayacak. İniş esnasında InSight öngörülemeyen hava akımlarına maruz kalacak ve haliyle sarsılarak bulunduğu açıdan sapacak. Sarsıntı, uzay aracının içinde bulunduğu iniş kapsülünün hızı ile güçlenecek. Tüm bu faktörler hesaba katıldığın yapılan tahminler uzay aracının uzunluğu 130, genişliği ise 27 kilometre olan bir alana ineceği yönünde.
NASA, iniş alanını didik didik taramış durumda. Bu yüzden belirlenen alanın hangi noktasına inecek olursa olsun, InSight için (oval dışına taşmadığı) sürece risk bulunmuyor. Saatler TSİ gece yarısını gösterdiğinde InSight’in ilk sinyalini beklemeye başlayacağız ve geldiğinde başarıyla indiğini anlayacağız. Darısı, Mars 2020’nin başına.
