Askeri kayıtlara göre, Hollanda’da bir erkeğin ortalama boyu son 150 yılda 20 cm arttı.
Hollanda devlerin ülkesidir diyebiliriz. Ortalama olarak, kadınları yaklaşık 1,71 metre boyundayken erkekler de 1,84 metre uzunluğundadır.
Ancak Hollandalıların nasıl dünyanın en uzun insanları haline geldiği bir muammadır. Sonuçta, iki yüzyıl önce en kısa ırklar arasında sayılıyorlardı. O zamandan beri ne oldu?
Genel olarak bunu 4 konu başlığı altında sıralayabiliriz.
1. Beslenme
Popüler bir açıklama beslenmedir; et ve süt ürünleri açısından zengin kalorili bir diyet. Ancak uzmanlar, “hikayenin tamamı bu olamaz” diyor.
Diğer Avrupa ülkeleri de benzer bir refah ve yaşam standartlarında bir yükselme yaşadılar, ancak vatandaşları bu kadar uzamadı. Askeri kayıtlara göre, Hollanda’daki ortalama erkek boyu son 150 yılda 20 cm arttı. Karşılaştırıldığında, ortalama bir Amerikan erkeğinin boyu aynı dönemde yalnızca altı santimetre artış gösterdi.
Hollanda diyetine baktığımız zaman da diyebiliriz ki Hollanda’daki insanlar süt ürünlerini sıklıkla kullanıyorlar ve araştırmalar bunun boylarının artmasına katkıda bulunduğunu gösteriyor. Kanada, Lethbridge Üniversitesi’nden Profesör Louise Barrett, “Kalsiyum kemik oluşturur ve büyüme bunun iyi bir kaynağına sahip olmasına bağlıdır” diye açıkladı.
Uzmanların bunun tek neden olamaz demesi de bizi diğer seçeneklere götürüyor.
2. Doğal Seçilim ve Seks
Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu’nda nüfus sağlığı uzmanı olan Gert Stulp liderliğindeki araştırmacılar, ipuçları için Hollanda bir veritabanını taradılar.
LifeLines olarak adlandırılan kayıt, 1935’ten 1967’ye kadar Hollanda’nın kuzeyinde yaşayan 94.500’den fazla insanın yaşamları ve sağlığı hakkında kapsamlı ayrıntılar içeriyor. Bu otuz yıllık anlık görüntüde, en çok çocuğu olan insanlar uzun erkekler ve kadınlardı.
Örneğin, en doğurgan erkekler ortalama boyun yedi santimetre üzerindeydi. İstatistiksel olarak, uzun erkeklerin ortalama boyun yaklaşık 14 cm altındaki en az doğurgan erkeklerden ortalama 0.24 daha fazla çocuğu vardı.
Genellikle daha az çocuk sahibi olma eğiliminde oldukları diğer ülkelerdeki meslektaşlarıyla karşılaştırıldığında, daha uzun boylu kadınlar da Hollanda’da daha fazla çoğalmıştır. Birçoğu çocuk sahibi olmayı öğrenimlerine kadar erteledi, ancak başarılı bir ilişki kurduktan sonra genellikle büyük bir aileye sahip oldu.
Çalışma, genetik testi içermiyordu, ancak gözlemlerden, doğal seçilimin bir rol oynamış olması gerektiği sonucuna vardı: Zamanla, giderek daha fazla Hollandalı uzun genleri kullanmaya başladı.
Stulp’e göre, “boy çok kalıtsaldır; daha uzun ebeveynler, kısa ebeveynlerden biraz daha uzun çocuklara sahip olma eğilimindedir”. Daha uzun bireyler gelecek nesilde daha uzun boylu olan daha fazla çocuğa sahip olacağından, eğer her şey eşitse, o nesildeki ortalama boy, önceki nesilden ortalama olarak biraz daha uzun olacaktır.”
3. Uyku Vakti
Yoğun hayatlarımız ve yoğun programlarımız bazen iyi bir gece uykusu çekmeyi imkansız kılıyor ama hiçbir şey iyi bir uykunun yerini tutamaz. Bu yüzden bazı insanlar Hollandalıların bu kadar uzun olmasının sebebinin bu olabileceğini düşünüyor!
Bir yetişkin olarak uykuya dalmak hakkında fazla konuşamayız, ancak çocukken yeterince uyumak ile büyüme arasında güçlü bir bağlantı olduğuna inanmak için bazı nedenlerimiz var. Nasıl? Büyümek için vücudunuzun büyüme hormonu alması gerekiyor. Bu vücut tarafından doğal olarak sentezlenen bir hormondur ve vücudunuzun kas, deri, tendon ve kemik gibi dokuları “inşa etmesine” yardımcı olur. Bu, sonucun daha iyi kas dokusu, daha hızlı iyileşme ve boyda artış olduğu anlamına gelir.
Bu nedenle, büyüme söz konusu olduğunda uyku çok önemlidir. Çünkü vücudumuz uyurken büyüme hormonu üretir. Böylece; ne kadar derin uyku alırsak o kadar büyürüz (19-27 yaşları arasında).
4. Kaşar
Son olarak, Hollandalıların bu kadar uzun olmasının en büyük nedenlerinden biri (şüphelenildiği gibi): Kaşar!
Hollandalıların süt ürünlerini kesinlikle sevdikleri yeni bir haber değil. Her köşede peynir dükkanları, haftada iki kez şehir pazarında satılan peynir tezgâhları ve tezgahları ve her süpermarkette sadece peynir için yapılan devasa süt ürünleri bölümüyle karşılaşmamız şaşırtıcı değil.
Yolunuz Hollanda’ya düşerse Gouda, Alkmaar veya Edam Peyniri pazarlarını ziyaret etmek, bu durumu daha iyi canlandırabilmenizi sağlayacaktır.
Peynir dünyasına daha fazla dalmadan, peynir ile Hollandalıların ne kadar uzun olduğu arasındaki ilişkiye geri dönelim.
Bazı topraklar çok fazla asidik olduğu için sebze yetiştirilmesi zor oluyordu ama çimenin büyümesi için iyi topraklardı. Böylelikle geri kazanılan topraklarda, ülkenin mandıra endüstrisi patlama yaşadı ve Hollandalılarla birlikte süt tüketimini de hızla artırdı. Hollandalılar dünyanın en büyük süt tüketicileri arasında kalırlar.
Hollandalıların içmediği sütler de Gouda ve Edam gibi devasa, balmumu kaplı tekerleklerde satılan ve yaratıldıkları Hollanda şehirlerinin adını alan peynirlere dönüştüler. Woerden ve güzel Alkmaar ile birlikte bu isimsiz şehirler, Hollanda’nın süt ürünleri ile aşk ilişkisine en ateşli haliyle tanık olmak için en iyi yerler arasındadır.
Ana görsel: Sabina Fratila/Unsplash
Kaynakça
https://www.theguardian.com/world/2015/apr/08/scientists-try-to-answer-why-dutch-people-are-so-tall
İngilizce versiyonu:
