Bağımsızlığını elde etmesinin ardından iç karışıklığa sürüklenen Güney Sudan’da, çocuk yaşta evliliğe zorlanan kızların sayısı da giderek artıyor. Plan International örgütünün raporuna göre Güney Sudan’da bugün en çok işlenen suç genç kızların zorla evlendirilmesi olurken, en son hadise Facebook için yeni bir skandal niteliği taşıyor.
Vice haber sitesinde yer alan bilgiye göre, 16 yaşındaki genç bir kız Facebook üzerinde gerçekleştirilen açık artırma ile satıldı. Facebook, açık artırmanın düzenlediği sayfa bildirilmesine rağmen ancak düğün gerçekleştikten sonra sayfayı kaldırdı.
Facebook’un sayfayı kaldırdığı tarih, kızlarını satışa çıkaran ailenin açık artırma duyurusunu yapmasından iki hafta sonrasına denk geliyor. Açık artırma 25 Ekim’de duyurulurken, Facebook’un sayfayı kapattığı tarih 9 Kasım. Sosyal ağ, “yapılan ihbarın ardından 24 saat için sayfanın kapatıldığını” açıklarken, gerekli hamleyi atmaları için kaç saatin gerektiği belirsiz.
Yüzlerce inek ve lüks arabalar
Dünyanın en geri kalmış ülkelerinden biri olan Güney Sudan’da açık artırmayı milyarder bir işadamının “kazandığı” belirtildi. Nyalong Ngong Deng Jalang adındaki çocuk gelin için ailesine yapılan ödeme ise 530 inek, üç Land Cruiser V8 ve 10,000 dolar nakitten oluşuyor.
Plan International, Nyalong’un zorla evlendirilmesi ile sonuçlanan satışın Facebook üzerinden yapıldığı bilinen ilk açık artırma olduğunu belirtti. Örgüt, “çok yüksek meblağların döndüğü açık artırmanın büyük ilgi çektiğini ve ileride benzerlerinin yaşanmasına kapı açabileceği endişesini taşıdıklarını” ifade etti.
Bir başka insan hakları örgütü ise açık artırma sayfasının silinmeden önce alınan ekran görüntüsünü paylaştı.
https://twitter.com/h4humanrights/status/1064872370496839680 (askıya alınan hesabın paylaşımı kaldırıldı)
Facebook uyarıları bile görmüyor
Techcrunch’ın konu hakkında yorum yapmasını istediği Facebook, “insan kaçakçılığının hiçbir türüne izin verilmediğini ve açık artırmanın yapıldığu sayfanın sahibini süresiz sosyal ağdan men edildiğini” belirtti. Facebook, yayın politikalarını ihlal eden içerikleri tespit etmek için yöntemlerini geliştirdiklerini, güvenlik ve koruma ekibini 30,000’den fazla çalışana çıkardıklarını ve teknoloji yatırımlarının da yapıldığını ifade etti.
Tüm bunlara rağmen dünyanın en büyük sosyal ağının bir sayfayı kaldırmakta iki kafta geç kalması yukarıda belirtilen ifadelerle ciddi olarak çelişiyor. Facebook’un kendi sisteminin yetersiz kalmasının yanı sıra, insan hakları örgütlerinden yapılan uyarılara tepki vermemesi ve Güney Sudan basınında bolca yer edinen olayı fark etmemesi anlaşılması zor bir durum.
Facebook, bölgelere göre denetim yapan personelin her dili bilmediğini ve genel olarak yaygın dilleri bilen kişilerin denetimlerden sorumlu olduğunu belirtti. Güney Sudan bölgesindeki dilleri konuşan kaç personel olduğu sorusuna ise firmadan açıklama yapılmadı.
Yapay zeka da yeterli olmayacak
Güney Sudan’da yaşanan olay, Facebook’un bölgesel ekiplerinin yetersiz olduğunu ve dil ile kültürel çeşitlilikten kaynaklanan durumlara müdahale etmekte yetersiz kaldığını gözler önüne serdi.
Maalesef akla gelen en iyi çözüm olan yapay zeka da kısa zamanda bu tür sorunları çözmeyecek. Çünkü pazarlama algoritmalarına milyonlarca dolar harcayan firmanın insan hakları ihlali tespitleri için gelişmiş bir AI altyapısı kurması kısa bir zaman almayacak. Bu konuda henüz hiçbir adım da atılmadığı ortada.
Kullanıcı bilgilerinin çalınması ve izinsiz kullanılması yönünde birçok skandal yaşayan Facebook, insan hakları ve politik konularda da sınıfta kalıyor. Sosyal ağ Myanmar’daki nefret söylemi ve etnik şiddetin artmasından da sorumlu tutulmuştu.
