Oumuamua, Ekim 2017’de Güneş Sistemi’ne girerek Dünya’nın yakınından geçip giden esrarengiz bir gök cismi olarak akıllarda kaldı. Sahip olduğu şekil alışık olduğumuz asteroid ve kuyrukluyıldızlardan farklı olan Oumuamua’nın en büyük özelliği, Güneş Sistemi’nin dışından geldiği tespit edilen ilk gök cismi olmasıydı. Dünya’nın yakınından süzülüp gitmesinin üzerinden bir yıl geçtikten sonra, bilim insanları Oumuamua’nın “gelişmiş dış medeniyetlere ait bir uzay gemisi olabileceği” düşüncesini öne sürdü. Neden mi?
İlk olarak Oumuamua’nın şekli hakkında biraz daha detay verelim. Gök cismi 800x80x80m gibi bir asteroid ve kuyrukluyıldız için fazlasıyla muntazam ölçülere sahip (Bu sayılar milimetresine kadar geçerli değil tabii). İkincisi, çizdiği hiperbolik yörünge Oumuamua’nın Güneş’in yörüngesinde hareket eden değil ancak bir noktaya yaklaşıp sonra uzaklaştığını gösteriyor. Sanki, Dünya’yı ziyaret edip gitmişçesine.
Bir diğer sebep, Oumuamua’nın hareketi esnasında yörügesine girdiği gök cisimlerinin neden olduğu çekim kuvvetine nazaran tuhaf bir şekilde hızlanmasıydı. Üst üste biriken tuhaflıklar gök cisminin bir kuyruklıyıldız olabileceği düşüncesine yöneldi ancak Oumuamua arkasında kuyruk oluşturan gazlar saçmıyordu.
Aksini söylemek güç ama…
Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi araştırmacıları Shmuel Bialy ve Avi Loeb tarafından yayımlanan araştırma, Oumuamua’nın nereden geldiği sorusuna cevap aramaya çalışıyor. Gök cisminin nasıl kendi kendine hızlandığına dair bir açıklama, Güneş’in elektromanyetik alanından yayılan kuvvet ile oluşan radyasyon basıncı. Yine de, kesin bir sonuca varmak çok güç.
Bialy ve Loeb, “son derece ince” olan Oumumua’nın itki kuvvetini güneş radyasyonundan alan bir uzay gemisi olabileceği düşüncesini ortaya attı. İkili, Oumumua artık çok uzakta olduğu için teleskoplarla gözlemlenmesinin mümkün olmadığını not düştü. Kısaca gök cisminin bir uzay gemisi olduğunu kanıtlamak neredeyse imkansız iken aksini söylemek de mümkün değil.
Yıldızlararası uzaydan ziyaretimize gelen ilk gök cismi: Oumuamua
Bazı bilim insanları tuhaflıkları nedeniyle Oumumua’nın “uzaylı medeniyetlere ait bir uzay gemisi olduğu” düşüncesini abartılı buldu. Gizmodo’ya açıklama yapan New Hampshire Üniversitesi’nden Chanda Prescod-Weinstein, “bağlı olduğunuz kurumun adına sığınarak sonuçları abartmanın doğru olmadığını, bunu yapmanın hem kurum hem de astronomi adına prestij kaybına neden olacağını” söyledi.
NBCNews sayfasına yorumda bulunan Max Planck Astronomi Enstitüsü’nden Coryn Bailer-Jones, “Elinizde yeterli kanıt olmadığı için ‘istediğim hipotezi öne sürebilirim’ düşüncesi doğru değil” ifadesini kullandı. Dış medeniyetlerden Dünya’ya gelebilecek sinyalleri tespit etmeye çalışan SETI Enstitüsü’nden Seth Shostak ise “hipotezin zekice olduğunu” savunurken buna rağmen “asteroit ve kuyrukluyıldız gibi seçenekler devre dışı kalmamış iken tuhaf önerilerin kabul edilmemesi gerektiğini” söyledi.
Oumuamua’nın hesaplanan ve gözlemlenen rotası:
“İmkansızı devre dışı bıraktık”
En son araştırmanın çıktığı Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden gökbilimci Jonathan McDowell, “Oumuamua’nın muhtemelen bir uzay gemisi olmadığını, öne sürülen iddiaların birinin hatalı olması gerektiğini” belirtti.
Bir diğer son derece bilimsel yaklaşım sunan Kuzey Carolina Üniversitesi’nden Katie Mack, “göz ardı edilmesini sağlayacak veriler olmadan ihtimallerin kenara koyulamayacağını ancak düşünceyi savunan isim ve kuruma bakarak bir iddianın da kabul edilemeyeceğini” söyledi.
Loeb de benzer bir yaklaşımla düşüncesini savundu: İmkansız olarak görülen olasılığı devre dışı bıraktık. Tamamen bilimsel bir hipotez sunduklarını belirten Loeb, “kesin sonuç sunmayı başaramasalar bile ilginç bir hipoteze sahip olduklarını” belirtti ve ekledi:
“Diğer düşüncelere açığım ancak Oumuamua’nın tuhaf bir şekilde hızlanmasını başka bir şekilde açıklayamıyorum.”
Loeb, yıldızlararası nesnelerin Dünya dışı yaşam izi taşıma potansiyeline ilgi duyan bir astronom olarak biliniyor. Loeb, bir gün derin uzayda Oumuamua gibi ilerleyen bir “yıldız teknesi” inşa etmeyi amaçlayan Breakthrough Starshot projesinin de başkanı…
Oumuamua bir uzay gemisi olabilir mi, ne dersiniz? Aşağıdaki video, Oumuamua’nın Güneş Sistemi’nden geçişini gösteren animasyona ait.
