Pazar, Aralık 22, 2024
More

    Gökbilimciler: Galaksimizi büken kuvvetin kaynağı bulundu

    Samanyolu Galaksisi’nin köşelerini sıkıştırıp büken bilinmeyen kuvvetin ne olduğuna dair ilk izlenimler, ESA Gaia uydusu tarafından elde edildi.

    Astronomlar uzun yıllardır Samanyolu Galaksisi’nin köşelerinin bir jöle gibi sarsıldığını biliyor ancak bunun kaynağını çözemiyor. Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) yıldız haritaları çıkarmak için kullanılan Gaia uydusu ile toplanan veriler, bu kuvvetin ne olduğuna dair ilk bulguları sundu.

    Samanyolu Galaksisi’nin diski yüz milyarlarca yıldızdan oluşan diski, daha küçük bir galaktik komşumuz ile çarpışmaya hazırlandığımız süreçte yavaşça bükülüyor. Torino’da yer alan İtalya Ulusal Astrofizik Enstitüsü, Gaia verilerine dayanarak galaksimizdeki 12 milyon dev yıldızın hareketini inceledi.

    Mart başında Nature Astronomy dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, galaksimizin köşelerinin bükülüyor olması uydu bir galaksi ile yakınlaşmamızdan kaynaklanıyor.

    Araştırmada yer alan Eloisa Poggio, “kendi modelleri ile bükülmenin hızını karşılaştırdıklarını ve bükülmenin Samanyolu etrafındaki bir tam turunu 600 ile 700 milyon yıl arasında tamamlayacağını hesap ettiklerini” belirtti.

    Söz konusu hız, Güneş dahil olmak üzere diğer yıldızların Samanyolu’nun merkezi etrafında yaptıkları bir yörüngenin süresinden çok daha az.

    Geçmişteki teoriler, Samanyolu’nun köşelerindeki sarsıntıların iç diskin eğimli bir şekilde dönmesinden kaynaklanabileceğine yönelikti. Ancak bükülmenin hesaplanan son derece düşük hızı bu hipotezi rafa kaldırdı.

    The Sagittarius dwarf galaxy in Gaia's all-sky view
    Gaia’nın gökyüzü haritasında Sagittarius’un konumu. [ESA]

    Galaksimizin köşelerini sarsan galaksinin cüce eliptik Sagittarius (Yay) galaksisi olabileceğini düşünüyor. Sahip olduğu yıldız miktarı 100 milyona bile yaklaşmayan Sagittarius cüce galaksisi, nihayetinde Samanyolu tarafından yutulacak bir gök cismi.

    Galaksimizin yörüngesinde yer alan Sagittarius, tahminlere göre 100-200 milyon yıl önce galaksimize çok yaklaştı ancak çarpmadı. Nihayetinde, galaksimizin neden tuhaf bir şekilde büküldüğü sorusu cevabını bulurken Macellan Bulutları’nın (NGC 292) bu durumdan bağımsız olduğu anlaşıldı.

    EN COK OKUNANLAR

    İlgili Makaleler