Bir hastalığı veya rahatsızlığı olan kişiler, farklı nedenlerle çeşitli tıbbi tedavilere başvurabiliyorlar. Belki de belirli bir tür ilaç veya terapiyle iyileşen birini tanıyorlar ve bunun kendileri için de işe yarayabileceğini düşünüyorlar. Sağlık inançları ve yaşam değerleri ile daha uyumlu başka bir tedavi bulmaları da mümkündür.
Tıbbi sistem, hastalar için kapsamlı tedavi seçenekleri dizisi sunabiliyor. Bu sistem, bilim temelli veya modern tıptan ya tamamen farklı bir sistem olarak ya da onun tamamlayıcısı olarak gelişen çeşitli teori ve uygulamaları kapsar.
Bu farklı veya tamamlayıcı sistemler genellikle “geleneksel ve alternatif” olmak üzere iki kategoriye ayrılıyor. Peki, bu ikisinin arasındaki farklar nelerdir?
Geleneksel Tıp Nedir?
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) geleneksel tıbbı şöyle tanımlıyor; “Açıklanabilir olsun ya da olmasın, farklı kültürlere özgü teori, inanç ve deneyimlere dayanan, sağlığın korunmasında kullanılan bilgi, beceri ve uygulamaların toplamıdır. Fiziksel ve zihinsel hastalıkların önlenmesi, teşhisi, iyileştirilmesi veya tedavisinde olduğu gibi.”
Basitçe söylemek gerekirse, aslında geleneksel tıp sistemleri belirli bir ülkeye veya kültüre özgü veya özgün olanlardır. En yaygın olarak kullanılan geleneksel tıp yöntemlerinden bazıları Çin, Hindistan ve Afrika’dan gelmektedir.
Örneklerle Geleneksel Tıp
1. Çin tedavi yöntemi.
Milattan Önce 200’e kadar uzanan bu şifa sistemi, vücudun iki karşıt ancak birbirinden ayrılamaz gücü dengelemesini önerir: Yin (negatif) ve Yang (pozitif). İki güç dengeli olmadığında, Qi olarak bilinen yaşam enerjisi vücutta serbestçe akmadığı için bu durum bir hastalığa yol açabilir.
Çin tedavi yöntemi, dengeyi ve sağlığı yeniden sağlamak için doğal ürünler, masajlar, diyet değişiklikleri veya iyileşmeyi kolaylaştırmak için egzersizin bir kombinasyonunu kullanır. Akupunktur, Çin tedavi yöntemlerinde hayati bir bileşendir.
2. Hint tedavi yöntemi: Ayurveda.
Bu şifa sisteminin geldiği Hindistan’da ayurveda “yaşam bilimi” anlamına gelir. Ayurveda tedavi yöntemi beden, zihin ve ruhun kişinin sağlığına eşit derecede önem verdiğini düşünen doğal bir tedavi yöntemidir. Yoganın Ayurvedik tıbbın temellerinden biri olduğuna dair bir inanç da var.
3. Avrupa’da ortaya çıktığı söylenen tedavi yöntemi: Homeopati.
Homeopatinin kurucusu Samuel Christian Hahnemann, benzerlik ilkesini geliştiren bir Alman doktordu. Hasta kişilerin semptomlarına bağlı olarak ilaç tedavisi gördüğü insan patojenik deneylerinde olduğu gibi homeopatinin temel çerçevesi, ilacı hastalığın semptomlarıyla eşleştirmeyi içerir.
4. Japon tedavi yöntemi: Kampo.
Kampo yöntemi, Japon geleneksel bitkisel tedavi yöntemini ifade eder. Çin tıbbı ile benzerliği vardır. Japon simgesi “kan” Çin anlamına gelir, “po” ise ilaç anlamına gelir. Bu nedenle Kampo tedavi yöntemi, alerjilerden yüksek kolesterol seviyelerine ve kronik hepatitlere kadar çok çeşitli sağlık koşullarını tedavi etmek için meyan kökü ve ginseng gibi bitkisel ilaçların hazırlanmasını içerir.
Kampo ayrıca hastalıkları belirli organlar açısından düşünmek yerine tüm vücut semptom kalıplarını tanımlamayı vurguluyor.
5. Doğa tedavisi olarak bilinen: Naturopati.
“Doğa hastalığı” anlamına gelen naturopati, Avrupa kökenli olup, hastalık tedavisine ve sağlığın iyileştirilmesine odaklanmaktadır. Bu şifa sistemi aynı zamanda hastalığı, vücudun doğal iyileşme süreçlerinin değiştiğini göstermenin bir yolu olarak kabul eder.
Avrupa’nın yanı sıra, naturopatik tıp Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda ve Amerika Birleşik Devletleri’nde de yaygındır. Diyeti değiştirme, besin takviyeleri, bitkisel ilaçlar, Çin tıbbı, akupunktur ve hidroterapi ile tedavi yöntemlerini kapsar.
Alternatif Tıp Nedir?
“Alternatif tıp” terimi, ne bir ülkenin geleneklerinin ne de birinci basamak sağlık sisteminin parçası olmayan tıbbi tedavileri ifade eder. Bazı ülkeler geleneksel ve alternatif tıbbı birbirinin yerine kullandığından, diğerleri alternatif tıbba “bütünleyici” veya “tamamlayıcı” bir sistem olarak atıfta bulunur.
Örneklerle Alternatif Tıp
1. Akupunktur.
Akupunktur vücudun belirli noktalarında iğne kullanma tekniğidir. Bir akupunktur uzmanı, vücudun doğal kendini iyileştirme yeteneğini uyarmak için cilde ince, steril iğneler sokar. Ulusal Sağlık Enstitüleri’nde yapılan araştırmalar, akupunkturun tek başına veya fibromiyalji, osteoartrit ve astım gibi geleneksel tedavilerin yanı sıra inme rehabilitasyonu ile birlikte etkili bir tedavi olduğunu doğrulamaktadır.
Günümüzde sıkça tercih edilen Hacamat terapisinde hacamat yapılabilen noktalar ile akupunktur noktaları birbirine çok benzemektedir.
2. Kayropraktik tıp.
Kayropraktik tıp, ilaca veya ameliyata başvurmadan sağlığı iyileştirmek için omurgayı manipüle etme tekniğidir. Bunun nedeni, vücut bölümlerinin uygun şekilde desteklenmesi veya hizalanması durumunda insan vücudunun kendini doğal olarak iyileştirebileceği inancıdır.
Kayropraktik terimi, cheir’in “eller” ve praksis’in “pratik” anlamına geldiği Yunanca kelimelerden gelmektedir. Kayropraktik uzmanları, ağrıyı azaltmak ve vücut fonksiyonunu iyileştirmek için omurgayı yeniden hizalamak için ellerini ve dirseklerini kullanır. Kayropraktik tıp, diğer ilgili rahatsızlıkların yanı sıra bel ağrısı, boyun ağrısı ve baş dönmesi tedavisine yardımcı olur.
3. Bitkisel ilaç ile tedavi.
Bitkisel ilaç, hastalıkları tedavi etmek ve genel sağlığı korumak için bitki bazlı ürünler kullanma uygulamasını ifade eder. Bitkilerden saflaştırılmış maddeler içerebilen reçeteli veya reçetesiz satılan ilaçların aksine, bitkisel ilaçlar bitkinin tamamını veya bitki kısımlarını içerir.
Bazı araştırmalar alerjiler, kronik yorgunluk ve adet öncesi sendromu tedavisi için bazı bitkilerin etkin kullanımını göstermiştir. Ancak, bitkisel takviyeler ilaçlar yerine gıda kategorisine girdiğinden test, üretim ve etiketleme düzenlemelerine tabi olmayabiliyor.
4. Enerji terapileri
Enerji terapileri, vücuttaki enerji alanlarını manipüle etmeye odaklanan bir yöntem. Bu tür sağlık hizmetleri, vücuda şifa vermek için elektromanyetik ve insan eli gibi enerji kaynaklarından yararlanır. Bununla birlikte, hamile kadınlar ve kalp cihazı implantları olan hastalara manyetik alan tedavileri önerilmez.
Geleneksel mi, Alternatif mi?
Öncelikle şunu anlamak gerek, bir kişinin seçtiği şifa yöntemi başka bir kişininkinden farklı olabilir – bu durum sonuçta kişinin sağlığa bakış açısına da bağlıdır. Hem geleneksel hem de alternatif tıp, insanların kendilerini iyi hissetmelerine yardımcı olma hedefiyle genel sağlık sisteminin kilit unsurlarıdır diyebiliriz.
Ancak, hasta için en uygun tedavi seçeneğini belirlerken tıbbi durumları ve semptomlarını tartışmak için kurul onaylı bir genel tıp doktoruna danışmak en iyisidir.
