Son günlerde Türkiye genelini etkisi altına alan kar yağışı hafta başı itibari ile de devam etmekte. Kar yağışı aynı zamanda gece saatlerinde de etkisini göstermekte. Gece kar yağdığı sırada özellikle şehirde yaşıyorsanız havanın normalden daha aydınlık olduğunu hatta turuncu/kırmızı olduğunu fark etmişsinizdir. Peki bu durumun sebebi nedir?
Şehirler yapıları gereği yüksek miktarda ışık kirliliği bulunduran ortamlardır. Şehirden yansıyan ışınlar gökyüzüne yayılmakta ve bulutsuz bir havada atmosfere çıkmaktadırlar. Ancak bulutların olduğu bir gecede daha uzun dalga boylu olan kırmızı ve türevi renge sahip ışınlar bulutlardan geri yansımaktadır. Bu şekilde bulutlu bir gecede şehirlerin gökyüzü genel olarak kırmızı/turuncu renklere sahip olmaktadır (1).
Yansıtabilirlik (Albedo) terimi bu durumu açıklamak için idealdir. Bu terim bir yüzeyin üzerine düşen ışın demetlerinin ne kadarının soğurulup, ne kadarının geri yansıyacağını ölçmek için kullanılan teknik bir terimdir (2). Eğer bir yüzey ışığın neredeyse tamamını soğuruyorsa Albedo değeri 0 olacaktır. Eğer yüzey ışığın tamamını geri yansıtıyorsa bu durumda Albedo değeri 1 olacaktır.
Doğada en yüksek Albedo değerine sahip olan madde yaklaşık 0.85-0.9 aralığındaki değeri ile taze kardır (Figür 1). Dolayısıyla kar doğanın oluşturduğu en iyi yansıtıcı maddelerden biridir. Gökyüzünün bulutu ile birleşince gece şehrin üzerine yağan karın kırmızı/turuncu bir gökyüzü oluşturması ve bu durumunda şehri normal bir geceden daha fazla aydınlatması olağan bir durumdur.
Bu Durumdan Sadece Şehirler Etkilenmez
Aslında karın oluşturduğu bu etki sadece şehir yaşamı ile sınırlı kalmamaktadır. Geçmiş dönemde yapılan bir çalışmaya göre kar yağışı aynı zamanda şehir dışı yaşam alanlarında da %33 oranında bir artış ile ışık kirliliğine sebep olmaktadır. Bu durum canlıların sirkadyen ritmini, avlanma vakitlerini dolayısıyla ekolojik dengelerini etkilemektedir (3).
Kaynaklar
1: Why Is the Night Sky Turning Red?
Ana görsel: https://unsplash.com/photos/c6W4A8A7MgY