Okyanusları kaplamaya devam eden plastik atıklar, her 10 deniz kuşundan 9’unun midesine inmiş durumda. 2050’de deniz kuşlarının yüzde 99’u plastik sindirmiş olacak.
Okyanuslardaki miktarı 6 trilyon tona yaklaşan plastik atıklar, her yıl 1 milyon deniz kuşunun yaralanması veya ölmesine neden oluyor. Deniz ve kara ekosistemine darbe vuran okyanus kirliliğinin önüne geçilmesi konusunda halen önemli bir adım atılmamış olduğu gibi, yeni bir araştırma vahim tablonun tersine çevrilemez bir etki ortaya koyduğunu gösterdi.
National Academy of Sciences dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, her 10 deniz kuşundan 9’unun midesinde plastik var. Plastik atıkları denizlere boşaltmaya devam ettiğimiz takdirde 2050’ye gelindiğinde deniz kuşlarının yüzde 99’u plastik sindirmiş olacak.
Yarım asırlık verileri değerlendiren bilim insanları, deniz ve okyanuslarda avlanan 135 kuş türünden 80’inin plastik tükettiğini ve üçte birinin midesinde plastik bulundurduğunu belirtti. Kuşların en çok yuttuğu plastik parçalar arasında diş macunu kapakları, yıpranmış plastik torbalar ve küçük-ucuz oyuncaklar yer alıyor.
Bilim insanlarının 1962’ye kadar uzanan verileri göz önüne aldığında oluşturduğu modele göre, günümüzde deniz kuşlarının en az yüzde 90’ı plastik diyeti yapıyor ve ölüme çok yakınlar.
11 yılda tarih boyu üretim kadar üreteceğiz
Araştırmada yer alan Chris Wilcox, ‘plastik kirliliğinin çok geniş bir alanı kapladığını ve miktarın ciddi oranda arttığını’ belirtti.
Verilere göre her yıl sulara boşalan plastik miktarı ortalama 8 milyar ton civarında. Science dergisinde yayımlanan ve kıyısı bulunan 192 ülkenin değerlendirildiği araştırmaya göre, denizlere boşaltılan plastik atık miktarı 4,7 ile 12,8 milyar ton arasında.
Her 11 yılda ise plastik üretimi iki katına çıkıyor. En büyüğü Büyük Pasifik Çöp Yaması olmak üzere beş dev çöp birikintisini besleyen plastik atıklar, tamamen temizlenmesi neredeyse olanaksız bir boyuta gelmiş durumda. Yamaların kilometrekare başına tam 580 bin plastik parça içerdiği tahmin ediliyor.
Dev girdaplar halinde okyanuslarda ilerleyen yamaları temizlemeyi vaat eden The Ocean Cleanup projesi birçoklarına hayal görünürken, Adidas’ın başını çektiği dönüşüm projesinin destek görmesi gerekiyor.
Oluşturulan modele göre, insanlık 2015-2026 yılları arasında plastik üretiminin ilk başladığı günden bu yana üretilen miktar kadar polietilen madde üretecek.
En büyük kurban deniz kuşları
Georgia Üniversitesi’nden araştırmaya katılan Jenna Jambeck, insanlığın ürettiği mevcut plastik atığını şu şekilde özetliyor: Dünyadaki tüm kumsallarda her bir feet (0,3048 metre) alanın beş alışveriş poşetiyle kaplı olması.
National Geographic’e bilgi veren Jambeck, 2025’e gelindiğinde kıyıları örten poşet sayısının 10’a çıkacağını belirtti.
Okyanuslarda bulunduğu tahmin edilen plastik ile kayıp olan miktar arasındaki farkın ise deniz kuşlarına işaret ettiği düşünülüyor. Her bir otopside karnından en az 3-5 parça plastik malzeme çıkan kuşlar, insanların neden olduğu kirliliğin en büyük kurbanlarından sadece bir kısmını temsil ediyor.
Kapak fotoğrafı: Chris Jordan/USFWSHQ/Flickr/Wikipedia
