Genetik deliller, modern insanın yok olan uzaktan akrabası Denisovanların 60.000 ile 100.000 yıl önce Tibet Platosu’nda yaşamış olduğuna işaret etti.
Baishiya Karts mağarasının tortu katmanlarından çıkarılan mitokondriyal DNA örnekleri, Denisovan insanının yüksek irtifalı bölgede ilk olarak 100.000 yıl önce yaşadığını, ardından 60.000 yıl öncesinde tekrar aynı bölgede görüldüklerine işaret etti. Lanzhou Üniversitesi’nden Dongju Zhang ve meslektaşları tarafından gerçekleştirilen araştırmada, Sibirya’nın ünlü Denisova mağarası dışında ilk kez Denisovan DNA’sına rastlandı.
30 Ekim’de Science dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, mağaradaki muhtemelen 50.000 ile 30.000 yıl öncesine uzanan tortu katmanları Denisovan DNA’sı saklıyordu. Eğer ileride yapılacak araştırmalar ile elde edilen bulgular doğrulanırsa, Denisovan insanının 40.000 yıl önce Tibet Platosu’na ulaştığı bilinen modern insanın ataları ile karşılaşacak kadar uzun süre hayatta kaldığı anlaşılacak.
Eğer bu senaryo gerçek ise atalarımız Denisovan insanı ile kaynaşarak yüksek irtifada hayatta kalmasını sağlayacak özellikleri kazanmış olabilir. Modern Tibetlilerin yüksek irtifada hayatta kalmalarını sağlayacak bir Denisovan gen varyantına sahip olduğu biliniyor.
Zhang’ın ekibi geçmişte Baishaya Karst mağarasından 160.000 yıl öncesine uzanan bir alt çene kemiği çıkarmıştı. DNA değil ancak protein yapısına göre incelenen kemiğin Denisovan insanına ait olabileceği düşünülmüştü ancak bu kesin olarak anlaşılamamıştı. Mağaranın taş eşyalar ve hayvan kemikleri de içeren tortu katmanlarında bulunan DNA ise bölgeden 2.800 km mesafede yer alan Denisova mağarasında bulunan mitokondriyal DNA ile büyük benzerlik taşıyor. Zhang, elde edilen bilgiler ışığında Denisova insanının Avrasya’da geniş alana yayıldıklarını ve Tibet Platosu’nda uzun bir süre yaşadıklarını anladıklarını belirtti.
Anneden geçen mitokondriyal DNA, nükleer DNA’ya (nDNA) kuyasla bir popülasyonun evrimsel geçmişi hakkında daha fazla bilgi sunuyor. Zhang ve meslektaşları, Baishaya Karst mağarasında henüz Denisova insanına ait nDNA bulabilmiş değil.
Denisova insanından geriye kalan genetik deliller oldukça az. Barcelona Evrimsel Biyoloji Enstitüsü’nden Charles Lalueza-Fox, buna rağmen modern insanda bulunan Denisova DNA’sının, bu antik insanların Tibet Platosu’ndan tropikal Güneydoğu Asya’ya kadar yayıldıklarına işaret ettiğini belirtti.
Lalueza-Fox’a göre, Asya’daki dağılımlarına bakıldığı zaman Denisova popülasyonları çeşitli genetik özellikler ve kültürel davranışlar geliştirmiş olabilir. Sciende dergisinde aynı konu üzerinde yayımlanan bir diğer araştırma bu görüşü savunuyor. Moğolistan’da bulunan ve biri 34.000 yıl, diğeri ise 40.000 yıl öncesine uzanan iki Homo sapiens fosilinde, Denisovan insanından alınmış spesifik genetik özellikler tespit edildi. Leipzig’deki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü tarafından yapılan araştırmada, tespit edilen genetik katmanların modern Asyalılarda görüldüğü ancak Papua Yeni Gine ve Avustralya aborjinlerinin atalarının Denisova insanı ile birleşmesiyle kendilerine miras kalan Denisova DNA’sından farklı olduğu belirtildi.
