Bitcoin 2009’da sanal para perdesini açtığında, dünya nüfusunun çok küçük bir kısmı ekonomi dünyasını değiştirecek devrimin farkına varmıştı. Bugün bir kısmı dolar milyoneri olmuş durumda. Öte yandan, Bitcoin’in %1900 üzerine çıkan değer kaybını izledikçe başını duvarlara vuranlar da var.
Philip Neumeier 2013 yılında 260 dolar civarında bir yatırım yaparak 15 bitcoin aldı. Ancak dijital cüzdanının şifresini bir kenara not etmeyi unuttu. Bugün 300,000 dolar barındıran dijital kasasının şifresini bulabilmek için süperbilgisayar ile ‘brute force’ saldırıları (sayısız kombinasyon deneyerek şifre bulmaya çalışma yöntemi) deniyor. Dijital hazinesine kavuşma isteği o derece saplantı haline gelmiş ki, 1.5 metre boyundaki süperbilgisayarı aşırı ısıdan patlamasını önlemek için 270 galon (1000 litre) solüsyon içeren bir havuz içine yerleştirmiş. Bilim-kurguya dönüşen hikayesinin kısa zaman içinde mutlu sona ulaşması da oldukça zor görünüyor. Hesaplamar, şifreyi bulmanın 332 yıl alabileceğine işaret ediyor. Bitcoin o zamana dek değer kazanmaya devam ederse, Neumeier torunlarının çocukları için bir gezegen alacak parayı biriktirebilir.
Yukarıdaki örnek, sadece bir başlangıç. Nick Testa Jr. adlı bir diğer yatırımcı, 2014 yılında bir müşterisinin 150 dolarlık faturasını bitcoin ile ödeme teklifini kabul etti. O zamanlar küçük bir yatırım olarak görünen mikro BTC miktarı, bugün 2,500 dolar değer kazandı. Ancak Testa Jr. dikkatsizlik ile eski dizüstündeki sijital cüzdanı silmişti. Testa Jr, kendisine bitcoin dünyasında iyi bir kazandıracak yatırımını kaybettiği için pişman. “Dijital cüzdanıma çok daha dikkat etmeliydim.”
4 milyona yakın bitcoin kaybolmuş olabilir
Youssef Sarhan, eski dizüstünde sakladığı dijital cüzdanı kaybeden bir diğer isim. Cüzdanını silen kişi ise babası. Sarhan, “Yavaş yavaş deliliğe sürüklenmeye benziyor… Sanki beyninizi kırarak açmaya çalışıyorsunuz” diyor.
Dijital cüzdanınızı kullanmak için public key (açık anahtar) ve private key (özel anahtar) sahibi olmanız gerekiyor. Bir özel anahtar örneği şu şekilde: E9873D79C6D87DC0FB6A5778633389F4453213303DA61F20BD67FC233AA33262. Bu anahtarı kaybetmek demek sanal paranıza güle güle demekle aynı. Çaldırmanız, bir diğer faciaya denk geliyor. Kaybolan özel bir anahtarı bulmanın süperbilgisayarlar için bile yüz yıllar alabileceğini, yukarıdaki kombinasyona bakarak anlamak mümkün.
Küresel alanda dijital cüzdanlardaki bitcoin hareketlerini (alım-satım işlemlerini) takip eden Chainalysis firmasına göre, 2.8 ile 3.8 milyon bitcoin kaybolmuş durumda (piyasadaki toplam bitcoin miktarı ise 21 milyon). Yani, toplam bitcoin miktarının neredeyse %23’ü sahipsiz bir şekilde bir yerlerde bekliyor. Chainanalysis, 1 milyon bitcoin’in halen bir dijital efsane olan yaratıcısı Satoshi Nakamoto’ya ait olduğunu tahmin ediyor. Eğer bu doğru ise Nakamoto’nun serveti 18 milyar dolara ulaşmış durumda.
YENİ BAŞLAYANLAR İÇİN: BITCOIN NEDİR, NASIL YATIRIM YAPILIR?
Hipnoz seanslarına başvuranlar var
Bitcoin’in kazandığı değer, yatırımcılarının birçoğunu da paranoyaklaştırmış durumda. Arizona’da yaşayan 24 yaşındaki Brian Gross, dijital cüzdan anahtarlarını PIN korumalı bir cihazda saklıyor. Aynı zamanda ek bir şifreyi Cryptosteel adı verilen iki metal plaka içinde saklıyor. Şirenin yarısını içeren Cryptosteel’den birini, hırsızlara karşı önlemi artırmak Arizona’dan uzaktaki bir eyalette bulunduruyor.
“Biraz paranoyakça durabilir ancak burada paradan bahsediyoruz” diyor.
Güney Carolina eyaletinde yaşayan hipnoz uzmanı Jason Miller, Bitcoin deliliğinden kar edebilmenin yolunu ‘kaybolan şifreleri ve dijital cihazların yerini hatırlamayı sağlayan seanslar’ düzenlemekte bulmuş. Başarıyla sonuçlanan her bir seans için bir bitcoin + kurtarılan miktarın %5’ini talep ediyor. Pazarlık opsiyonu da mevcut. Miller, yatırımcıların şifrelerini veya kasalarını bulmak için birçok yöntemi bir araya getirdiğini söylüyor.
Maalesef bu yöntem Galler’de yaşayan bilişim teknolojileri uzmanı James Howells için işe yaramayacak. Howells, Bitcoin’in doğduğu yıl olan 2009’da tam 7,500 adet çıkarmış ve hepsini dijital cüzdan şifresi ile tek bir hard disk’e koymuş. Ofis temizliği esnasında, hard disk çöpün dibini boylamış. Howells, 100 milyon doların üzerindeki hazinesini bulabilmek için en iyi ihtimalle dört yıl sürecek bir çöp sahası kazımacılığı yapıyor.
Benzer bir isim, aile fertlerinin sorumsuzluğuna kurban giden J. Robert Collins Jr. Dört yıl önce 16 aile ferdine adam başı yarım olmak üzere toplam sekiz bitcoin dağıtmış. Amacı, sanal paralar konusunda ailesini bilgilendirmek ve yatırım yapmalarını sağlamakmış. Bugün, 14’ü şifrelerini hatırlamıyor. Yılbaşından önce bir araya gelen unutkanlar, tüm çabalarını ortaya koyarak şifreleri bulmaya çalışacak. Eğer başarılı olurlarsa 125,000 dolarlık ‘yılbaşı piyangosunu’ kazanacaklar.
Bitcoin şifrenizi bulmak için hizmetler de mevcut
Üç yıl önce aldığı bitcoin’leri tuttuğu dijital cüzdanının şifresini unutan Nathan Murdoch, sanal para dünyasının yeraltında gezinen ‘çilingirlerine’ başvurdu. Dave Bitcoin adını taşıyan dört kimliği belirsiz dijital çilingir, “Wallet Recovery Services” adını taşıyan bir firma işletiyor.
Murdoch, “Mevcut bir opsiyonu deneyip şansımın yaver gidebileceğini düşündüm. Ya da hayatımın geri kalanını paramı ne zaman geri alacağımı düşünerek geçirecektim” diyor.
Süperbilgisayar ve özel algoritmalar kullanarak kaybolan şifreleri bulmaya çalışan Dave Bitcoin’in müşterilerden istediği ücret cep yakıyor: Kurtarılan miktarın %20’si. Çilingirler, müşterilerden şifrenin akıllarında kalan harf ve rakamlarını istiyor. Ardından şifrenin eksik kısmını oluşturmaya çalışıyorlar. Dave Bitcoin’in kurucusu, kimliğinin gizli tutulması karşılığında yaptığı açıklamada, “son bir yılda aldıkları talebin dört kat arttığını” söyledi. Chainalysis’in verdiği kayıp Bitcoin miktarına bakılırsa, bu oranın her geçen yıl artacağını söylemek zor olmaz.
Murdoch, bu yazıda mutlu sona ulaşan tek isim. Doğum gününde kendisine gelen mailde bir zamanlar kaybettiği şifre kendisine iletilmiş.
“Kağıt kopyalarını çıkardım, ek yedekler aldım… Aynı hatayı yapmayacağım.”
