Son yarım asırdır Çin halkının başına her ne geldiyse sansasyonel bir etki yarattı. Bugün yumuşak komünizm ile yönetilen Çin’de halk bir çok kısıtlamaya ve kontrole tabi tutuluyor. Bunların başında yaygın olarak kullanılan bir çok uygulama (Facebook,Whatsapp vb.) ve haber kaynakları yer alıyor (BBC,NBC vb.). Bunların dışında bir çok kişilik hakkı ihlalleri de yaşanmakta ve gündeme getirilmemektedir.
Dev Kontrol Sistemi: Kişi Bazlı Kredi Sistemi
Son dönemlerin popüler konusu ise bize George Orwell’in 1984 romanını hatırlatacak cinsten, Çin’in büyük biraderi bu sefer herkesi kontrol altına almak istiyor.
İnsanlara çeşitli özel kimlikler verilecek, yaptıkları bir çok davranış ise özel kamera ve algoritmalarla gözlenebilecek. Örneğin bir kişi eğer bankaya olan borcunu günü gününe eksiksiz yatırıyorsa, bu ona ekstra puan kazandıracak. Diğer bir yandan çöplerini ayrıştırmıyor etrafı kirletiyor ise bu kişi puan cezası alacak.
Ödüllendirme sistemine dayanan bu anlayışın, yüksek puanlı kimselere çeşitli avantajlar sunacağı düşünülüyor örneğin; kara listede değilseniz indirimli şekilde toplu taşıma ve diğer tüm devlet hizmetlerinden yararlanabiliyor ve buralarda çeşitli ayrıcalıklara kavuşuyorsunuz.
Öte yandan pilot uygulamalar yapılmaya başlandı bazı kişiler kara listede oldukları için hızlı trene binememekte ve bankalardan ihtiyaç kredileri çekememektedirler. Bu sistemin en korkutan tarafı ise hükümetin fişleme çalışmaları. Sıkı bir diktatörlük rejiminin temelleri bu sistemle atılabilir. Ancak Çin halkı son yapılan araştırmaya göre halinden ve elde edebileceği avantajlarından oldukça memnun.
”Bu sistem hakkında hükümet tam bir uygulama planı sunmazken 2020 yılında tam olarak açıklığa kavuşturulacağı düşünülmekte.”
-Science is Everything-
Kaynaklar
Görsel 1. https://bottleneckgallery.com/products/olivier-bonhomme-1984
Görsel 2. https://www.turkeytribune.com/ru/2018/10/10077/
İçerik: Popular Science, https://www.dunyahalleri.com/cinin-sosyal-kredi-sistemi-simdiden-milyonlarca-seyahati-engelledi/
