Bilim-kurgu filmlerinde sıkça gördüğümüz cryostasis, yani bedenin dondurulması işlemi, uzun süreli uzay yolculuklarında kaçınılmaz bir zorunluluk olacak. ABD’li doktorların denemeye başladığı ve henüz sonuçları hakkında bilgi sunulmayan yöntemin yanı sıra, insan beynini de dondurarak ölümsüz kılmak ileride mümkün olabilir.
California’da yer alan 21st Century Medicine (21CM) araştırma merkezi, bir tavşan beynini sıfırın altındaki derecelerde uzun süre dondurarak yapısı mükemmele yakın kalacak şekilde korumayı başardıklarını açıkladı. ‘Cryopreservation’ adı verilen süreçte, tavşan beyni kimyasallar kullanılarak -135 dereceye soğutuldu. Beyin zarı, sinapslar ve hücre içi yapıların tümü dondurulma işlemi esnasında bozulmadan tek parça halinde tutuldu.
Newsweek’e konuşan araştırma ekibinden Michael Cerullo, ‘dondurulma sürecinin ardından beynin dilimlere ayrılarak elektron mikroskobu altında incelendiğini ve tüm bağlantıların yerli yerinde durduğunu gördüklerini’ söyledi.
Cryobiology dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, 21CM elde edilen başarının ardından Beyin Koruma Derneği’nin ‘Küçük Memeli Koruma Ödülü’nü kazandı. 26,735 milyon dolarlık ödül sayesinde araştırmacıların insan beynini uzun süreli dondurmaya kapı aralayacak yeni deneylere imza atması bekleniyor.
Tıp tarihine ‘HM’ olarak geçen Hennry Gustav Molaison’un beyni, 2014’te dondurulduktan sonra 2400 dilime ayrılarak buluta aktarılmıştı. Memento filmine ilham veren kısa süreli bellek rahatsızlığı kurbanı Molaison’un ardından, donmuş beyinler üzerinde yapılan çalışmaların yeni bir boyuta ulaştığı da söylenebilir.
İnsanlık beyinlerini koruyabilir
İnsan beynini dondurarak saklamak için denenen mevcut yöntemler, aşırı sıvı kaybına neden olduğu ve beyi yapılarının parçalanmasına neden olduğu için kullanılamaz kabul ediliyor. 21CM tarafından geliştirilen yöntem ise beynin uzun süre dondurulduktan sonra yeniden canlanmasını sağlayabilir.
Enstitüye ödülü kazandıran panelde yer alan Kenneth Hayworth, “Tüm sinir hücreleri ve sinapslar çok iyi korunmuş haldeydi.. Aynı beyni cam gibi donmuş halde elimde incelemek çok etkileyiciydi” ifadesini kullandı.
21CM, beynin öğrenme ve hafıza kısımlarını tamamen korumayı başaran ilk yöntemi geliştirmeyi başardı. Hayworth, alınan başarının ardından hayvan beyinleri üzerinde devam edecek araştırmalarla bir gün insanlar için beyin dondurma yöntemini cerrahide kullanılabileceğini belirtti.
Umuyoruz ki insanlığın ihtiyaç duyduğu beyinler bu yöntemle uzun süreler korunsun ve beyinsiz kalmayalım. Gelecek yıl denenmesi beklenen kafa nakli operasyonunu akla getiren yöntem, birçok insanın hayatını kurtarabileceği gibi ölümsüzlük için yapılan ardı kesilmeyen araştırmaların bir tanesi olacak. Stephen Hawking’i akla getiren bu tür deneylerin nasıl sonuçlar vereceğini on yıllar sonra göreceğiz.
Dondurulmuş beyin haline indirgenerek yeni bir bedende canlanmayı hayal ederek kaç kişi bu yöntemi deneyecek, tahmin etmek güç.
