Sibirya’nın Yamal Yarımadası’nda bir yıl önce beliren ve derinlikleri 60 metreye ulaşan çukurların nasıl oluştuğu halen çözülemedi.
‘Dünyanın sonu’ anlamına gelen Yamal’da ortaya çıkan ve genişlikleri 15 ile 80 metre arasında değişen çukurlar, uluslararası araştırma ekipleri tarafından incelenmesinin ardından hala gizemini koruyor.
Nasıl oluştukları yönünde birçok teori ortaya atılan ancak bilinen tüm obruklardan farkı olan çukurlar, bir süre önce su ile dolmaya başlamıştı.
Rus medyasının en yakından takip ettiği çukur ise doğalgaz devi Gazprom’un Bovanenkovo gaz alanı yakınlarında yer alıyor. Yamal’ın kuzeydoğusunda yer alan 50 metre genişliğindeki çukur, Rusya’nın stratejik petrol ve doğalgaz bölgesini oluşturan Yamalo-Nenets Özerk Okrugu’nun içinde yer alıyor.
https://youtu.be/tDAVtjSadGg
İlk analizlerin sonucu korkutucu
Rus bilim insaları, neredeyse tamamı su ile dolan çukur küçük bir göl haline gelmeden önce tabanından örnekler topladı ve ölçümler yaptı.
Rusya Arktik Keşif Merkezi’nden Vladimir Pushkaryov, çukurun giderek daha da derinleşeceğini belirtti. Pushkaryov, ‘toprağın derinlere batmaya devam ettiğini ve kilin de çözülerek aktığını’ söylerken, ‘derinliğin giderek artacağını’ ifade etti.
Termal gaz yayılımlarının etkisine bağlı olarak oluştuğu düşüncesi öne çıkan çukurların en dikkat çekici özelliği, kenarlarında dışarı püskürdüğü izlenimi olan toprak bulunması. Bilim insanları çukurların etrafını saran bu enkazın nasıl oluştuğunu bilmiyor.
‘Başka bir dünyaya açılıyor’
Rus araştırmacıların bir yıldır incelediği çukurlar hakkında belgesel çeken Russia Today muhabiri Vitaly Buzuev, çukurları ‘hayatının tecrübesi’ olarak yorumladı.
Buzuev’e göre yerli halk henüz sırrı çözülemeyen çukurlar hakkında bilimsel açıklama yapılmasını gereksiz buluyor. Onlara göre çukurlar ‘başka bir dünyaya’ açılıyor.
RT’ye konuşan Buzuev, ‘yerel halk ve göçebeler tundrada dolanarak Dünya’nın sesini duymaya çalışıyor. Onlara göre olağandışı bir olay yaşandı ve bunun bir açıklaması yok” dedi.
Buzuev, çukurları ilk gördüğünde şok yaşadığını, 60 metre derinliğindeki çukura 25 katlı bir apartmanın sığabileceğini söyledi.
‘Sorumlusu doğalgaz’
Bölgede jeofiziksel araştırmalar yapan ekipte yer alan Vasily Bogoyavlensky, yerel halkın aksine çukurların doğalgazla bağlantılı olduğunu düşünüyor.
Bilinen tüm obruk çeşitlerinden farklı olsalar da, doğalgaz dolu arazide ortaya çıkmaları sebebiyle oluşumları bu doğal kaynağa bağlanıyor.
Bölgede ilk analizleri Temmuz 2014’te gerçekleştiren araştırmacılar, normalin katlarca fazlası metan tespit etmişti. Araştırmacılar yerin kayma sesi su akıntılarının korkutucu bir ortam yarattığını belirtmişti.
