Bakteriler ‘zombi etkisiyle’ yok edilecek

Yeni bir araştırma, gümüşle öldürülen bakterilerin, yeni geliştirilen bir yöntemle canlı bakteri türlerini yok edebileceğine işaret etti. Tıpta benzeri olmayan yöntem ‘zombi etkisi’ olarak tanımlanıyor.

Bakırın enfeksiyonlara karşı etkisi, gümüşün ise bakteri öldürme yeteneği binlerce yıldır insanlığa fayda sağlıyor. Pozitif gümüş iyonları bakterilerin RNA ve DNA’sını parçalayarak öldürebiliyor.^[1] Bilim insanları ise ‘zombi bakterilerin’ tıp yararına kullanılmasını sağlayacak bir yöntem geliştirdiklerini düşünüyor.

Scientific Reports dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, genetik yapıları farklılık gösteren bakteri alt türlerinin oluşturduğu grupları temsil eden ‘suşlar’, zombi etkisiyle yok edilebilir.

Yapılan deneylerde, insan ve hayvanlarda çeşitli hastalıklara yol açan Pseudomonas aeruginosa suşları yaygın bir antibakteriyel ajan olan gümüş nitrat solüsyonuyla öldürüldü. Bakteri ‘kadavralarını’ izole eden araştırmacılar, ölü kısımları ayıklayarak canlı Pseudomonas suşlarını ayırdı. Ortaya, solüsyonun aslında tamamen öldüremediği ve aslında uzun ömürlü ve gümüşe dayanıklı hale getirdiği ‘zombi bakteri katilleri’ çıktı.

Araştırmada yer alan Kudüs İbrani Üniversitesi’nden Dr. David Avnir, “Eğer bir antibakteriyel ajan kullanıldıktan sonra kimyasal olarak hayatta kalırsa, bu hikayenin sonu değil aslında başlangıcını temsil eder” ifadesini kullandı. Avnir’e göre, yeni yöntem sayesinde antibakteriyel ajanın ömrü çok daha uzun ve etkisi beklenenden çok daha güçlü olacak.

Zombi etkisinin başarılı olması halinde, ilaçlarda kullanılan antibakteriyel ajan dozu azaltılabilecek. Dahası, yaraların tedavisi ve şebeke suyunun temizlenmesi gibi işlemlerde bakterilerin zehirleyici etkisi ciddi oranda etkisiz kılınacak.

‘Bakteri katliamı’ için özelleşecek

Mikropları öldüren ajanların başarısındaki en kritik faktörlerden biri, bakterilerin hücrelerde yeniden koloni kurmasını sağlayacak kadar uzun ömürlü olmaları.

Bakır ve gümüş gibi metallerin pozitif yüklü atomları, yaraların iyileşmesinde, biyomedikal cihazların ve kumaşların temizlenmesinde kullanılıyor. Yeni araştırmalar ise gümüşün, bakteriyi öldürmesinin ardından daha ne kadar kullanılabileceği.

Avnir, ölü bakteriden çıkarılan ve onu öldürmek için kullanılan gümüşün, ikinci kez ve daha fazla bakteriyi yok etmek için kullanılabileceğine inanıyor. Zombi etkisinin ilk deneylerde gösterdiği başarının ardından, yöntem diğer antibakteriyel ajanlar ve mikro organizmalar üzerinde denenecek.

Avnir’in deneylerdeki amacı, adına ‘zombi gümüş bakterisi’ veya savaşçısı diyebileceğimiz mikrop öldürücü ajanın kaç kullanımlık olduğunu tespit etmek. Avnir istediği sonuçları alırsa, tıp dünyasına mikro boyutlu bir süper kahraman adım atabilir.