Neil Armstrong, Buzz Aldrin ve Michael Collins’in Ay’a inmesini sağlayan Apollo 11 uzay aracının uçuş ve güvenlik yazılımlarını hazırlayan ekibin direktörü Margaret Hamilton, Beyaz Saray’da düzenlenen törende Başkan Barack Obama tarafından verilen Özgürlük Madalyası’yla onurlandırıldı.
Yazılım mühendisliği ilk onun ağzından çıktı
Hamilton ve ekibi, 400 binden fazla insanın katkıda bulunduğu Apollo 11 görevinin en kritik basamaklarında devreye giren kodları hazırladı. Hamilton’ın o günlerde çekilen ve kodların yer aldığı klasörlerin boyuna ulaştığı fotoğraf, NASA tarihinin sembolik kareleri arasında girmişti.
NASA’nın Apollo programı kapsamında 1961 yılında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) ile imzaladığı ilk anlaşma, Apollo uzay aracının kılavuz ve navigasyon sistemini geliştirmeyi amaçlıyordu. Hamilton, bugünkü adı Draper Labs olan Yazılım Mühedisliği Bölümü’nde kurulan ekibin başında yer alıyordu. Bilgisayar programcısı Hamilton’ın henüz yeni evrilmeye başlayan bilgisayar bilimine en önemli katkısı da bu şekilde başladı.
Hamilton, ekibi ile birlikte adını kendi koyduğu yazılım mühendisliğinin yapı taşlarını hazırladı. Yazılımları sürekli test etmekteki ısrarı, Apollo 11 görevinin başarıya ulaşmasında büyük rol oynadı. Ağzından o günlere ait çıkan söz, “İkinci bir şans yoktu. Hepimiz bunu biliyorduk” olmuştu.
“1202 alarm”
Hamilton’ın mükemmele sabitlenen bakış açısı, 20 Temmuz 1969 günü Ay modülünün yere değmesine dakikalar kala kendisini gösterdi. Sistem yazılımı uçuş bilgisayarının öncü sistemini radar sistemine değiştirme komutunu bloke etti. 1202 alarmı ile duyurulan komut iptali, kılavuz bilgisayarının iniş motorlarına odaklanarak mürettebata daha iyi bilgi sunmak amacıyla diğer görevleri iptal ettiğini duyuruyordu.
Biraz daha açıklarsak yaşananlar şu şekilde: Ay modülünün radar sistemindeki ayar bozukluğu nedeniyle bilgisayar iniş için gerekli verilerin işlenmesine öncelik verecekti. Bu durum Buzz Aldrin ve Neil Armstrong’un yere inmesine neredeyse mani olacaktı. Alarm 1202 ise bu konutu durdurdu ve iniş takımlarının zamanında çalışmasını sağlayarak sağ salim Ay’a inilmesini sağladı.
Apollo kılavuz yazılımı nihayetinde o kadar başarılıydı ki, Apollo 17 görevinin sonuna kadar tek bir yazılım açığı bile oluşmadı. Hamilton, 2003’te NASA’dan aldığı ödülle uzay keşfine verdiği katkılar adına onurlandırılmıştı. Para ödülü, NASA’nın o güne kadar bir bilim insanına veya bir gruba verdiği en büyük miktarı temsil ediyordu.
ABD Başkanı Barack Obama’nın 22 Kasım’da layık gördüğü Özgürlük Madalyası ise ABD’de bir sivilin alabileceği en üst düzey başarıyı temsil ediyor. Özgürlük Madalyası, ulusal güvenlik, kültür, barış ve özel projeler kapsamında büyük çabalar göstermiş kişi ve gruplara veriliyor.
