Dünyanın bir numaralı firması olmak, kalite açısından en iyisini sunmak anlamına geldiği gibi kapitalist sistemle de mükemmel uyum sağlamayı gerektiriyor.
Tim Cook’un CEO olmasının ardından Foxconn fabrikalarındaki şartların düzeltilmesiyle başlayan prestij düzeltme çalışmalarına rağmen, Apple’ın gözlerden uzak kalan usülsüzlüklere bulaştığı bilinmiyor değil.
Apple, 2015’in başında iTunes’un karıştığı bir telif davasında 500 milyon doların üzerinde tazminat ödemeye mahkum edilmiş, birkaç ay önce ise iPhone ve iPad modellerinde kullandığı teknolojide patent ihlali yaptığı için 250 milyon dolara yakın bir cezaya çarptırılmıştı.
Görünüşe bakılırsa, küresel firmalara özgü ‘sakarlıklar’ sadece berbat çalışma şartları ve patent kavgaları üzerinden dönmüyor. İtalyan La Repubblica gazetesinde çıkan habere göre, Apple İtalya 2008 ile 2013 yılları arasında 880 milyon Euro kurumlar vergisi ödemesi gerekirken, sadece 30 milyon Euro ödeme yaptı.
İddiaya göre, Apple vergiden kaçmak için İtalya’da yaptığı satışların kaydını, Avrupa merkezinin yer aldığı İrlanda üzerinde gösteriyor. Sonuç olarak, AB’nin en düşük kurumlar vergisinden faydalanıyor. İtalya’da yüzde 27,5 olan kurumlar vergisi oranı, İrlanda’da sadece yüzde 12,5.
Cook şiddetle karşı çıkmıştı
Reuters’da yer alan bilgiye göre, Apple resmi bir açıklama yapmamış olsa da 348 milyon dolar ödemeyi kabul etti. The Verge ise dikkat çekici bir detay sunuyor:
Apple birçok firma gibi geçmişte kanunlara saygı gösterdiğini belirtirken, ‘vergiden kaçınma’ eğiliminin daha adil sistemler uygulamayan politikacıların suçu olduğunu savunmuştu. Tim Cook, 60 Minutes programında, ‘Apple’ın ABD ve deniz aşırı piyasalarda vergi ödemekten kaçtığı’ iddialarını şiddetle reddetmişti.
Apple İtalya’nın yaptığı kısmen yasal olsa da, doğru olduğunu söylemek biraz zor. Yine de kasasında 700 milyar dolar olan bir firmanın 2015’in son cezasından fazla rahatsız olacağı söylenemez.
