Volkswagen’in karıştığı ‘dieselgate’ skandalının üzerinden iki yıl geçmesinin ardından, Almanya hava kirliliğine karşı eşi görülmemiş bir önlem almaya hazırlanıyor. Çevre Bakanı Barbara Hendricks’in aralarında bulunduğu üç bakanın AB Çevre Komisyonu’ndan Karmenu Vella’ya gönderdiği mektuba göre, “toplu taşıma bedava yapılabilir.”
AFP haber ajansı tarafından içeriğine ulaşılan mektupta, “hava kirliliği ile daha fazla gecikme yaşamadan en etkin şekilde savaşmanın yolunun ücretsiz toplu taşıma olacağı” savunuldu. Alman hükümeti, teklifi 2018 sonuna doğru Almanya’nın batısındaki beş kentte test etmeyi amaçlıyor. Bu kentler arasında Bonn ve sanayi şehirleri Essen ile Mannheim bulunuyor.
Üzerinde düşünülen planın Alman politikasında nasıl bir etki yapacağı da şu an belirsiz. Başbakan Angela Merkel’in karar merkezinde olduğu günlerde, Berlin zor elde edilen koalisyon anlaşmasının sonuçlanması için Sosyal Demokrat Parti’den (SDP) yanıt bekliyor. Parlamentoda değerlendirilecek teklif, bedava biletlerin yanı sıra otobüs ve taksiler için daha fazla emisyon kısıtlaması ve düşük emisyon bölgeleri oluşturulması gibi öneriler içeriyor. Planda yer alan bir diğer öneri, araç paylaşımı iş modelinin yaygınlaştırılması.
Amaç ceza almamak
Almanya’nın telaş yapmasının nedeni, kendisi ve aralarında İtalya, Fransa ve İspanya’nın da olduğu sekiz AB ülkesinin 30 Ocak’ta sona eren nitrojen dioksit limitini yakalamayı başaramaması. Zamanın aşılmasının ardından Brüksel’deki Çevvre Komisyonu’nun başında yer alan Vella ülkelere yeni önlemler almaları için ek süre tanıdı. Komisyon raporuna göre, hava kirliliği Avrupa’nın 130 kentinde hayatı tehdit edici boyuta ulaşmış durumda. Hava kirliliği Avrupa’da her yıl 400,000 kişinin ölümüne neden olurken, sağlık harcamalarına 20 milyar Euro eklenmesine neden oluyor. AB tarafından konulan şartlara uymayı başaramayan ülkeler, Avrupa Ceza Mahkemesi tarafından ağır cezalara çarptırılabilir.
Volkswagen’in 2015’te 11 milyon aracın emisyon testlerinde hile yapmasının ortaya çıkmasının ardından, Almanya’nın çevre karnesi ağır darbe almıştı. Dizelin yasaklanmasına yönelik protestoları tetikleyen skandalın ardından, Alman otomobil devleri BMW, Mercedes-Benz ortağı Daimler ve Volkswagen yerel toplu taşımayı güçlendirmek için 250 milyon Euro ödemeyi kabul etmişti.
Bedava ulaşım için planlama lazım
Almanya’da toplu taşıma seferlerinin sayısı 2017’de 10.3 milyona ulaştı. Toplu taşıma ücretleri de Arupa’nın geneline kıyasla Almanya’da daha ucuz. Berlin’de tek seferlik bir bilet 2.90 Euro iken, Londra’da 4.90 Sterlin (5.50 Euro). Bonn valisi Ashok Shridharan ise bedva taşımaya geçilmeden önce kapsamlı bir planlama yapılması gerektiğini belirtti. Altını çizdiği nokta, şu an bedava taşıma kapasitesini kaldıracak elektrikli otobüs bulunmaması.
Alman Şehirleri Derneği başkanı Helmut Dedy ise “hükümetten bedava ulaşımın nasıl finanse edileceğine dair net bir açıklama istediklerini” belirtti. Geçmişte ABD’nin Seattle kenti gibi belli bölgelerde bedava ulaşım denenmiş ama girişimler başarısız olmuştu. Die Welt gazetesi, özellikle erken saatlerde metro hatlarını işletmenin çok daha zor olacağına dikkat çekerek, “Daha fazla vagon, personel, ray ve hat gerekiyor. Bunların parasının nereden geleceği düşünüldü mü” yorumunda bulundu.
