Alkol tüketen birçok insanın şikayette bulunduğu bir konu var: ertesi sabah yoğun baş ağrısı, mide ekşimesi, halsizlik, konsantrasyon kaybı, anksiyete artışı gibi belirtiler gözlenmekte ve buna aynı zamanda kısaca hangover denmekte1. Hangover 1-24 saat kadar sürebilen bir süreçtir1. Eğer bu probleme çözüm arama amacınız varsa, bu yazı pek size göre sayılmaz. Çünkü tek bir çözümü var alkol tüketmemek veya olabildiğince az içmek.
Bu süreç özellikle beyinde tahmin edildiğinden daha fazla fizyolojik hasara neden olmaktadır. Halen çok iyi bir şekilde anlaşılamamasına rağmen, hangover hakkında bildiklerimiz aslında vücudumuzu nasıl kötü bir duruma soktuğumuzu açıkça gösteriyor2. Hangoverla ilişkili olarak en yaygın olarak bilinen fizyolojik değişikler; anormal asetaldehit birikimi, immün sistem ve glikoz metabolizmasının değişimi, dehidratasyon (susuzluk), anormal prostoglandin sentezi, artan kardiyak problemler ve uyku yoksunluğu olarak sayılabilir3.
Aslında yukarıda sıralanmış olan hangover hissiyatlarının ana tetikleyicisi “uyku” dur. Birçok insan alkol içtikten sonra hızla uykuya daldığını ve eğer uyku problemi çekerlerse de alkol kullanabileceklerini söylemektedirler. Ancak bilinenin aksine bu oldukça yanlış bir kanıdır. Alkol berbat bir gece uykusu deneyimi yaşatır ve aslında hangover’ıda asıl tetikleyen bu durumdur.
Okuduğunuz makalenin de ana kaynağı olan ve yazı dizisi haline getirdiğim “Why we sleep” kitabının yazarı, uyku bilimci Matthew Walker diyor ki : “Gece boyu tüketilen ve metabolize edilen alkol nedeniyle biriken aldehitler beyini etkileyerek uyku aşamalarının en önemlilerinden biri REM uykusunun direkt baskılanmasına sebep olur.”
Uyku mimarisinin son aşamasını oluşturan REM uykusu, rüya gördüğümüz, duyusal hislerimizin görece aktif olduğu, NREM uykusu sayesinde pekiştirilen bilgilerin hafızaya depolandığı bir aşamadır ve gece uykusunun olmazsa olmazıdır 4,5. Dolayısıyla olumsuz etki açısından gece yatmadan önce içilen 1 bardak içki ile 1 şişe içki arasında çok büyük bir fark yok. Sadece içeceğiniz daha fazla alkol ile daha fazla olumsuz etkiye maruz kalırsınız ama her şekilde uykunuz bu durumdan kötü etkilenecektir.
Kısa vadede hangover’ı atlatmak mümkün, ancak uzun vadede sık sık yaşanan bu süreçler kanser, Alzheimer ve daha nice kötücül hastalığa sebep olabilmektedir. Son olarak, yapılabilecekler şöyledir;
-Günün daha erken saatlerinde alkol tüketmek,
-Miktarı minimalde tutmak,
-Hiç alkol kullanmamak (en etkili çözüm),
-Aşırı kaybedilen suyu geri kazanmak için daha çok su içmek (nispeten hangover düzeyini azaltır)
KAYNAKLAR
4. Walker, M. Why we sleep : the new science of sleep and dreams.
