Pazar, Kasım 24, 2024
More

    Plüton’un kalbi bir gün atmaya başlayabilir

    Plüton sisteminden geçen ilk uzay aracı olan New Horizons, cüce gezegen görüş alanına girdiğinde beklenenden çok farklı bir görüntü ile karşılaşmıştı. Sputnik Planum adı verilen buzul ovaların yer aldığı koca kalp, Plüton’un halen oldukça aktif olan jeolojik faaliyetlerine bağlanmıştı.

    Nature dergisinde yayımlanan bir araştırma ise cüce gezegenin sakladığı dev kalbin, ağırlıklı olarak yüzeydeki derin havzaların etkisiyle oluştuğunu açıkladı.

    Plüton kalbinin nitrojen buz ağırlıklı buzullardan oluştuğu bilinse de, sakladığı diğer materyallerin çoğu ortaya çıkarılamamıştı. Tahminler, cüce gezegenin yüzeyi altında dev nitrojen buz rezervuarı sakladığı yönündeydi. New Horizons’tan toplanan verilerle hazırlanan ve Plüton’daki son 50 bin yıllık değişimi gösteren simülasyon ise böyle bir rezervuar bulunmadığına işaret etti. Tersine, Plüton’un buzul doğasının sıcaklıkları mevsimsel olarak değişen süper soğuk derin havzalar tarafından şekillendiği anlaşıldı.

    Plüton’un kalbi atmaya başlayabilir

    Araştırmada yer alan Paris Pierre ve Marie Curie Üniversitesi’nden Tanguy Bertrand, ‘Plüton yüzeyinde ne olduğuna dair bilgilerinin değişmediğini ancak neyin nasıl konumlandığını anladıklarını’ ifade etti.

    Plüton’un geçmişi kadar geleceği hakkında da ipucu veren simülasyona göre, mevsimsel buzlanmalar zamanla yok olabilir. Bu durum kalbin yok olacağı anlamına gelmese de, çok daha ilginç bir gelişmeye işaret ediyor: Atan bir kalp.

    Plüton gözlemlerinden elde edilen verilerin yüzey görünümü ile karşılaştırılması. [Tanguy Bertrand]
    Plüton gözlemlerinden elde edilen verilerin yüzey görünümü ile karşılaştırılması. [Tanguy Bertrand]
    Bertrand, “Yarım kalp şeklindeki buzul gerçekten çok büyük ve mevsimsel değişimlerden etkilenmiyor. Muhtemelen havza oluştuğunda meydana geldi ve gelecekte de orada yer alacak…Zamanla, akıntı ile birkaç yüz kilometre ilerlemesi ve geri gelmesi söz konusu. Kalp atışı gibi bu hareket çevresindeki dağların da erozyona uğraması ve şekil değiştirmelerini tetikleyecektir” dedi.

    Plüton için hazırlanan çevre simülasyonunun ne kadar doğru olduğunu anlamak için on yıllar sürecek gözlemler gerekecek. Yıllar ilerledikçe, Plüton’un şaşırtıcı jeolojik faaliyetleri hakkında daha da ilginç bilgiler elde edebiliriz.

    Plüton arşivine göz atmak isterseniz tıklayın.

    [Tanguy Bertrand]
    [Tanguy Bertrand]

    EN COK OKUNANLAR

    İlgili Makaleler