NASA ve özel uzay-havacılık firması Orbital ATK, yangının yerçekimsiz ortamda nasıl yaşandığı ve uzay araçlarını nasıl etkilediği sorusunu yanıtlamak için Mart ayından bu yana hazırlıkları yapılan Saffire I deneyinin başarıyla gerçekleştirildiğini duyurdu.
Derin uzay görevlerinde en büyük tehditlerden birini oluşturan yangına karşı önlem almak ve uzay araçlarını atmosfere girişlerde daha dirençli kılmak adına birçok bilgi sunması beklenen deneyde, Orbital ATK’in Cygnus (Kuğu) uzay kapsülü kullanıldı.
Cygnus, 22 Mart’ta yapılan ateşlemede Uluslararası Uzay İstasyonu’na (UUİ) ulaşmıştı. İçindeki kargo boşaltıldıktan sonra toplam 81 gün UUİ’ye bağlı kalan Cygnus, dün uzay istasyonundan ayrıldı ve deneyin başlaması için güvenli bir mesafeye gitmesi beklendi.
https://www.instagram.com/p/BGsXwLtIaIr/?taken-by=nasa
Kapsül içinden toplanan veriler incelenecek
Saffire I deneyi için, Cygnus kapsülü içine 40x93cm boyutlarında yanıcı maddeden yapılan bir modül yerleştirildi. Modül, Cygnus güvenli mesafeye ulaştıktan sonra uzaktan kontrol ile ateşe verildi. NASA’nın Cleveland’daki Glenn Araştırma Merkezi ve Orbital ATK’in Virginia’daki tesislerinde takip edilen deneyde elde edilen veriler, önümüzdeki haftalar içinde analizden geçirilecek.
Cygnus, yerçekimsiz ortamda yangının nasıl gerçekleştiği ve nasıl kontrol altına alınabileceği konusunda birçok bilgi sunacak deneyin ardından, 8 gün içinde Dünya atmosferine girerek yok olacak. Söz konusu süre içinde Orbital ATK kapsül içinden topladığı tüm verileri NASA ile paylaşacak.
Uzayda yanmayan materyal geliştirilmesi adına önemli
NASA, ilk deneyin ardından uzayda Saffire II ve Saffire III adı verilen iki alevli deney daha gerçekleştirecek. Saffire II, 5.5 ve 30 cm uzunluğundaki numuneler kullanılarak uzayda oksijenin yanıcılık limitini ölçecek; Saffire III ise büyük ölçekli bir diğer mikro-yerçekimi yangınının özelliklerini ortaya koyacak. Her iki deney için hazırlanacak modüller, yine Orbital ATK’in Cygnus kapsülüne yerleştirilecek.
İlk üç Saffire deneyinin ardından, üç ayrı deney modülü daha hazırlanacak ve 2018’de ateşlenecek kapsüllerle daha ileri seviyeli ‘yerçekimsiz yangın’ deneyleri için kullanılacak.
Deney hakkında açıklamada bulunan NASA Uzay Aracı Yangın Güvenlik Sunumu Projesi müdürü Garry A. Ruff, “Bu deneylerdeki başarılar gelecekte yerçekimsiz ortamda yapılacak yanma çalışmalarına katkıda bulunacak ve derin uzay görevleri ile keşiflerinde kullanılacak materyallerin geliştirilmesine doğrudan katkıda bulunacak” ifadesini kullandı.
Uzayda yangın riskinin ortadan kaldırılması, şüphesiz radyasyonla mücadele öncesinde en büyük engellerden birinin aşılması olacak.