ABD’li bilim insanları, sinir sistemlerine bağladıkları mini bilgisayarla hamamböceklerinin kontrol altına aldı. Hareketleri bilgisayar ile kontrol edilebilen böceklerin hasarlı borular gibi incelenmesi zor yerlerde videolu görüntü almak için kullanılmaları bekleniyor.
En az 350 milyon yıldır evrim geçirmeden var olmayı başarabilen hamamböcekleri, radyasyona dayanıklı olmalarının yanı sıra başka ilginç özelliklere de sahip. İnsanları kaçırmalarıyla bilinen böceklerin, 2013’te yapılan deneylerde ‘şekerli tuzaklardan kaçmayı öğrendikleri’ anlaşılmıştı. ABD’li bilim insanları, karanlık köşelerden karşımıza çıkan böceklerden uzak durmak yerine onları insan kontrolüne sokacak teknoloji geliştirdi.
Texas A&M Üniversitesi tarafından yapılan araştırmada, minyatür bilgisayar hamamböceğinin sinir sistemine bağlandı. Kabloların doğrudan sinirlerine bağlandığı robotik böcekler, uzaktan kumanda ile iletilen komutları anlamaya başladı. Araştırmacılar, böceklerin istendiğinde harekete geçirebildiğini, hatta hareket ederken yönlendirebildiğini ifade etti.
Araştırma ekibinde yer alan Hong Liang, robotik hamamböceklerinin kamera veya mikrofon gibi cihazlar taşıyarak insanların ulaşamayacağı yerlerden bilgi toplayabileceğini belirtti.
Guardian’a bilgi veren Liang, “Böcekler robotların yapamadıklarını yapabilir. Küçük yerlere girebilir, çevreden bilgi toplayabilir ve bir avcıdan insanın hazırlayacağı bir sistemden daha iyi kaçabilirler… Biz onlarla çalışabileceğimiz bir yöntem geliştirmek istedik” dedi.
Sırt çantası gibi bilgisayar taşıyorlar
Araştırmacılar, hazırladıkları elektronik donanımı normal yapışkan işe yaramadığı için boya ile hamamböceklerinin kaygan sırtına yapıştırdı. İçinde mikroçip taşıyan donanımdan uzanan kablolar, hamamböceğinin hareketlerini kontrol eden bacaklarındaki sinirlere bağlandı. Enerjisini lityum bataryadan alan sırt çantasının toplam ağırlığı 3 gramı geçmedi.
Hamamböcekleri yürürken vücutlarının iki tarafındaki üçer bacak eşzamanlı hareket ediyor. Sinirlere gönderilen elektrik sinyalleri ise orta bacakların hareketini bloke ediyor ve böceğin sağa veya sola dönmesi sağlanıyor.
Liang, geliştirdikleri yöntemin başarılı olabilmesi için daha uzun bir yol olduğunu belirtti. Böcekler, küçük bir tasma kullanılarak yapılan ilk denemelerde yüzde 70 oranında doğru yöne saparken, tasmadan bağımsız kaldıklarında bu oran yüzde 60’a düştü.
‘Robot organizmalar geliştirelim’
Birçok bilim insanı ve teknoloji milyarderi robotların bir gün insandan daha akıllı hale gelmeleri halinde bizi yok edeceklerine kesin gözüyle bakıyor.
Bu görüşü iki sebepten savunuyorum: Birincisi, algı yeteneğimiz uzun bir süre robotlardan üstün olacaksa da, zeka olarak çok geride kalacağız. Süper bilgisayar kapasitesinde işlem yapabilen 100 gözlü bir robot, nihayetinde iki haneli iki sayıyı bile çarpamayan varlıklara neden ihtiyacı olacağını sorgulayacaktır.[quote_box_right]Robotik teknolojisi organizmalardan faydalanmak için kullanılabilir. [/quote_box_right]
İkincisi, insanlığın Evren’de karşılaşacağımız zorluklarda bize yardım etmeleri yerine işçi olarak çalıştırmayı tercih edeceği robotlar, yine nihayetinde isyan edebilir (Animatrix’i hatırlayalım).
Liang, yapay zeka ve robotik alanında faydalı bir görüşü savunuyor. İlk başta tüylerini diken diken eden hamamböceklerini sonradan evcil hayvan olarak beslemeye başlayan Liang, “Aslında çok güzel canlılar. Kendilerini sürekli temizliyorlar. En sevdikleri yemek ise köpek maması ve su” ifadesini kullanıyor.
Organik canlıların robotik teknolojiyle kullanılmasının faydasını öne çıkarmak isteyen Liang, fiziksel performansın batarya veya teknik donanımdan çok fiziksel güce bağlı olduğunu belirtiyor. Hamamböceklerine ağırlık taşıttıktan sonra yürüme bandına koyarak ne kadar hareket edebildiklerine bakan Liang, ‘en fazla vücut ağırlıklarının beş katı yük taşıyabildiklerini’ tespit etmiş.
Ekibin ilerideki amacı hamamböceklerinin hareketlerini daha iyi kontrol edebilmek. Bunu için sinyallerle bacak hareketlerinin farklı hareket kombinasyonları denenecek.
PETA ne diyecek?
Liang’ın deneyinde, hamamböceklerinin komutlara tepki vermeyi kesmesi (isyan etmeleri) gibi olumsuzluklar belirebilir. Bir diğer risk ise PETA…
Hayvan hakları örgütü, hamamböceklerini uzaktan kontrol etmeyi sağladığı öne sürülen ‘RoboRoach‘ uygulamasına ateş püskürmüştü. iPhone uygulaması olarak hazırlanan uygulama, 1997’de Tokyo Üniversitesi’nden Isao Shimoyama’nın yaptığı gibi böceklerin antenlerini kontrol etmeye yarayan bir cihazla kullanılıyor.
Halen Kickstarter‘da yer alan uygulamanın daha ileri versiyonunu geliştiren Liang’a PETA tepki gösterir mi bilinmez. Ancak bilim insanının evcil hayvanlarına çok değer verdiği belli.
