App Store ve Google Play gibi mobil uygulama platformlarına her gün binlerce yeni başlığın eklendiğini düşünürsek, küresel teknoloji endüstrisinin ne kadar üretken olduğunu kısaca hatırlatabiliriz. Ancak 7 milyarı aşan nüfusuyla aynı yetenek ve yaratıcılık seviyesinde birçok zeka barındıran dünyada başarılı olabilmek için birçok faktörde şanslı olmak gerekiyor.
21’inci yüzyılda geride bıraktığımız yıllar nihayetinde eski teknolojilerin sonunu getiriyor ancak 2015’in üzerini çizdiği ürünlere bakarsak birçoğunun mobil ve web uygulaması olduğuna tanık oluyoruz. Hiç şaşırtıcı olmayan bu durum, özellikle mobil teknolojilerin yaygınlaşmasıyla iletişim ve eğlence alanlarında yaşanan rekabetin ortaya koyduğu bir tablo. 2015’in değerlendirmesine bakıldığında ise en çok elenenler müzik, haber, iletişim ve ödeme uygulamarı olarak beliriyor.
Büyük markaların sunduğu ürünlerden girişimlere kadar uzanan liste, teknoloji ekosisteminde hayatta kalmanın zorluğunu gözler önüne seriyor. Ayrıca, on yıllar öncesinden hayatımızda kalan alışkanlıkların 2016’dan itibaren iyice silineceği anlaşılıyor.
1 – Sony Betamax
Sony’nın 1975 yılında sunduğu ve 80 nesli için en büyük teknolojilerden birini temsil eden Betamax, AC/DC arasında yaşanan savaş gibi kısa süreliğine VHS’e kafa tutmuş ama ayakta kalamamıştı. ABD ve Batı ülkelerinde on yıllar öncesinden unutulan Betamax, Japonya’daki kullanıcılar ve retro bağımlıları için üretilmeye devam etti. Nihayetinde, Sony Mart ayında antik ürünün artık rafa kaldırılacağını duyurdu.
2 – Microsoft Zune
Mobil eğlencenin başını çeken müzik uygulamalarından kar elde etmeyi arzulayan firmalar arasında tabii ki Microsoft da vardı. Ancak her ne kadar erken davranılsa da, 2006 yılında sunulan iPod rakibi Zune, adı fazla duyulmadan hayatını yıllarca devam ettirdi. Ta ki 15 Kasım 2015’te fişi çekilinceye kadar.
3 – HotStop
Büyük şehirlerin kalabalığında yolunuzu bulmanıza yardım etmeye yarayan HotStop, 2005’te web tabanlı olarak ortaya çıktı. 2013 yılında uygulamaya dönüşmesiyle kendi sonunu getireceğinden haberdar değildi. Apple uygulamayı satın aldı ve ilk olarak tüm iOS olmayan platformlardan kaldırılmasını sağladı. Ardından, fonksiyonlarını Apple Maps’e yükleyerek sindirdi.
4 – Firefox OS
Birçok büyük marka gibi Mozilla’nın genişleme hayali de akıllı telefonlardı. Firma ilk olarak 2011’de ortaya sunduğu fikri, kendi geliştireceği işletim sistemi ile sunmaya karar verdi. Ancak en iyi kullanıcı tecrübesi sunacağı düşünülen OS başarılı olmadı ve orta bütçeli telefonla beraber raflarda kaldı. Mozilla, bu ay başında yaptığı açıklamayla projenin devam etmeyeceğini duyurdu.
5 – Adobe Flash
2015’in en akıllarda kalacak sonlarından biri Adobe Flash’e ait. Ne de olsa 1996’dan bu yana web dünyasının en önenli eklentilerindne biri olan yazılımın daha uzun yıllar insanlığa hizmet edileceği düşünülüyordu. Ta ki Hacking Team firmasının siber saldırıya uğramasının ardından ortaya çıkan bilgilere kadar. Web tabanlı birçok güvenlik açığına neden olduğu anlaşılan Flash, birçok tarayıcı tarafından engellenirken, Adobe uygulamanın kılıfını değiştirmeye karar verdi. Animate CC adını alan yeni versiyon, ‘HTML 5 içeriği üretmek için hazırlanan web animasyon aracı’ olarak tanıtıldı.
6 – Beats Music
Online müzik platformlarında yaşanan rekabetin getirdiği dönüşüme kapılan Beats Music, Apple tarafından satın alınan Beats’in bir ürünüydü. Apple Music’in geliştirilmesinde kullanılan ürün, iki yıl sonunda ortadan kalkmış oldu.
7 – Yahoo Maps
Alibaba ile olan işbirliği sayesinde hayatta kalabilen Yahoo’nun 2016’da Marissa Mayer’i gönderip göndermeyeceği belli değil. Ancak 2015’te bolca kan kaybeden firmanın en çok özleyeceği ürünlerinden biri 2002’de hayata geçen Yahoo Maps olacak. Google Maps’e karşı tutunamayan uygulama, benzerleri gibi harita uygulama enkazına atıldı.
8 – Apple Newstand
Apple’ın 2015 yılında ayıkladığı uygulamalar arasında 2011’de hayata geçen Newsstand de yer alıyordu. iOS üzerinde haber toplama aracı olan uygulama, Apple News’in güçlenmesini sağlamak için elendi.
9 – Rdio
Risk alma faktörünün en yüksek olduğu onlie müzik dünyasında dönüşüm yaşayan ürünlerden biri olan Rdio, Spotify benzeri bir hizmet sunmayan isteyen Pandora tarafından satın alındı. Beş yıllık ömrü başka bir ürüne hayat vermek için sona eren Rdio, adı yok olduktan sonra da bir fayda sağlayacak mı bilinmez.
10 – Facebook ‘Diğer’ mesajları
Facebook’un en gözden kaçan kısımlarından biri, mesaj kutusunun tepesinde silik bir yer edinen ‘Diğer‘ başlığıydı. Listenizde olmayan kullanıcıların gönderdiği mesajları fark etmek bazıları için yıllar sürdüğü gibi doğal olarak büyük pişmanlıklar da getirmiş olmalı. Facebook, teknoloji sitelerinin haber olarak duyurma gereği duyduğu başlığı kaldırarak gözden kaçan mesaj derdini ortadan kaldırdı.
11 – Songza
2015’te yaşanan online müzik bulamacında yer alan uygulamalardan biri olan Songza, benzerleri gibi satın alınmasının ardından hayatını devam ettirmeyecek. Onu ileride Google Play Music dinleyeceklerin bile hatırlaması zor.
12 – Dropbox Mailbox
Bilgi güvenliği alanında doğurduğu soru işaretleriyle beraber genişleme politikasını farklı hizmetlerle devam ettirmek isteyen Dropbox, iki yıl önce e-posta hizmeti hayata geçirmişti. Tutmayan mail kutusunun ardından, bir diğer başarısız olan fotoğraf hizmeti Carousel’in de kaldırılması bekleniyor.
13 – Grooveshark
Hayata geçtiği 2006’dan bu yana öne çıkmayı başaran müzik hizmetlerinden biri olan Grooveshark, maalesef satın alınma ile değil ancak yıllar süren telif davaları nedeniyle iflas etmesi nedeniyle hayatına son verdi.
14 – Google+ Photos
Google+ nedir diye hala tam olarak tanım yapamayanlar olduğuna eminim. Kısaca tüm Google hizmetlerini birleştiren platform, doğal olarak fotoğraflarınızı da bir güzel arşivliyor. Bunlara gerekli ayarı yapmadığınız sürece akıllı telefonda çektikleriniz de dahil. 2011’de hayata geçen Google+ Photos için yaşanacak tek değişiklik, fotoğrafların 2016’da Google Photos adlı yeni hizmete taşınacak olması. + eksilmeden önce siz de silmek isteyeceğiniz fotoğraf var mı yok mu kontrol edin.
15 – Secret
Tor’la bağdaştırılan anomim olma özelliğini mobil uygulama olarak sunmak isteyen Secret, adınızı gizleyerek geniş kitlelere mesaj vermenizi sağlıyordu. Açıkçası güzel bir fikre dayanan Secret, geliştiricilerinin saflığına kurban gitti. Onlar insanların devet ve kurumlar tarafından söylenen yalanlar, günlük sorunlar ve kişisel dertleri hakkında ciddi-eğlenceli mesajlar atacağını sanıyordu. 2014’te hayata geçen Secret, bir yıl boyunca uygulamayı istismar eden kişileri engellemekle uğraştıktan sonra kapanacağını duyurdu. Bazıları için iyi bir şey yapmanın en ufak anlamı yok…
16 – PlayStation Mobile
Sony’nin PlayStation Mobile ile ne yapmak istediğini veya 2012’den bu yana ne yaptığını bilen var mı? Gelecek yıl aklınıza hiç gelmeyecek bir soruydu.
17 – Oyster
Kitap düşkünleri farklı bir mecra olarak hayata geçirilen Oyster, bir sene içinde havlu atan bir diğer uygulama oldu. ‘Kitaplar için Netflix’ olması planlanan uygulama, gereken ilgiyi görmeyince sonu geldi. Önünüzde dijital bir kitap yığını görseniz sadece başlıklarını okumaya çalışmak bile yorucu gelebilir değil mi?
18 – Samsung Wallet
Samsung’un mobil ödeme girişimi iki sene sonra neden kaldırılıyor diye merak etmediğinize eminim. Kısaca gerek yoktu.
19 – Quirky
‘İcat merkezi’ olarak 2009’da hayata geçen Quirky, girişimcilerin yaratcılığını öne çıkardıkları platformlardan biri olarak dikkat çekti. Batarya entegreli priz gibi yaratıcı fikirlerin doğduğu Quirky, kurucusu Ben Hoffman’ı ‘dünyanın en gereksiz CEO’su‘ olarak tanıtan reklamlarla da ilgi çekmedi değil (girişimcilere asıl siz önemlisiniz mesajı verildi). Her ne kadar gelecek vaat etse de Quirk’nin birçok hizmeti bu yıl kapatıldı ve geriye 15 milyon dolara satılmayı bekleyen Wink akıllı ev kanalı kaldı.
20 – Playboy Nudes
Hayatına dijitalde de devam eden Playboy, Mart 2016’dan itibaren ‘tamamen çıplaklık’ içermeyeceğini açıkladı. Röportajları ve makaleleriyle Playboy’un daha okunur hale geleceği kesin. Hatta web’in ardından mobile de yayılan porno sitelerinin beyin hasarına yol açtığı yeni nesil, Playboy okusa kendileri için çok daha faydalı bir iş yapabilir.
21 – Twitter DM limiti
Twitter’da ilgi çekmek için veya bir şeyler anlatma amacıyla ancak 140 hane yazabilirken, çöpçatanlık için upuzun Direkt Mesaj atabilmek ne güzel değil mi? Jack Dorsey’in yaşına rağmen diğer sosyal medyaların arasında piyasa değeriyle ufacık kalan Twitter’ı Facebook’a benzetme çabaları…
22 – Steve Jobs’ın Apple vizyonu
Listede unutulmaması gereken başlık. 2011’deki ölümünün ardından Apple artık bir Steve Jobs vizyonuna sahip demek mümkün değil. Tersine, büyümek ve zamana ayak uydurmak için ne gerekirse onu yapıyor. Apple Music ve devam eden Titan projesinin ardından, 2020’lerde uzay roketi de görebiliriz.
