Artık otoyollarda ilerlerken, otuz metre boyunda, hatta kimi zaman daha da uzun dönen rüzgar gülleri görmek bizi şaşırtmıyor. Bu görüntü bazı insanlar tarafından rahatsız edici bulunsa da, enerji üretiminde yenilenebilir kaynaklara yönelimin yıllar geçtikçe artması ve gelecekte de artmaya devam ederek fosil kaynaklı enerji üretimini sollayacak olmasına kesin gözüyle bakılıyor. Bu açıdan bakınca, yenilenebilir enerji üretim teknolojilerindeki AR-GE ve inovasyon çalışmalarının başını alıp gitmesi hiç de olağan dışı değil.
İşte tam da bu yeni teknoloji geliştirme cereyanının ortasında, Vortex Bladeless isminde İspanyol bir şirket, bizlere arabanın penceresinden baktığımızda gördüğümüz o alışılagelmiş rüzgar gülü manzaralarını altüst edecek yepyeni ve oldukça radikal bir yol öneriyor. Şirketin kendi adını verdiği enteresan fikri, enerji dünyasında büyük yankı uyandırdı. Kanatları olmayan bu rüzgar gülleri, ilk bakıldığında sanki birer pırasaymış gibi durmasına rağmen önemli iyileştirmeler sağlayabilecek cinsten.
Aslında Vortex, geleneksel rüzgar güllerinde olduğu gibi rüzgarı, elektrik enerjisi üretmekte kullanılabilen kinetik enerji formatına dönüştürüyor. Ancak bu amacına ulaşırken tamamıyla farklı bir yöntem kullanıyor. Enerjiyi yakalamak için pervanelerin dairesel hareketi yerine, “girdap” denilen ve ardıl dönen burgaçlar oluşturmaya yarayan aerodinamik bir etkiden yararlanıyor. Yeterli miktarda rüzgar ile birlikte, girdap etkisi, bina ve köprü gibi mega yapılarda titremelere/sallanmalara yol açabiliyor. Hatta 1940’ta gerçekleşen Tacoma Narrows Köprüsü olayındaki gibi yıkımlara bile neden olabiliyor.
Girişimcilerin hedefi ABD pazarına girmek
Vortex ekibi, yarattıkları bu modelin belirgin avantajları olduğunu söylüyor. Vortex Bladeless, geleneksel tasarıma göre daha az maliyetli, tamamen sessiz ve pervaneleri olmadığından kuşlar için çok daha güvenli bir seçenek. Maliyet kısmını açacak olursak, şirket çalışanları, Vortex’in geleneksel rüzgar güllerinden %51 oranında daha ucuz olduğunu söylüyor. Geleneksel rüzgar güllerinde maliyetin çoğunun kanatlar ve destek kısmına ait olduğunu düşünecek olursak, bahsedilen uygun maliyet hiç de gerçek dışı durmuyor.
Şirket, hali hazırda İspanya’da özel sermaye ve devlet fonlarının yardımıyla 1 milyon dolarlık bir değere ulaştı. Yeni hedefleri ise en kısa zamanda bu dahice keşfi Amerika sınırlarına sokup gereken desteği almak. Bu doğrultuda yeterli ilginin var olduğunu bildiren şirket kurucularından David Suriol, kuşkonmaza benzettiği yeni tasarımları hakkında soru soran insanlardan günde 200 taneyi bulan e-postalar aldığını söylüyor.
“Mevcut rüzgar gülleri kötü değil”
Şirketin, gelişmekte olan ülkelere satacağı, 2.5-3 metre boyunda ve 100 Watt gücündeki ilk ürününü bu yılın sonuna kadar yetiştirmesi planlanıyor.
Şu an için ise, yakın gelecekte gökyüzünde fırıldak gibi dönen rüzgar güllerini görmeye devam edeceğimizi söyleyebilirim. Bu noktada David Suriol’un “Geleneksel rüzgar gülleri hakkında tek bir kötü söz diyemeyiz, gerçekten müthiş makineler ancak biz sadece yeni ve farklı bir yol bulmaya çalıştık” sözlerine tamamen katılacağım. Yeni ve daha verimli yollar her zaman mühendislerce keşfedilecek ama geleneksel rüzgar güllerinin kendilerine tarih ve teknoloji sayfalarında şimdiden sağlam bir yer edindiği de ortada.
Umarım Vortex’in ilk ürünlerini satacağı gelişmekte olan ülkelerden biri de Türkiye olur ve en kısa zamanda mühendislik harikası Vortex Bladeless ile tanışırız.
