Yapay zeka (AI) her ne kadar hayatı belli alanlarda kolaylaştırmayı amaçlasa da, adaptasyon döneminde fazlasıyla sorun da çıkardığı kesin. Kontrolsüz AI kullanımının en son mağdurlarından biri ise bot dinleyiciler ile başı dertte olan online müzik platformu Spotify.
ChatGPT’nin yakın gelecekte kaç milyon kişiyi işsiz bırakacağını tartıştığımız günlerde, yapay zekanın dijital müzik piyasasında dolandırıcılık için de kullanıldığına tanık oluyoruz. Financial Times tarafından gündeme getirilen sorun, AI tarafından üretilen tescilli parçalardan değil ancak bu parçaları dinlemek için oluşturulan sahte dinleyicilerden kaynaklanıyor.
FT tarafından değinilen sorunun özeti şu şekilde: 2021’de hayata geçen ve AI kullanılarak şarkı üretilmesini sağlayan Boomy, sahtekar yapımcılar tarafından kendilerine sahte dinleyiciler, yani botlar üretmek için de kullanılıyor. Bu sorun kısa sürede öyle bir boyuta ulaşmış durumda ki, Spotify kısa süre önce devasa dijital müzik arşivinden on binlerce AI üretimli parçayı sildiğini açıkladı.
Boomy, kullanıcılara oluşturmak istedikleri müzik türüne göre belirledikleri melodiler doğrultusunda otomatik parça üretiyor. Parça üretmek o kadar kolay ve rağbet o kadar büyük ki, Boomy’nin sayfasında yer alan bilgiye göre kullanıcılar bugüne dek 14,5 milyonun üzerinde parça üretmiş durumda. Söz konusu miktar, dünya genelinde dijital ortamda kayıt altına alınan parça miktarının %13.95’ini temsil ediyor.
Rağbet neden bu kadar yüksek? Kullanıcılar ürettikleri parçaları stok müzik platformlarına çeşitli lisanslar ile yükleyerek para kazanabiliyor. Kısaca stok fotoğraf ve video platformları gibi küresel alanda herkese yeni bir gelir imkanı doğmuş oluyor. Boomy açısından bakıldığında, AI teknolojisinin açgözlülüğü tetiklediğini görebiliyoruz.
AI ile üretilen müziklerden kendine sahte gelir elde etmek isteyen uyanıklar için bu iş fazlasıyla karlı. Sebebi, ürettikleri sahte dinleyiciler ile kesintisiz bir dinleme süreci oluşturabilmeleri. Kısaca, ürettiğiniz parça ne kadar dinleyici çeksin farketmeksizin loop oluşturarak düzenli bir -sahte- pasif gelir oluşturabiliyorsunuz.
Yapay müzik yayını sorunsalı
Bot dinleyiciler dolayısıyla bazı parçaların dinleyici sayısında dengesiz ve anormal bir artış olduğunu fark eden Spotify, AI üretimli parçalar üzerinden usulsüz gelir elde edildiğini fark etti ve Boomy’ye karşı yasal işlem başlattı. Spotify’ın yanı sıra, dünyanın en büyük müzik şirketi Universal Music Group da temsil ettiği bazı sanatçıların parçaları kullanılarak üretilen AI şarkıların Spotify ve benzeri dijital müzik platformlarından çıkarılması için işlem başlattı. Bu süreç, AI tabanlı parçaların neden olduğu telif hakları konusunda da tartışmaları tetiklemiş durumda.
Gizmodo’da yer alan bilgiye göre, Spotify şu ana kadar Boomy tarafından üretilen parçaların %7’sini dijital arşivinden çıkarmış durumda. Spotify tarafından yapılan açıklamada, yapay müzik yayını ile neden olunan sorunun önlenmesi için on binlerce parçanın çıkarıldığı ve bağlantılı para akışının da durdurulduğu belirtildi. Spotify, bu sorunu önleyerek dürüst ve çalışkan sanatçıların haklarını koruyacaklarını ifade etti.
Boomy, yaşanan olayların takibinde Spotify’dan ilk olarak çıkarılmış olsa da, Discord üzerinden yaptığı açıklamada parçalarının tekrar platformda yer almaya başladığını duyurdu. Şirket, “kategorisel olarak her türlü manipülasyon ve yapay müzik yayınına karşı olduklarını” açıkladı.
Yapay müzik yayınları dijital müzik dünyasında uzun süre önce baş gösteren bir sorun. Üzerine sahte dinleyicilerin eklenmesi ise dijital dünyadaki karmaşa ve dolandırıcılığı daha da karmaşık bir hale getiriyor. AI her ne kadar sayısız yenilik ve kolaylık getirse de, usülsüz ve kontrolsüz kullanımı daha uzun yıllar baş ağrılarına yol açacak gibi görünüyor. Yerel ve evrensel politika ve düzenlemelerin hayata geçirilmesi ise bir o kadar zor ve karmaşık bir süreç olacak. Daha da önemlisi, kullanıcılar arasında AI savaşını yeni bir boyuta taşıyabilir. Parçaları üzerinden AI şarkılar üretilen Drake, konu hakkında fazlasıyla öfkeli iken, Elon Musk ile yaşadığı ilişki ile de bilinen Grimes, Elf.tech adını verdiği platform ile kendi sesi kullanılarak parça üretilmesine izin veriyor.
Tüm bunları düşündükçe geleceğin kaç milyar sunucuya ihtiyaç duyacağını düşünmek güç.