‘NASA 10 yıl içinde Ay’a geri dönebilir’

Yeni bir araştırma, NASA’nın 10 yıl içinde Ay’a tekrar ayak basacağını, 20 yıl sonra da koloni kuracağını öne sürdü.

Çin’in Ay’a olan büyük ilgisi hakkında uzun süre sessiz kalan NASA, yakın dönemde düzenlediği görevlerde Dünya’nın uydusuna geri dönme arzusu olduğunu ortaya koymuştu. Mars yolculuğu öncesinde 3D yazıcı teknolojisinden asteroit madenciliği operasyonlarına kadar üs olarak kullanılması düşünülen Ay, yeni bir rapora göre sanılandan daha yakın bir süre içinde ziyaret edilebilir.

Uzayda koloni kurulması çalışmalarını teşvik etmek için çalışmalar yapan NexGen Space LLC örgütü, Apollo 11’in Ay’a inişinin 46’ncı yıldönümünde benzer bir yolculuğun yeniden yapılacağını öne süren bir rapor sundu. NASA’nın da bütçe desteği verdiği rapor, Ay’a yeni bir insanlı görevin 5 ila 7 yıl içinde düzenlenebileceğini, kalıcı bir koloninin ise yapılacak yolculuktan 10-12 yıl sonra kurulabileceğini öne sürdü.

NASA’nın Ay’a ulaşmasını ve malzeme taşımasını, Uluslararası Uzay İstasyonu (UUİ) görevlerinde yardım aldığı SpaceX, Orbital Alliance ve Uinted Launch Alliance (ULA) firmaları sağlayacak. Muhtemelen 2018’den itibaren SpaceX’le uzay taksisi seferlerine başlayacak Boeing’in de desteği alabilir.

Roket ve kargo özel firmalardan

Raporda imzası bulunan NexGen başkanı Charles Miller’a göre, Ay’da bir üs kurma maliyeti özel firmalardan alınacak destek ve yeni teknolojiler sayesinde 10 kat azalabilir. Yapılacak tasarruf, NASA’nın insanlı Ay görevi düzenleme maliyetini insanlı uzay görevleri için harcanan 4 milyar doların altında tutacak.

Maliyetler karşılaştırıldığında, NASA’nın özel firmaların desteğini alarak Apollo dönemindeki maliyeti ciddi ölçüde azaltacağı görülüyor. Saturn V rokeriyle taşınan yükün kilogramı NASA’ya 46 bin dolara mal olurken, 2011’de sona eren uzay mekiği programında bir kilo 60 bin dolar tutuyordu. SpaceX ise Dragon kapsülüyle UUİ’ye gönderdiği kilogram yük başına 4,500 dolar ücret alıyor.

NASA’nın geçtiğimiz yıl sonunda başarıyla denediği Orion kapsülünü de en güçlü roket Space Launch System (SLS) ile değil, ilk denemesi 2016’da gerçekleştirilecek Falcon Heavy ile yapma olasılığı bulunuyor.

Mars yolculuğunun yakıtı Ay’dan çıkarılacak

Ay’da 20 yıl içinde temelleri atılacak bir üs, genişleme sürecinde maliyetini de çıkaracak. Asteroit madenciliği ile aynı yıllarda başlaması düşünülen Ay ticareti, uydunun kutuplarındaki su buzundan çıkarılacak hidrojene dayanacak.

Ay yüzeyinde doğacak ekonomi, hidrojenin kriyojenik sevk maddesine dönüştürülmesine dayanacak. Ay’ın yörüngesindeki uzay araçlarında depolanacak yakıt, NASA ve diğer uzay-havacılık firmalarına satılacak. Ay böylece sadece uzay operasyonlarının üssü değil, Mars’a uzanan anayolun başındaki benzin istasyonu olacak.

NexGen tahminine göre, Ay’a tekrar insan göndermek 5-7 yıllık süreçte 10 milyar dolara mal olacak. Söz konusu para, Ay görevlerini düzenlemesi için seçilen firmalar arasında paylaştırılacak. İki firma arasında doğacak rekabet, Ay görevlerinin başarı oranını artırabilecek önemli bir faktör olacak.

Miller’a göre Ay görevleri için iki firma arasında rekabet oluşturmak mecburi. Çünkü bir tanesi büyük olasılıkla bir tanesinin yapamadığını diğeri yapacak. NASA, her firmadan kendi iniş modüllerini ve mürettebatı taşıyacak uzay aracı geliştirmesini isteyecek.

Ay’a gidiş tarihi 2017

Yeni nesil bir Apollo görevi, doğal olarak eskisi gibi geleneksel olmayacak. Sahneye çıkacaklar arasında sadece roket ve uzay araçları değil, robotik Ay araçları da olacak.

NexGen’in sunduğu plana göre Ay’a robotik bir görev 2017’de başlayabilir. Keşif robotları 2018’de kutup bölgelerindeki kraterlerde hidrojen kaynaklarını tespit edecek. Robotlar 2019 ve 2020’de gerekli incelemeleri tamamladıktan sonra 2021’de üssün inşasına başlayacak. Bir yıl sonra, insanlar tamamlanan üsse iniş yapacak.

NexGen’e göre Ay görevinin karşısında iki risk bulunuyor. Bunlardan ilki uzay araçlarının başarısız olma riskiyle artacak olan üs kurma maliyeti. İkinci risk ise ABD hükümetinin ilerleyen yıllarda desteğini kesip kesmeyeceği. Söz konusu aşamalarda Uluslararası Ay Otoritesi’nin ağırlığını ortaya koyması isteniyor.

‘Yeni ABD Başkanı desteklemek zorunda’

Emekli astronot, eski NASA çalışanları ve uzay-havacılık sektöründe yer alan 21 kişinin yer aldığı rapor, Ay’da ilk olarak Çin, Rusya veya Avrupa’ya yer vermek yerine ABD tabanlı bir ekonomi kurulmak istendiğine işaret ediyor. Mantıklı olarak bakıldığında, altyapı ve tecrübe açısından ABD öne çıkan ülke olarak beliriyor. Yine de tercihim ABD-Rusya işbirliğinden şaşılmaması olur.

Raporda imzası bulunan UUİ’nin ilk program direktörü Tom Moser, Ay görevinin gerçekleşeceğine inansa da ‘hükümetin destek ve eğitimi olmadan gerçekleştirilemeyeceğini’ belirtiyor. Moser’e göre 2016 başkanlık seçimleri için bir adayın Ay görevini konu edinmesi ve halkı bilinçlendirmeye başlaması oldukça önemli.