Cumartesi, Aralık 21, 2024
More

    Dünya’ya En Yakın Süpernovanın Kalbinde Nötron Yıldızı Yatıyor Olabilir

    Astronomlar, son 400 yıl içinde keşfedilen Dünya’ya en yakın süpernova SN 1987A’nin kalbinde bir nötron yıldızı bulunduğuna dair bulgular elde etti.

    Büyük Macellan Bulutu’nda yer alan SN 1987A, adını aldığı yıl Dünya’dan gözlemlenmeye başlamıştı. Astronomlar, son 400 yılda tespit edilen en yakın süpernovanın kalbinde bir materyal yoğunluğu olduğunu tespit etmişti. Materyal yoğunluğunun bir nötron yıldızı veya kara delik olabileceğine dair tartışmalar on yıllardır süregeliyordu. The Astrophysical Journal dergisinde yayınlanan en son araştırmada, Atacama Çölü’nde yer alan ALMA cihazı ile yapılan gözlemlerin sonuçları açıklandı: SN 1987A’nın kalbinde muhtemelen bir nötron yıldızı yatıyor.

    Cardiff Üniversitesi’nden Mikako Matsuura, “süpernova kalıntısında kalın toz bulutu ile çevrelenmiş sıcak küre benzeri yapıyı ortaya çıkmasıyla şaşırdıklarını” ifade etti. Matsuura, toz bulutunun içinde yer alan kozmik bir cismin toz kütlesini ısıtarak parlamasına neden olduğunu, bu nedenle akıllarına bir nötron yıldızının geldiğini” söyledi.

    SN 1987A’nın merkezindeki kozmik yapının en dikkat çeken özelliği, son derece parlak olması. Kütlenin çok yüksek sıcaklıklara çıkmasına neden olan etken arasında nötron yıldızı dışında başka kozmik cisimler de öne sürüldü. Bu araştırma da The Astrophysical Journal dergisinde yayınlandı.

    ALMA ile elde edilen süper yüksek çözünürlüklü görüntüler, SN 1987A’nın merkezinde sıcak materyal yoğunluğu tespit etti. [ALMA (ESO/NAOJ/NRAO), P. Cigan and R. Indebetouw; NRAO/AUI/NSF, B. Saxton; NASA/ESA]

    Makalanin baş yazarı Dany Page, “süpernovanın tespit edildiği sene doktora eğitimin yarısında olduğunu ve kendisine verdiği heyecan ile kariyerini değiştirip SN 1987A’nın gizemini çözmeye devam ettiğini” ifade etti. Meksika Ulusal Özerk Üniversitesi’nden Page, “Süpernova patlamalarının barındırdığı olağanüstü karmaşa ve nötron yıldızlarının iç yapılarındaki olağandışı şartlar, tespit edilen sıcak küresel materyalin ne olabileceği hakkında birçok senaryo sunuyor” dedi.

    Nötron yıldızı fikrini güçlendiren bulgu ise cismin sadece 25 kilometre çapında olması. Ağırlığının ise Güneş’ten birkaç kat daha fazla olduğu düşünülüyor. Eğer tespiti doğrulanırsa, 33 yaşı ile bugüne dek keşfedilen en genç nötron yıldızı karşımıza çıkmış olacak.

    Uzun yıllardır SN 1987A üzerinde araştırmalar yapan astronomlar, yine ALMA ile elde edilen veriler ışığında süpernovanın 3D modelini çıkarmayı başarmıştı.

    EN COK OKUNANLAR

    İlgili Makaleler