Bilim insanları, yaptıkları “uyarıda” yok olma tehlikesi altındaki 1 milyon türün yarısının böceklerden oluştuğunu ve yok olmalarının yıkıcı sonuçlar getirebileceğini belirtti.
Yarım milyon böcek türünün yok olma tehdidi altında olduğunu belirten bilim insanları, bu durumun insanlık için çok kötü sonuçlar doğurabileceğini belirtti. Science Direct üzerinden erişilebilen araştırmada imzası bulunan Finlandiya Doğal Tarih Müzesi’nden biyolog Pedro Cardoso, “mevcut yok oluşun çok endişe verici olduğunu ve sadece buzdağının görünen ucuna baktıklarını” söyledi.
Uçan, sürünen, zıplayan, toprağı kazan veya yürüyen çeşitli böceklerin yok oluş süreci, Dünya’nın son yarım milyar yılda yüzleştiği altıncı kitlesel yok oluşun bir parçası. En son kitlesel yok oluş, 66 milyon yıl önce Dünya’ya isabet eden bir meteorun tetiklediği iklim değişikliği ile yaşanmıştı. Altıncı kitlesel yok oluştan ise insanlık sorumlu.
AFP haber ajansına açıklama yapan Cordoso, “Böcek popülasyonlarında yaşanan azalma ve yok olmaların neredeyse tamamen insanlar sorumlu” ifadesini kullandı. En büyük etken ise böceklerin yaşam alanlarının azalması ve bu alanlarda yaşanan olumsuz değişimler. En zararlı etken ise böcek ilaçları başta olmak üzere çeşitli kimyasallar.
İnsan kaynaklı iklim değişikliği birçok türün sonunu getirirken, yaklaşık 2 bin böcek türü bugün yemek olarak tüketildiği için yok olma tehdidi altında. Nihayetinde kelebek, uğur böcekleri, karıncalar, arılar, eşek arıları, sinekler, çekirgeler ve yusufçuklar gibi böceklerin sayılarında yaşanan azalmalar tamamen dış faktörlere bağlı.
Cordoso, “Yaşanan yok olmalar ile türlerin kendisinden çok daha fazlasını kaybediyoruz. Birçok böcek polenlerin dağılımı, besin zincirlerinin korunması ve zararlı türlerin kontrol altında tutulması gibi çok kritik roller oynuyor” ifadesini kullandı.
Milyonlarca böceği henüz tespit bile edemedik
Geçmişte yapılan bir araştırma, sadece ABD’de “ekosistem hizmetleri” için yapılan yıllık harcamanın 57 milyon dolar olduğunu ortaya koymuştu. Birleşmiş Milletler (BM) biyoçeşitlilik paneli IPBES’e göre, böcek ilaçları ile korunması gereken tahıl miktarının yıllık değeri en az 235-577 milyar dolar.
Ancak tahılların korunması için harcanan anormal miktardaki kimyasallar ekosisteme ağır bir darbe vuruyor. Hayatta kalması için böcek tüketmesi gereken birçok kuş türünün popülasyonları küçülüyor ve yok olma noktasına doğru ilerliyorlar. ABD ve Avrupa’daki birçok kuş türünde yaşanan ani düşüşler, böceklerin azalmasına bağlanıyor.
Bilim insanları gezegenimizdeki böcek türlerinin 5.5 milyon civarında olduğunu tahmin ediyor. Ancak şu ana kadar bu miktarın sadece beşte biri kadarı tespit edilip kategorize edilebildi. Cardoso, bu durumun ardındaki sebeplerden birinin aslında birçok türün çok nadir olmasından kaynaklandığını söyledi.
Uluslararası Doğayı Koruma Derneği’nin Tehdit Altındaki Türlere ait Kırmızı Listesi’nde bilinen 1 milyon böcek türünden sadece 8,400 tanesi için değerlendirme yapılabilmiş durumda. Böcek türlerinin sadece %5 ile 10’u, henüz 200 yıl önce sanayi devriminin başlamasıyla gelen süreçte yok oldu.
Belli bölgelere özgü bitki ve omurgalı türlerinin yarısı, Dünya yüzeyinin sadece %2.5’luk alanını kaplayan 30’a yakın “sıcak noktalarda” yaşıyor. Bological Conservation dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, bu sıcak noktalar aynı zamanda yine kendilerine özgü böcek türleri barındırıyor.
Bilim insanları 15 yıl önce “İnsanlığa Uyarı” adını verdikleri bir açıklama yapmıştı. 2017’de ikinci kez uyarıda bulundular. Bu sefer açıklamayı 15 bin bilim insanı imzaladı.
“Bilim İnsanları Böcek Yok Oluşları Hakkında İnsanlığı Uyarıyor” başlığını taşıyan makaleye yukarıda paylaşılan ilk bağlantıdan erişilebilir.
