1963 yılının Aralık ayında, 17 yaşındaki Randy Gardner bilimin kendi üzerinde deney yapmasını kabul etti. Stanford uyku araştırmacısı Dr. William C. Dement’in tuttuğu kayıtlara göre tam olarak 264.4 saat: yani 11 gün ve 25 dakika ayakta kaldı.
Uykunun sağlığımız üzerindeki elzem etkilerine değimemize gerek yok. Uyku hapları almak bile uyumamaktan daha iyi. Guiness Rekorlar kitabı keyfi olarak uykusuz kalmayı tehlikeli olması nedeniyle, yarışma dışı tutmuştur.
Hayat kalitemizi ve psikolojimizi derinden etkileyen uykusuzluk gerçekten de gözde büyütüldüğü kadar önemli mi?
Gün ve gün uykusuzluğun bedeli
Randy’e her türlü desteği sağlayarak yakın takibe alan doktorları gün ve gün kayıtlarını tuttu. 3 kişilik kontrollü deneyde her bir doktor bir diğeri uyurken yerine geçerek incelemelerde bulundular. Deneğe günde üç öğün yemek verildi. Ve her anı kameraya kaydedildi.
Uykusuz geçen ikinci gün Randy’de dil sürçmeleri başladı. Üçüncü günden sonra dokunarak nesneleri tanımlayamadı. Bir süre sonra kokulara daha duyarlı hale geldi, hem de öyle bir kokular almaya başladı ki bir ara BBC raportörüne “ bana bunları koklatmayın, kokulara artık dayanamıyorum” dedi. Beşinci günün sonunda konsantrasyon sorunları başladı. Çetin uykuya yenilmeme sınavına devam etmeye o kadar kararlıydı ki fiziksel aktivitelere önem verdi. Özellikle bol bol basket oynadı. Altıncı günden itibaren paranoya ve halüsinasyonlar görmeye başladı.
Uykusuzluğun birinci haftası bittiğinde yemeklerini sadece yardımla yiyebiliyordu. Dokuzuncu günden itibaren kısa dönemli bellek kayıpları yaşadı. Doktorlar deneyi durduralım demiş olmalarına rağmen Randy kararlıydı. Onuncu günü aşınca insanları ve isimlerini hiçbir şekilde hatırlayamaz oldu.
Araştırmada yer alan psikoloji profesörü Stanley Coren’in Psychiatric Times’a sunduğu bilgilere göre 11. güne girildiğinde deneğe 100’den her seferine 7 çıkartarak geriye sayması istendi. Gardner, işlemi beş kez yaptıktan sonra durdu. Neden durduğu sorulunca “ne yaptığımı unuttum” cevabı alındı. Randy uykuya yenildi ve sonrasında telafisi için tam 14 saat 40 dakika boyunca uyudu.
Önce güzel haberler duydu
Randy sayesinde bilim insanları adım adım uykusuzluğun semptomlarını çözmüş oldular. Karşılığında bilim Randy’e adının ölümsüzlüğünü Guiness rekorlar kitabına yazmayı hediye etti. Doğduğu ülkesi Amerika’da ünlenen Randy deneyden sonraki 10 hafta hiçbir sorunla karşılaşmadı. Uykusunu geri kazandı, fiziksel gücünü topladı. Kısacası her şey görünürde çok iyiydi.
En büyük bedeli hayatının geri kalanında ödedi
Asıl büyük sorunlar deney bittikten bir kaç yıl sonra zamanla, ortaya çıkmaya başladı. Eskiden uyuduğu kadar uyuyamaz oldu. 8 saatlik sağlıklı süre giderek düşmeye başladı. 50’li yaşlarına geldiğinde Randy hayatının geri kalanını insomnia (uykusuzluk) hastalığıyla geçirdi. Bunun bedelini de keşke yapmasaydım dediği gençlik deneyine yükledi.
Referanslar:
http://www.bbc.com/future/story/20180118-the-boy-who-stayed-awake-for-11-days
