Pazar, Aralık 22, 2024
More

    Enceladus’un derinlikleri metan püsküren mikroplarla kaynıyor olabilir

    Satürn, NASA’nın 2025’e kadar Güneş Sistemi’nde keşfetmeyi umduğu ilkel yaşam biçiminin ortaya çıkacağı ilk yer olabilir. Nisan 2017’de sunulan araştırma sonuçları, Satürn’ün buzul uydusunun mikrobiyolojik yaşam için tüm şartları barındırdığını ortaya koymuştu. Cassini verileri ışığında yapılan en son analizler ise Enceladus’un derinliklerinde zorlu yaşam şartlarına fazlasıyla adapte olmuş mikroplar olabileceğini gösterdi.

    Uydudan elde edilen bilgiler Güneş Sistemi’nde yaşanabilir bölgenin dışında yaşam olabileceği düşüncesini güçlendiriyor. Enceladus’un yerkabuğu altında sakladığı okyanus, Dünya dışı ilkel yaşam için biçilmiş kaftan gibi duruyor. Viyana Üniversitesi’nden biyokimyager Simon Rittman, “oluşturdukları yeni modellere göre Enceladus’taki metanın bir kısmının biyolojik kaynağı olabileceğini” söyledi.

    Ritmman ve meslektaşlarının Nature Communications dergisinde yayımlanan araştırmasına göre, Enceladus’un tuzlu ve alkalin sularında metanojen (oksijensiz ortamda CO2 tüketerek yaşayan ve metan üreten bakteriler) bir tür yaşıyor olabilir.

    Titan’in en büyük denizinde 90 günlük denizaltı görevi

    Enceladus’un yüzeyindeki çatlaklardan su buharı yükseliyor. [NASA]

    Biyo-reaktör deneyleri olumlu

    NASA Cassini uzay aracının Enceladus yüzeyinde su bacalarından püsküren materyallerden elde ettiği bilgiler, buz örtüsü ile kayalık çekirdek arasında kalan okyanusta kimyasal izler olduğunu tespit etmişti. Aynı zamanda, okyanus tabanında tıpkı Dünya’da olduğu gibi hidrotermal bacalar olduğu anlaşıldı. Dünya’da hidrotermal bacaların saçtıkları çeşitli gazlar ile hidrojen yiyen ve metan üreten bakterilerin oluşumuna izin verdiği biliniyor. Öyleyse Enceladus’da neden olmasın?

    NASA Ames Araştırma Merkezi’nden Chris McKay, “Hidrojen ve CO2 hidrotermal bacalarda olduğunu bildiğimiz tek kimyasal enerji kaynakları. Tüketenler ise metanojenler. En son araştırma deneysel olarak bunun Enceladus’ta da geçerli olabileceğini gösteriyor” ifadesini kullandı.

    Yapılan deneylerde farklı gazların karışımları farklı sıcaklık ve basınçlarda “biyo-reaktör” adı verilen haznelere kapatıldı. Biyo-reaktörlerde, Dünya’nın yaşam ağacının en eski canlılarından biri olan arkelere ait üç mikroorganizma büyütüldü (Arkeler aynı zamanda en zorlu yaşam şartlarında hayatta kalabilen tek hücreli canlıları temsil ediyor).

    NASA: Enceladus mikrobiyolojik yaşam için tüm şartlara sahip

    [NASA TV]
    Seçilen arke mikroplarının hepsi metanojendi. Analizler, Enceladus’un içinde metan üretme özelliğine sahip en ilkel seviyede mikroplar olabileceğine işaret etti. Enceladus’un metanojen mikropları, uydunun henüz bilmediğimiz gıda zinrinin temelinde yer alıyor olabilir.

    Deneyler, Enceladus’ta yer aldığı düşünülen süper sıcak hidrotermal bacalarda Dünya’daki tek bir mikrobun hayatta kalabileceğini gösterdi. Methanothermococcus okinawensis, birçok diğer türün gelişimini engelleyen amonyak ve karbon monoksit varlığında bile laboratuvar ortamındaki şartlarda hayatta kalabildi.

    Cassini’nin 13 yıllık görevinde çektiği en iyi fotoğraflar

    Dünya’daki bir hidrotermal baca. [ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi]

    Çok daha fazla bilgi gerekiyor

    Rittman, simülasyonlar bir bakteriye işaret etse de Enceladus’un yüzeyi altındaki şartları henüz bilmediğimiz için kesin bir sonuca ulaşmanın mümkün olmadığını belirtti. Enceladus’un uyandırdığı büyük merakı gidermek için yapılması düşünülen ilk iş, Cassini’nin yerini dolduracak yeni bir uydu göndermek.

    Cassini’nin su bacaları hakkında topladığı bilgiler üzerinde geçmişte çalışan San Antonio Araştırma Enstitüsü’nden Hunter Waite, en iyi çözümün atmosferi koklamak yerine okyanusa bir robotik denizaltı indirmek olduğunu savunuyor. Tabii denizaltının Dünya’dan bakteri taşımadığından emin olmamız gerekiyor.

    Waite’e göre bu tür bir görevin önünde henüz 30-40 yıl var. Yine de yaşam izlerini aldıktan sonra devamının geleceğinden emin.

    EN COK OKUNANLAR

    İlgili Makaleler