Mars’ın kutup noktalarının yanı sıra ekvator bölgelerinde (gömülü halde) bol miktarda su-buz içerdiğini biliyoruz. Son yıllarda yapılan çalışmalar, bir zamanlar Dünya’nın minyatürü olan Mars’ın antik zamanlarından bugüne kadar su rezervleri sakladığını doğrulamıştı. Şüphesiz en büyük keşif, Eylül 2015’te Kızıl Gezegen’in sıvı su içerdiğinin de ortaya çıkarılması oldu. Kasım 2016’da açıklanan bir diğer araştırma ise Mars’ın orta enlemlerinde ABD’nin New Mexico eyaletinden büyük bir buz-su okyanusu barındırdığına işaret etmişti.
En yeni keşif, Mars’ın yakın gelecekte kolonileşmesini hayal edenleri daha da mutlu edecek. Öyle ki, orta emlerdeki buz-su rezervleri yerin derinliklerine inilmesini gerektirmeyecek kadar erişebilir durumda. Mars Yörünge Kaşifi (MRO) uydusu tarafından sekiz bölgeden elde edilen fotoğraflar, yamaçların erozyana uğramış bölgelerinde gün yüzüne çıkan buz-su kalıntılarını gösterdi. Araştırmada yer alan ABD Jeolojik Araştırmaları’ndan Colin Dundas, “Mars’ın derinliklerinde sakladığı buza yeni bir pencere bulduk” yorumunda bulundu.
NASA, 2002’de yörüngede gerçekleştirilen Odyssey görevi ile yüksek enlemlerin sığ yüzeylerinde buz bulunduğuna dair ilk izleri elde etmişti 2008 yılında ise Phoenix kuzey kutup bölgesi yakınlarında yaptığı sondaj ile ilk buz-su numunelerini toplamıştı. MRO’nun HiRISE kamerası ile çekilen fotoğraflar da Mars’ın dört bir yanında su olduğunu kanıtladı.
Science dergisinde yayımlanan en son araştırma ise Mars’ın donmuş su rezervlerinin nelere uzandığı ve nasıl erişebileceği konusunda yeni ve çok değerli bilgiler sundu.
[NASA/JPL-Caltech/UA/USGS]
Astronotların içi rahat edecek
Dik yamaçların rüzgar erozyonu ile çıplak kalan bölgelerinde tespit edilen donmuş suyun, bir ile iki metre derinliğinde olduğu düşünülüyor. Bulgular, Mars’ın bugüne kıyasla ekseninin daha dik olduğu zamanlarda yoğun kar yağışına maruz kaldığına işaret ediyor. Bilim insanları Kızıl Gezegen’in milyarlarca yıl önce başlayan iklim değişikliğinin nasıl yaşandığını da daha iyi anlamayı umuyor.
Orta enlemlerde kolay erişilebilir durumdaki buz-su, orta enlemlere inecek astronot ve kolonistleri işini fazlasıyla kolaylaştıracak. Önceden tahmin edildiği gibi en az üç metrelik sondajlar gereksiz kalacak. Bu da ağır sondaj ekipmanı yerine Mars’a daha hayati malzemelerin taşınmasına imkan verebilir. Yamaçlardan çıkarılacak buz, hayatta kalma şansını ciddi oranda artıracağı gibi oksijen ve hidrojene parçalandığında temiz hava ve roket yakıtı (metan) elde edilmesini sağlayacak.
Son yıllarda birbiri ardına gelen olumlu keşifler, Mars’ta su sıkıntısı yaşamayacağımza işaret ediyor. Bundan sonrası, Kızıl Gezegen’e adım attığımızda öldürücü radyasyona karşı nasıl direneceğimizi düşünmeye kalıyor. Mars kolonisi planlarını kolaylaştıran keşfin ardından, Kızıl Gezegeni mükemmel bir yatırım imkanı olarak gören SpaceX, Lockheed Martin ve Boeing arasındaki rekabetin de iyice güçleneceğini söylemek zor değil. Boeing, kısa süre önce Elon Musk’a meydan okuyarak Mars’a ulaşan ilk uzay-havacılık firması olacaklarını öne sürmüştü.
