Boeing Mars yolculuğu yarışında SpaceX’i geride bırakabilir mi?

SpaceX’in patronu Elon Musk, ilk kez Eylül 2016’da “Gezegenlerarası Taşıma Sistemi” adını verdiği projenin detaylarını açıklamış ve Mars’a ilk insanlı yolculukları başlatmak konusunda öne çıkmıştı. Aradan sadece bir ay geçtikten sonra, Boeing yaptığı açıklama ile “Mars’a ilk insanların kendi roketleriyle gideceğini” söyledi.

Gezegenlerarası Taşıma Sistemi ilk tanıtıldığında birçok eksiği olduğu kimsenin gözünden kaçmamıştı. Musk, bir yıl sonra yaptığı ikinci Mars yolculuğu sunumunda eksikleri fazlasıyla yamadığını gösterdi. Yine de, Musk’ın öne sürdüğü gibi 2024’te ilk yolculuklara başlamak fazlasıyla zor görünüyor. Hele hele, kendisi ilk denemesi Ocak 2018’de yapılması beklenen Falcon Heavy’nin atmosfer dışına ulaşmadan havaya uçacağını öngörürken.

FH ateşlemesini beklediğimiz günlerde Boeing CEO’su Dennis Muilenburg iyi bir zamanlama ile SpaceX’e tekrar meydan okudu. Fortune Tech sitesine konuşan Muilenburg, daha açık bir mesaj vererek “Mars yolculuğunda Elon Musk’ı geride bırakacağız” ifadesini kullandı. Musk’ın tepkisi, Twitter üzerinden “Yapın” (Do it) demek oldu.

Do it

— Elon Musk (@elonmusk) December 7, 2017

SpaceX ve Boeing arasındaki yarışın ne noktada olduğunu anlamak için sürekli sosyal medyadan gördüğümüz pazarlama taktiklerini geriye çekip iki firmanın nelere sahip olduğuna bakmamız gerekiyor. Dikkat çekmemiz gereken nokta, her iki firmanın NASA ile anlaşmaları olduğu ve Mars yolculuğu yarışında öne çıkabilmek için NASA’yı ikna etmeleri gerektiği.

SpaceX, Falcon 9 roketiyle en başarılı uydu ateşleyicisi konumunda. Yeniden kullanılabilir roket bugüne dek resmi görevlerde tam 19 kez Dünya’ya dönmeyi başardı. Ancak bu inanılmaz başarı tablosu bile sadece ilk basamağı temsil ediyor. SpaceX’in ateşlemesini üç kez ertelediği Falcon Heavy, Ay ve Mars görevlerinde kullanılacak. Roketin 2020 sonrası görevler için ne zaman hazır hale geleceği bilinmiyor. Zira, Musk Mars’a ilk kolonistleri taşıyacak roket Big F*cking Rocket (BFR) ile Kızıl Gezegen’e ilk insansız yolculuğu 2022’de yapmayı planlıyor.

Elon Musk Mars’a ilk kolonistleri 2024’te göndermekl istiyor

Boeing, Musk’ın sosyal medyadaki PR kampanyalarına kıyasla daha rasyonel hareket eden bir firma. Amaçları, NASA ile olabildiğinde işbirliği içinde bulunmak. NASA’nın BFR versiyonu olan Space Launch System (SLS), Boeing ile birlikte geliştiriliyor. SLS ile Apollo 17’den bu yana yapılan ilk alçak yörünge görevini gerçekleştirmek, ardından da Mars’a insan gönderilmesi planlanıyor. Bu noktadan bakıldığında SLS roketinin geliştirilme süreci NASA’nın net planı içinde ilerlerken, sürekli tarihleri erteleyen ve henüz roketin üretimi hakkında bilgi vermeyen Musk’ın BFR için neler planladığı kesin değil.

2018’de çok motor yanacak

Muilenburg, CNBC kanalına kısa süre önce yaptığı açıklamada, “Nihayetinde Mars’a gideceğiz ve Kızıl Gezegen’e ayak basacak ilk insanların Boeing roketiyle oraya gideceğine inanıyorum” dedi. Muilenburg’un sözlerinden bir Boeing roketinin NASA görevinde kullanılarak Mars’a gideceğini çıkarmak zor değil. NASA, her ne kadar iptal edilen Constellation programından bu yana (2010’da Obama iptal etmişti) Ay’a geri dönmek konusunda tökezlese de, SLS ve Orion çalışmaları ile tekrar rotasını çizmeyi başardı.Bugüne dek Ay’a insan göndermeyi başarmış tek kurum olan NASA, Ay ve Mars yolculukları için en güçlü kartlara sahip.

“Mars’a ayak basan ilk insanları bir Boeing roketi taşıyacak”

Mars yarışını kimin kazanacağını anlamak için 2018 ve sonrasındaki gelişmeleri çok dikkatli takip etmek gerekiyor. Uzay-havacılık sektörü için son derece kritik bir yıl olacak 2018’de açılışı, Falcon Heavy denemesi ile SpaceX yapacak. Ardından, SpaceX bu sefer Dragon V2.0 kapsülü ile insansız deneme gerçekleştirecek. Başarılı olması halinde, NASA için yapılacak astronot taşımacılığının ilki Haziran veya sonrasındaki bir tarihte başlayacak. Boeing, NASA astronotlarını taşıyacağı CST-100 Starliner kapsülünü Haziran ayında deneyecek. Başarılı sonuç alınırsa, Ağustos’ta insanlı deneme gerçekleştirilecek. İki basamak istenilen sonucu verirse, NASA astronotları ilk kez Aralık 2018’de Starliner ile Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) yollanacak.

Her iki firma ISS’e ateşlenecek uzay kapsüllerini NASA ile imzaladıkları Ticari Uzay Mürettebatı anlaşması kapsamında geliştiriyor. Anlaşma kapsamında NASA’nın sunduğu 8.3 milyar doların 4.8 milyarı Boeing’e, 3.1 milyar doları ise SpaceX’e verildi. Her iki firma yapılan yardımın karşılığında 2018 sona ermeden uzay kapsüllerini hazır hale getirmek zorunda.

Mars roketi ilk denemede başarılı

Hayaller ve gerçeklerin savaşı

SpaceX, Mars’a öncü olarak gönderilmesi planlanan Red Dragon (Kızıl Ejder) projesini Temmuz ayında rafa kaldırmıştı. Red Dragon, Musk’ın gerçekçilikle uyuşmakta zorluk çeken vizyonunun ertelenen (tamamen iptal de edilebilir) projelerinden sadece biri.

SpaceX her ne kadar inanılmaz maliyetler gerektiren bir projeyi tek başına gerçekleştirmeyi denese de, uydu taşımacılığı alanındaki başarısı 2018 takvimini tamamen doldurmasını sağladı.Ancak şurası bir gerçek ki NASA yardımlarıyla ayakta kalan firma uydu ateşlemek ile Mars yolculuğu planının giderini karşılayamaz. Bu yüzden Musk 2025’te 40 milyon üyeye ulaşmasını planladığı 4,000 uydudan oluşan internet ağı kurmayı planlıyor. Hedefi, 2025 itibari ile yıllık 30 milyar dolar kazanmak. Henüz kağıt üzerinde olsa da, SpaceX’in 5,000 kişilik mühendis ordusuyla engelleri aşacağına şüphem yok. Ancak BRF ve uzay internet ağı için öngörülen tarihler ne kadar gerçekçi, bu sorgulanabilir.

Eğer Boeing ‘uzay taksisi’ aşamasında SpaceX’ten daha başarılı olursa, Musk’ın stratejisini ciddi olarak değiştirmesi gerek. Kim ne kadar başarılı olacak 2018’de göreceğiz. Her iki firmanın tam başarı sağlaması, tabii ki uzay keşfinin geleceği için çok mükemmel bir gelişme olacak.