Uçan araba projesi özel taşımacılık firmaları için şüphesiz en büyük rekabeti temsil ediyor. Bugüne kadar birçok prototipini (ağırlıklı olarak çizimlerini) gördüğümüz Aeromobil veya Terrafugia TF-X gibi hava araçlarının zenginleri ne zaman gökyüzüne çıkaracağı belli değil. Uber ise sunduğu hizmet gereği zengin kesimin arka bahçesinde durmakla yetinmeyecek uçan taksi ağı kurmayı hedefliyor. Haliyle fiyat performansı son derece yüksek ve kullanımı son derece pratik hava araçları tasarlamayı hedefliyor. Bu aşamada size en iyi kim yardım edebilir? NASA 30 yıl geçirmiş bir mühendis sanırım iyi bir tercih.
Bloomberg’de yer alan bilgiye göre, Moore bizleri bilim-kurgu filmlerindeki dünyaya bir adım daha yaklaştıran isimlerden biri olabilir. Görevi, helikopter pistleri ve gökdelen çatılarından dikey olarak havalanacak (ve yine dikey iniş yapacak), hafif (muhtemelen karbon-fiber ağırlıklı) elektrikli hava araçlarının geliştirilmesine liderlik etmek olacak. VTOL (vee-tol olarak okunuyor ve ‘dikey kalkış ve iniş’ anlamına geliyor) olarak adlandırılan uçan taksilerin Moore tarafından hazırlanan tasarımı, sabit kanatlara ve pervanelere sahip bir roketi andırıyor.
Gökdelenlerin tepesinden havalanmak zaman alacak
Uber, firma olarak kendi uçan araçlarını üretmeyi planlamıyor. Daha mantıklı bir yaklaşımla ‘büyüyen VTOL ekosistemine dahil olarak sektörün gelişmesine destek olunacağını’ belirtiyor. Buradan çıkan mesaj, “elinizde iyi bir tasarım varsa bize gelin ve biz de satın alalım.”
Yıllardır deneme uçuşlarını gerçekleştirmesi beklenen fütüristik uçan arabalar halen geliştirilme aşamasında olduğu gibi, tek kişilik elektrikli uçan taksilerin iki gün sonra gökdelenlerin tepesinde belirmesi de pek olası değil. Yine de Uber üzerinde uzun süredir titizlikle çalıştığı belli olan planlarına Moore’u dahil ederek bu süreci hızlandırmaya kararlı görünüyor. İlk işi de uçan araba projesini temsil eden ‘Uber Elevate’i filtreden geçirerek gerekli-gereksiz detayları ayıklamak.
Uber’in neden Moore’u seçtiğini de anlamak zor değil. Kendisi, 2010 yılında NASA Langley Araştırma Merkezi’nde çalışan Moore, aynı yıl kısa menzilli, elektrikle çalışan VTOL hava araçları üzerine bir araştırma raporu hazırlamış. Araçlara verdiği isim de “Puffin Electric Tailsitter.”
Dikkat çekici bir detay, Puffin’in Google’ın kurucularından Larry Page’e kendi uçan araç firmalarını kurması konusunda ilham vermesi. Page’in yatırım yaptığı Zee.Aero firmasının, NASA ve Boeing dahil birçok uzay-havacılık devinden mühendis transfer ettiği biliniyor. Bloomberg Businessweek’te geçtiğimiz yıl çıkan haberlere göre, Zee.Aero’nun prototiplerine ait patentler 2012 yılına kadar uzanıyor. Page’in diğer uçan araç geliştiren firması ise Kitty Hawk.
Elbet bir gün göklere çıkacağız…
Silikon Vadisi’nin rekabet modeli aslına bakılırsa tüm dünyaya örnek olmalı. Birbiri ardında öne sürülen girişimler şok dalgası gibi yayılan bir ilham saçıyor ve aynı alanda birçok yenilikçi fikir ortaya çıkıyor. Tıpkı uzay turizmi firmalarının geliştirdiği farklı taşıma modülleri ve roket firmalarının birbirinden farklı tasarımları gibi. Google’ın yatırımları karşısında hemen Elevate’i kuran ve hava taksilerine ilham veren kişiyi de bünyesine katan Uber, şimdi rekabeti işbirliği ile geliştirmeyi hedefliyor.
Karşımıza çıkan tabloda en büyük şans, Moore’un hayallerine çok bağlı biri olması. Bloomberg’de yer alan bilgiye göre, NASA’dan emekli olmasına sadece bir yıl kala ayrıldı. Emeklilik maaşı ve ömür boyu bedava sağlık sigortasını bir kenara koyarak, hayalleri peşinde Uber’e katıldı. Bu noktadan sonra Moore’un uzay-havacılık tarihine geçmesi, bizlerin de gökyüzüne çıkmamız için Uber’in patronu Travis Kalanick’e fazlasıyla iş düşüyor. Umuyoruz, Elevate projesi bugüne dek PR kampanyası olmanın ötesine gidemeyen uçan araba prototiplerinden daha ümüt verici sonuçlar verir.