2007 yılında ilk kez “Berlin Hastası”nın HIV’den tamamen kurtarıldığı operasyon, 12 yıl sonra “Londra Hastası”nı da kurtararak, AIDS’in tedavi edilebilir olduğunu doğruladı.
Amerikalı Timothy Ray Brown 2007 yılında Berlin’de tedavi edilmiş, 2008 yılında da “Berlin Hastası” anonim adıyla bilinen kimliğini “Retrovirüsler ve Fırsatçı Enfeksiyonlar Konferansı”nda açıklayarak, daha çok hastanın tedavi görmesinde rol oynamak istediğini ortaya koymuştu.
Ne var ki araştırmanın bir diğer hasta üzerinde tekrarı konusunda başarısızlıklar yaşandı ve sevindirici haber için 11 yıl sonra -“Londra Hastası”nın tedavi edilmesinin ardından- yine aynı konferansta açıklandı: “Zor olsa da HIV tedavisi artık mümkün.”
5 Mart 2019 tarihli Nature makalesi de çalışmanın detaylarını ortaya koyuyor. Araştırmacılar, bir donörden nadir bir genetik mutasyona sahip –HIV’e karşı direnç sağlayan- kök hücreleri kullanarak bir hastaya kemik iliği naklinin nasıl yapıldığını açıklamaktadır.
“Londra Hastası”nın tedavisine 2017 yılında başlandığının anlaşıldığı operasyonu takiben, hastanın aldığı antiretroviral ilaçları bırakmasından 18 ay sonra enfeksiyonun geri dönüşüne dair bir işaret olmaması, bu virüsün tedavisinin artık bir rüya olmadığı ve erişilebilirliği konusunda hastalara umut veriyor.
Öte yandan kemik iliği transferini içeren operasyon yabancı değil, kanser hastalarının tedavisinde kullanılmaya devam ediyor. Ayrıntıları bilen uzmanların çoğu, bilinen bu yöntemin meşru bir tedavi gibi göründüğü konusunda hemfikir fakat bazılarının AIDS tedavisine uygunluğundan hâlâ emin olmadığı görülüyor.
ABD’nin Maryland Eyaleti’nde yer alan Ulusal Alerji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü Başkanı Dr. Anthony Fauci’nin ifadeleri şöyle:
Bunun ne anlama geldiğinden emin değilim. Bu, Timothy Ray Brown ile başarıyla gerçekleştirildi ve şimdi başka birinde daha… Tamam, peki şimdi ne olacak? Bununla nereye gideceğiz?
Bilim çevrelerince süren karşılıklı tartışmalar arasında 3. tarafta bulunan, hastalığı geride bırakmış Brown ise şöyle diyor:
Tıp biliminde bir kez bir şey olmuşsa, tekrar olabilir. Uzun zamandır (benim gibi tedavisi başarılı olmuş) bir arkadaş bekliyorum.
Bu yazının orijinali Yiğit Kırca imzası ile Gelecek Şimdi sayfasında yayımlanmıştır.
